به گزارش روزنامه اعتماد، مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده است از آنجا که سربازان وظیفه صرفا به ماموریت‌های خدماتی و نگهبانی و غیر تخصصی می‌پردازند «تاریخ مصرف» آن‌ها گذشته است.
این مرکز پیشنهاد کرده است که خدمت سربازی حرفه‌ای جایگزین خدمت سربازی دو ساله شود.
حسین آرین، کارشناس نظامی مقیم بریتانیا در گفت‌و‌گو با رادیو فردا در مورد دلایل احتمالی این تغییرات پیشنهادی توضیح می‌دهد:
حسین آرین: یکی از دلایلی را که ذکر می‌کنند این است که با توجه به پیشرفت‌های اجتماعی، آموزش، دانشگاه‌ها، مدارس و به طور کلی تکاملی که از نظر اجتماعی در ایران پیش آمده، لازم نیست که ما جوانان‌مان را بفرستیم تا دو سال عمرشان را برای خدمت به سربازی اجباری صرف کنند.
دلایل دیگری را هم بعضی‌ها می‌آورند، به ویژه رییس موسسه مدیریت جامع ایران به تازگی گفته که جمعیت ایران به سمت میانسالی پیش می‌رود برای اینکه نرخ رشد جمعیت در ایران خیلی پایین است و دو سال جوانان ما وقتشان صرف خدمت سربازی می‌شود، به موقع ازدواج نمی‌کنند و مسایلی از این دست.
به هر حال این بحثی است که مدتها ادامه دارد و حتی آقای محسن رضایی در جریان مبارزات انتخاباتی به این نکته اشاره کرد که باید سربازی در ایران حرفه‌ای شود.
آقای آرین، سربازی حرفه‌ای چه ویژگی‌هایی دارد؟
با توجه به تغییراتی که در ترکیب ارتش‌ها به وجود آمده، با توجه به سلاح‌های پیچیده‌ای که در ارتش‌ها استفاده می‌شود و تکنولوژی مورد استفاده در این سلاح‌ها، بسیاری از کشورها به سمت سربازان حرفه‌ای رفته‌اند. افرادی را وارد خدمت در ارتش می‌کنند که آموزش کافی داشته باشند و بتوانند از سلاح‌ها به موقع استفاده کنند، کار را به عنوان یک شغل به طور کلی حرفه به اینها پیشنهاد می‌کنند و حقوق کافی می‌گیرند. برعکس سربازهایی را که خدمت می‌کنند، مثلا در ایران یا بعضی از کشورهای همجوار ما، اینها از این مزایا برخوردار نیستند و بسیاری از جوان‌ها فکر می‌کنند که در جریان دو سال خدمت سربازی که البته مدت آن دائما در ایران تغییر می‌کند، وقتشان در پادگان‌ها تلف می‌شود.
فکر می‌کنید تبدیل خدمت سربازی اجباری به سربازی حرفه‌ای با توجه به شرایط اقتصادی، سیاسی و ترکیب جمعیتی ایران عملی است؟
سربازان حرفه‌ای بایستی آموزش ببینند. بایستی ساختار ارتش به طور کلی تغییر کند و جای شکی نیست که در صورت حرفه‌ای شدن ارتش، یگان‌ها بایستی کوچکتر شوند و به اصطلاح روند چابک‌سازی در ارتش بایستی پیش برود. حقوق کافی باید به این افراد داده شود و نکته دیگری را که باید در نظر بگیریم این است که نصف جمعیت ایران یا بیشتر، زنها هستند و باید شرایطی فراهم شود که اینها هم بتوانند به عنوان سرباز حرفه‌ای کار کنند. ولی این کاری نیست که بتوانند در عرض یک یا دو سال یا چند سال انجام دهند. باید از یک جایی شروع کنند، در عرض ۱۰ یا ۱۵ سال آینده یک ارتش حرفه‌ای درست کنند.
در حال حاضر در ارتش که نیروی مادر نیروی زمینی است، نزدیک به ۶۲ درصد از نیروی ۳۵۰ هزار نفری نیروی زمینی ارتش، سربازان وظیفه هستند. تبدیل این درصد به سربازان حرفه‌ای کار ساده‌ای نیست و زمان می‌برد.
