سخنگوی وزارت امور خارجه ایران میگوید طرح ممنوعیت فروش هواپیما به ایران در کنگره آمریکا همچون لوایح دیگر، «قابلیت اجرایی» ندارد و هنوز «باید به سنا برود و سپس به امضای رئیسجمهور برسد که این کار هم زمانبر است.»
یک مقام بلندپایه وزارت راه ایران نیز گفته است که شرکتهای ایرباس و بوئینگ، هنوز به طور رسمی دربارهٔ تعلیق فروش هواپیما به ایران موضعگیری نکردهاند.
به گزارش روز دوشنبه (اول آذر) خبرگزاری ایلنا، بهرام قاسمی این اظهارات را در جمع خبرنگاران و در پاسخ به پرسشی مبنی بر واکنش ایران به تصویب طرح ممنوعیت فروش هواپیماهای مسافربری در مجلس نمایندگان ایالات متحده بیان کرده است.
مجلس نمایندگان آمریکا که تحت کنترل جمهوریخواهان قرار دارد، روز پنجشنبه ۲۷ آبان لایحهای را به تصویب رساند که بر اساس آن، فروش هواپیماهای مسافربری به ایران ممنوع میشود.
این مصوبه اقدامی در راستای مقابله با تصمیم دولت باراک اوباما در زمینه صدور مجوز فروش هواپیماهای مسافربری ایرباس و بوئینگ به ایران است.
مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا در صورت اجرایی شدن، وزارت خزانهداری این کشور را موظف میکند از صدور مجوز برای بانکهای آمریکایی به منظور انجام مبادلات مالی مربوط به فروش هواپیماهای مسافربری به ایران خودداری کند.
جمهوریخواهان میگویند این هواپیماهای مسافربری قرار است در اختیار کشوری قرار گیرد که «حامی شماره یک تروریسم در جهان» است و قطعنامههای سازمان ملل را با انجام آزمایش موشکهای بالیستیک نقض میکند.
با این حال آنطور که سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفته، این طرح «باید به سنا برود و سپس به امضای رئیس جمهور برسد که این کار هم زمانبر است.»
قاسمی افزوده که «در یک سال گذشته شاهد بودیم لوایح زیادی در کنگره تصویب شده است که هیچکدام قابلیت اجرایی ندارد.»
وی به همین دلیل گفته که «برای همین هم صبر میکنیم و شرایط را میسنجیم و اگر منافاتی با برجام داشته باشد، به شکل مقتضی با آن برخورد خواهد شد.»
قائم مقام وزیر راه و شهرسازی نیز گفته است که نمایندگان ایرباس و بوئینگ «به صورت رسمی و کتبی» نظر خود دربارهٔ مصوبه کنگره را به ما اعلام نکردهاند.
اصغر فخریه کاشان که عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هواپیمایی ایران با این دو شرکت است، همچنین از برگزاری جلسه بعدی مذاکرات با نمایندگان ایرباس و بوئینگ در هفته جاری خبر داده است.
به گفته وی، نمایندگان ایرباس و بوئینگ «به صورت مستمر و دائم» با طرفهای ایرانی در تماس هستند و در صورتی که ایرباس شرط پرداخت نقدی را برای ایران مطرح کند، تهران «منبع مالی برای خرید نقدی هواپیماهای نو» از ایرباس را ندارد.
پیشتر خبرگزاری بلومبرگ در خبری به نقل از شرکت هواپیماسازی ایرباس نوشته بود تصویب طرح ممنوعیت فروش هواپیما به ایران در کنگره آمریکا، این شرکت را در یک «وضعیت بلاتکلیفی» قرار داده است.
این شرکت اعلام کرده بود در حال ارزیابی تبعات رأی کنگره به ممنوعیت فروش هواپیماهای ایرباس و بوئینگ به ایران است، اما فرایند تکمیل قرارداد ۲۷ میلیارد دلاری فروش هواپیما به تهران را نیز متوقف نکرده است.
کلاود براندس، معاون رئیس شرکت ایرباس در امور تأمین مالی مشتریان در خاورمیانه به بلومبرگ گفته بود که ایرباس «منتظر واکنش سنا و باراک اوباما رئیس جمهوری به تصمیم اخیر مجلس نمایندگان خواهد ماند.»
۱۷ آبانماه نیز خبرگزاری رویترز از توافق ایران با یک شرکت لیزینگ خارجی برای تأمین اعتبار خرید ۱۷ فروند هواپیمای ایرباس خبر داده بود.
این خبرگزاری بدون اشاره به نام شرکت لیزینگ، نوشته بود که این خبر را «یک مقام ارشد ایرانی» که به نام وی نیز اشارهای نشده بود، تأیید کرده است.
دموکراتها مصوبه جدید جمهوریخواهان در کنگره را اقدام تازهای از سوی آنها برای زیر سؤال بردن توافق اتمی ایران و اعتبار دولت اوباما میدانند.
هنوز مشخص نیست سنای آمریکا چه واکنشی به مصوبه مجلس نمایندگان نشان میدهد.
دولت باراک اوباما روز ۲۴ آبان به اعضای کنگره هشدار داده بود هر گونه قانونی را که در زمینه تسهیلات مالی برای صدور هواپیمای مسافربری به ایران مانع ایجاد کند وتو خواهد کرد.
در جریان مذاکرات هستهای ایران با غرب، آمریکا با رفع تحریم فروش هواپیماهای مسافربری به ایران به دلیل فرسودگی ناوگان هوایی تهران موافقت کرد.
ایران پیشتر اعلام کرده بود قصد دارد ۱۱۸ فروند هواپیمای مسافربری به ارزش ۲۵ میلیارد دلار از ایرباس خریداری کند. تهران اندکی بعد این تعداد را به ۱۱۲ فروند کاهش داد.
شرکت بوئینگ نیز از صادرات بیش از ۸۰ فروند هواپیما به ارزش ۱۷ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار به ایران خبر داده است.