طرح هدفمندی یارانهها آذر سال ۱۳۸۹ و در زمان دولت دهم کلید خورد. بر اساس گزارش بانک مرکزی در سال ۱۳۸۹ میزان مصرف مواد غذایی در خانوادههای شهرنشین ایرانی ۳۱۷ کیلو در سال برای هر شهروند بوده است که این میزان در سال ۱۳۹۱ و پس از گذشت دو سال از آغاز طرح هدفمندسازی، به ۲۸۳ کیلوگرم برای هر شهروند کاهش پیدا کرده است.
این به آن معناست که با آغاز طرح هدفمند سازی یارانهها، در طول دو سال ۳۴ کیلوگرم از سبد کالایی شهرنشینان ایرانی ناپدید شده است.
بر اساس آماری که سایت «خبرآنلاین» منتشر کرده، میزان کاهش اقلام غذایی از سبد کالایی خانوارهای ایرانی به قرار زیر است:
ماده غذایی | میزان کاهش |
برنج | ۱۵ ٪ |
انواع نان | ۱۸ ٪ |
گوشت دام | ۱۵ ٪ |
گوشت پرندگان (مرغ) | ۷ ٪ |
گوشت حیوانات دریایی | ۶ ٪ |
انواع شیر | ۴۲ ٪ |
تخممرغ | ۸ ٪ |
روغن نباتی | ۱۱ ٪ |
قند | ۱۹ ٪ |
شکر | ۳۱ ٪ |
انواع چای | ۲۰ ٪ |
و میزان کاهش هزینهها در دیگر امورات زندگی از این قرار است:
مسکن | ۷. ۰ ٪ |
بهداشت و درمان | ۳. ۰ ٪ |
پوشاک | ۷. ۰ ٪ |
لوازم خانه | ۹. ۰ ٪ |
تفریح | ۵. ۰ ٪ |
تحصیل | ۴. ۰ ٪ |
به گزارش خبرآنلاین، مقایسه این دو جدول نشان میدهد که خانوارهای ایرانی بیشترین هزینه را از سبد غذایی خود کاستهاند و برای تامین هزینههای درمانی و مسکن از موادغذایی خود زدهاند.
بانک مرکزی آماری نیز از میزان هزینههایی ارائه داده که خانوادههای شهرنشین ایرانی پس از آغاز طرح هدفمندی یارانهها برای تهیه مایحتاج غذایی خود صرف کردهاند.
هر خانوار ایرانی در سال ۸۸ سالانه سه میلیون تومان صرف خوراک میکرده که این رقم در سال ۹۱ به ۷. ۵ میلیون تومان افزایش پیدا کرده که نشان میدهد خانوادهها تقریبا دو برابر هزینه کردهاند و در عین حال سبد کالاهای غذاییشان نیز خالیتر شده است؛ اتفاقی که ممکن است نگرانیهایی را در باب مشکل سوءتغذیه بین ایرانیها و نسلهای آینده نیز ایجاد کند.
در بهمن ماه سال جاری دولت یازدهم اقدام به توزیع سبد کالای حمایتی کرد که این سبد شامل مواد غذایی اساسی نظیر تخممرغ،برنج، پنیر بود. اما نحوه توزیع این سبد و عدم تعلق آن به نزدیک به ۱۳ میلیون کارگر انتقاداتی را متوجه دولت کرد و سبب شد که حسن روحانی در مصاحبه تلویزیونی خود بابت اتفاقات پیش آمده از مردم عذرخواهی کند.
اعطای این سبدهای کالایی جدا از پرداخت یارانه به خانوادهها پیگیری میشود و هدفمندسازی یارانهها نیز در دولت یازدهم به قوت خود باقی خواهند ماند. دولت حسن روحانی قرار است دومین فاز هدفمندسازی یارانهها را از ابتدای سال ۱۳۹۳ آغاز کند.