این مرکز پیشنهاد کرده است که خدمت سربازی حرفه‌ای جایگزین خدمت سربازی دو ساله شود.
حسین آرین، کارشناس نظامی مقیم بریتانیا در گفت‌و‌گو با رادیو فردا در مورد دلایل احتمالی این تغییرات پیشنهادی توضیح می‌دهد:
حسین آرین: یکی از دلایلی را که ذکر می‌کنند این است که با توجه به پیشرفت‌های اجتماعی، آموزش، دانشگاه‌ها، مدارس و به طور کلی تکاملی که از نظر اجتماعی در ایران پیش آمده، لازم نیست که ما جوانان‌مان را بفرستیم تا دو سال عمرشان را برای خدمت به سربازی اجباری صرف کنند.
دلایل دیگری را هم بعضی‌ها می‌آورند، به ویژه رییس موسسه مدیریت جامع ایران به تازگی گفته که جمعیت ایران به سمت میانسالی پیش می‌رود برای اینکه نرخ رشد جمعیت در ایران خیلی پایین است و دو سال جوانان ما وقتشان صرف خدمت سربازی می‌شود، به موقع ازدواج نمی‌کنند و مسایلی از این دست.
به هر حال این بحثی است که مدتها ادامه دارد و حتی آقای محسن رضایی در جریان مبارزات انتخاباتی به این نکته اشاره کرد که باید سربازی در ایران حرفه‌ای شود.
آقای آرین، سربازی حرفه‌ای چه ویژگی‌هایی دارد؟
با توجه به تغییراتی که در ترکیب ارتش‌ها به وجود آمده، با توجه به سلاح‌های پیچیده‌ای که در ارتش‌ها استفاده می‌شود و تکنولوژی مورد استفاده در این سلاح‌ها، بسیاری از کشورها به سمت سربازان حرفه‌ای رفته‌اند. افرادی را وارد خدمت در ارتش می‌کنند که آموزش کافی داشته باشند و بتوانند از سلاح‌ها به موقع استفاده کنند، کار را به عنوان یک شغل به طور کلی حرفه به اینها پیشنهاد می‌کنند و حقوق کافی می‌گیرند. برعکس سربازهایی را که خدمت می‌کنند، مثلا در ایران یا بعضی از کشورهای همجوار ما، اینها از این مزایا برخوردار نیستند و بسیاری از جوان‌ها فکر می‌کنند که در جریان دو سال خدمت سربازی که البته مدت آن دائما در ایران تغییر می‌کند، وقتشان در پادگان‌ها تلف می‌شود.
فکر می‌کنید تبدیل خدمت سربازی اجباری به سربازی حرفه‌ای با توجه به شرایط اقتصادی، سیاسی و ترکیب جمعیتی ایران عملی است؟
سربازان حرفه‌ای بایستی آموزش ببینند. بایستی ساختار ارتش به طور کلی تغییر کند و جای شکی نیست که در صورت حرفه‌ای شدن ارتش، یگان‌ها بایستی کوچکتر شوند و به اصطلاح روند چابک‌سازی در ارتش بایستی پیش برود. حقوق کافی باید به این افراد داده شود و نکته دیگری را که باید در نظر بگیریم این است که نصف جمعیت ایران یا بیشتر، زنها هستند و باید شرایطی فراهم شود که اینها هم بتوانند به عنوان سرباز حرفه‌ای کار کنند. ولی این کاری نیست که بتوانند در عرض یک یا دو سال یا چند سال انجام دهند. باید از یک جایی شروع کنند، در عرض ۱۰ یا ۱۵ سال آینده یک ارتش حرفه‌ای درست کنند.
در حال حاضر در ارتش که نیروی مادر نیروی زمینی است، نزدیک به ۶۲ درصد از نیروی ۳۵۰ هزار نفری نیروی زمینی ارتش، سربازان وظیفه هستند. تبدیل این درصد به سربازان حرفه‌ای کار ساده‌ای نیست و زمان می‌برد.
