داوید گروسمن نویسنده مشهور اسرائیلی و یکی از سرسختترین مخالفان سیاستهای دولتهای این کشور در طول چند دهه، برنده مهمترین جایزه ادبی اسرائیل در سال ۲۰۱۸ شناخته شد.
به گزارش رسانههای اسرائیل، نفتالی بنت، وزیر آموزش و پرورش اسرائیل، دوشنبه ۲۳ بهمن در تماس تلفنی با داوید گروسمن به وی بشارت داد که هیئت داوران جوایز ملی اسرائیل، او را برنده مهمترین جایزه ادبی امسال اسرائیل شناخته است. این جایزه ملی است و نه دولتی.
نفتالی بنت یک سیاستمدار بهشدت راستگرا و رهبر حزب «خانه یهود» از حامیان سرسخت یهودینشینها است؛ این در حالی است که داوید گروسمن در طول چند دهه کار ادبی و نوشتههای سیاسی خود، احداث شهرکهای یهودینشین بیشتر را مورد نکوهش جدی قرار داده و آن را از دلایل ادامه اشغالگری کشورش بر اراضی فلسطینی و تداوم این نزاع دیرپا میداند.
نفتالی بنت با وجود آنکه در شمار سیاستمدارانی است که داوید گروسمن علیه او قلم زده و فعالیت اجتماعی کردهاست، دوشنبه در توئیتر خود نوشت: «گروسمن یک نویسنده عالی، و یک اسرائیلی است که ملت و کشور خود را دوست دارد؛ نیازی نیست که او میهندوستی خود را به کسی ثابت کند؛ او یکی از صداهای هیجانانگیز، عمیق و اثرگذار در ادبیات اسرائیلی است».
آقای گروسمن با توصیف اینکه مکالمه تلفنی نفتالی بنت با او، «متمدنانه» و «حتی دلپذیر» بودهاست، اعلام کرد امسال حاضر است این جایزه ادبی را دریافت کند.
به نوشته هاآرتص، هیئت داوران جوایز ملی اسرائیل در بیانیهای نوشت: «از اوایل دهه هشتاد میلادی، داوید گروسمن با نوشتههای خود جایگاهی بارز و شایسته در صحنه فرهنگ و ادبیات اسرائیل کسب کردهاست… او با ارائه آثاری برجسته که تخیل غنی و تحسینبرانگیز را نشان میدهد، حکمت عمیق قلبی، حساسیت انسانی و مواضع اخلاقی قاطع خود را ضمن زبان منحصر به فرد ادبی بیان کردهاست».
داوید گروسمن، سه سال پیش نامزدی خود را برای دریافت جایزه ملی ادبی سال ۲۰۱۵ در اعتراض به دخالتهای بنیامین نتانیاهو در اعمال نفوذ در تعیین سه تن از افراد هیئت داوران جوایز ملی کشور پس گرفت تا انتقاد تند و کمسابقه دیگری از نخستوزیر کشورش کرده باشد؛ این اقدام او، موجب شد که شمار دیگری از چهرههای نامزد جوایز ملی در رشتههای مختلف، نامزدی خود را پس گرفته و بگویند حاضر به گرفتن جایزه از هیاتی که نتانیاهو در تعیین آن اعمال نفوذ کردهاست، نیستند. امری که آقای نتانیاهو آن را رد میکرد.
داوید گروسمن سال گذشته برنده یکی از مهمترین جوایز ادبی جهان؛ «مان بوکر» شد؛ او جوایز ادبی مهم ناشران آلمان از جمله نمایشگاه جهانی کتاب فرانکفورت، ایتالیا و کشورهای دیگر را نیز دریافت کرده همانگونه که نشان شوالیه هنر و ادبیات فرانسه را از آن خود کردهاست؛ بارها نیز نامزد دریافت نوبل ادبیات بوده اما هنوز نامش در میان برندگان نوبل اعلام نشدهاست.
