به رغم بیانیه های رسمی «اکو»، که نهمین نشست سرانش را ماه مه گذشته در باکو برگزار کرد، این سازمان هرگز نتوانست اعضای خود را از یک همگرایی واقعی اقتصادی برخوردار کند.
نامتجانس بودن اقتصاد ها، ناهمگونی های سیاسی و رقابت های درونی، به ویژه میان سه قدرت اصلی پایه گذار آن (ایران، ترکیه و پاکستان)، «اکو» را عملا به یک سازمان بی ثمر بدل کرده، تا جایی که بخش بزرگی از افکار عمومی کشور های عضو حتی از وجود آن بی خبرند.
ایران نیز تاکنون از «اکو» سودی نبرده و بر خلاف بسیاری از کشور های جهان، از مشارکت در یک سازمان فعال منطقه ای محروم است. از میان اعضای «اکو»، تنها نام افغانستان در میان ده کشور عمده خریدار کالا های غیر نفتی ایران دیده میشود.
در عوض چنین پیدا است که صادر کنندگان ایرانی عمدتا به آنسوی مرز های جنوبی کشورشان، که خارج از منطقه زیر پوشش «اکو» قرار دارد، روی آورده اند به ویژه امارات عربی متحده، که نخستین خریدار و عراق که سومین خریدار کالا های غیر نفتی ایران است.
به جز «شورای همکاری خلیج فارس»، که سازمانی نسبتا موفق است اما تنها منطقه ای کوچک و جمعیتی محدود را زیر پوشش خود دارد، به نظر میرسد که در آسیای غربی و خاورمیانه جای یک اتحادیه نیرومند اقتصادی خالی است. برای ایران، همچون بسیاری از همسایگانش، گسترش همکاری اقتصادی منطقه ای شرط لازم برای توسعه و تنش زدایی است.
سازمان همکاری اقتصادی (اکو) امروز – بیست و هشتم نوامبر - چهاردهمین سالگرد گسترش خود را جشن میگیرد.