آقای گروسمن، ۶۴ ساله، زاده اورشلیم/بیتالمقدس است؛ زمانی بدنیا آمد که پنج سال از تشکیل کشور اسرائیل سپری شده بود؛ دوران دبیرستانش در اورشلیم بود؛ در نوجوانی گوینده برنامه ادبی نوجوانان در رادیو اسرائیل به زبان عبری بود. وی تا به امروز در کنار آثار ادبی برای بزرگسالان، نوشتن کتاب برای کودکان و نوجوانان را رها نکرده و همین سال گذشته کتاب دلانگیز دیگری برای کودکان نوشت.
داوید گروسمن تحصیلات آکادمیک خود را در رشتههای فلسفه و تئاتر در دانشگاه عبری اورشلیم سپری کرد؛ نخستین داستان جدیاش در سال ۱۹۷۹ با نام «الاغها» در نشریه ادبی عبری زبان «علامت سؤال» منتشر شد؛ اما از آن زمان دهها کتاب نوشته که به ۴۲ زبان، ترجمه شدهاست. برخی از آثارش در اسرائیل و جهان به فیلمهای سینمایی بارز مبدل شدهاست.
داوید گروسمن در تمامی آثار خود به سختی با سیاستهای اشغال اسرائیل بر سرزمینهای فلسطینی مخالفت میکند؛ او در کنار آثار ادبی، از فعالان و کنشگران بارز جامعه اسرائیل در انتقاد از دولتهای این کشور بودهاست.
سال ۲۰۱۲ که بنیامین نتانیاهو و اهود باراک وزیر دفاع وقت ظاهراً بهطور جدی از احتمال حمله نظامی به ایران سخن میگفتند، آقای گروسمن در مقالهای کمسابقه در روزنامه هاآرتص از همه مردم اسرائیل، از سران سیاسی و فرماندهان نظامی گرفته تا نویسندگان و روشنفکران و آحاد دیگر جامعه، خواست که در برابر احتمال «ماجراجویی» نظامی اسرائیلی در برابر ایران سکوت نکنند.
فرزند کوچک داوید گروسمن یک سرباز بود که در آخرین روز از عملیات جنگی ۳۴ روزه ارتش اسرائیل علیه حزبالله لبنان در تابستان ۲۰۰۶ کشته شد؛ مرگ پسر، انتقادهای او را از سیاستهای دولت وقت به نخستوزیری اهود اولمرت تشدید کرد و کنشگری اجتماعی او را افزایش داد.
داوید گروسمن درخواستهای مخالفانش را برای اثبات وفاداریاش به اسرائیل، «فاشیستی» میداند و میگوید به هنر وفادار است و نقش فعال خود را در زندگی و هنر و فرهنگ اسرائیل دنبال میکند.
او تأکید دارد که از سیاستهای دولت کشورش در قبال فلسطینیها «احساس شرمندگی» دارد اما از اسرائیلی بودن خود شرمنده نیست و همچنان فکر میکند که این کشور «یک جای فوقالعاده عالی است که توانسته در فناوری، صنعت، پزشکی، کشاورزی نوین، فرهنگ و خلاقیتها در عرصههای دیگر، سرآمد دهها کشور جهان باشد اما از اینکه صلح با فلسطینیان که آنها نیز حق زندگی عادلانه را دارند و هنوز بدست نیامده است»، نه به قعر بدبینی فرو میافتد نه به دره ناامیدی سقوط میکند؛ با همه قوا به تلاش برای تحقق این حق ادامه میدهد.
داوید گروسمن دستکم در سه کتاب مهم برجسته خود به نزاع اسرائیلی- فلسطینی پرداختهاست؛ او اما تأکید دارد که خود فلسطینیان نیز باید با نشان دادن بلوغ، وجود اسرائیل را پذیرفته و برای صلح آمادگی ابراز کرده و در این راه کار کنند.
جایزه ملی ادبی اسرائیل سه ماه دیگر در سالروز استقلال به داوید گروسمن داده میشود؛ انتظار میرود دادن جایزه از دست بنیامین نتانیاهو، که سیاستهایش زیر ضربههای تازیانه ادبی آقای گروسمن بودهاست، یک رویداد قابل اعتناء باشد.