در حالی که عبدالله کعبی، نماینده آبادان و عضو کمیسیون انرژی مجلس می‌گوید امارات متحده عربی در اقدامی غیرقانونی سکویی برای انتقال گاز در چند مایلی جزیره ابوموسی و در کنار سکوی مبارک در حوزه سلیمان ایجاد کرده و پرچم خود را بر روی این سکو نصب کرده‌است، وزارت خارجه ایران این خبر را «دقیق» نمی‌داند.
نشریه‌های مختلف اصول‌گرا نیز در روزهای اخیر از نصب پرچم امارات بر روی سکویی در نزدیکی جزیره ابوموسی و درون آب‌های ایران خبر داده‌اند اما رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز سه‌شنبه گفت «اخباری که درباره جزیره ابوموسی مطرح می‌شود از دقت کافی برخوردار نیست و رسانه‌هایی که به آن دامن می‌زنند در پی اختلاف و طرح مسائل غیر واقعی هستند.»
در پیوند با این اخبار و مسئله حاکمیت کشورها بر آب‌های جزایر خود و مسئله نصب پرچم‌ها گفت‌وگویی داریم با سعید محمودی، کارشناس حقوق بین‌الملل مقیم سوئد و استاد دانشگاه استکهلم:
سعید محمودی: به نظر می‌رسد مسئله حاکمیت بر جزایر ابوموسی و سه جزیره‌ای که مورد اختلاف میان ایران و امارات متحده عربی است، پایه این موضوع اخیر است.
مسئله‌ای که الان مطرح شده، این است که این سکو، سکویی است که در آب‌های اطراف جزیره ابوموسی قرار گرفته و طبق حقوق بین‌الملل، حدود ۲۰ کیلومتر دورتر از سواحل هر جزیره‌ای که متعلق به یک کشور باشد، جزو آب‌های سرزمینی آن جزیره و در نتیجه تحت حاکمیت مطلق آن کشور محسوب می‌شود.
فرض کنیم که امارات به جای یک سکو، یک کشتی در آن منطقه دارد. در آن صورت وضعیت نصب پرچم آن کشور به چه صورت است؟
در آن مورد، یعنی در مورد آب‌های سرزمینی، مسئله‌ای نیست. هر کشوری از نظر حقوق بین‌الملل، حق عبور بی‌ضرر از دریای سرزمینی کشورهای دیگر را دارد.
اما مسئله سکو، چه سکوی شناور باشد و چه سکوی ثابت فرق می‌کند. حتما باید با اجازه کشوری که بر آن جزیره حاکمیت دارد، آن سکو برقرار شود.
بنابر این، این سکو حتما با اجازه دولت ایران برقرار شده‌است. مسئله‌ای که پیش می‌آید طرح این سوال است که آیا کشور امارات می‌تواند در سکویی که متعلق به کشور امارات است و با اجازه جمهوری اسلامی ایران برقرار شده‌است، چه در آب‌های سرزمینی خاک ایران و چه در حوالی جزیره‌ای که متعلق به ایران است، پرچمش را به اهتزار در آورد یا خیر؟
ممکن است خود شما به این پرسش پاسخ دهید؟ آیا می‌تواند؟
سکویی که با اجاره دولت ایران در آنجا قرار گرفته‌است مجاز است که اولا پرچم کشور خودش را داشته باشد و مضاف بر آن حتما باید پرچم ایران را هم به اهتزاز درآورد و از این جهت دقیقا مثل کشتی است که در آب‌های سرزمینی یک کشور حرکت می‌کند و باید پرچم هر دو کشور را به اهتزاز درآورد.
موضوعی که انتقاد برخی را در داخل ایران برانگیخته، این است که می‌گویند کشور امارات متحده عربی بر روی سکوی مذکور تنها پرچم خودش را نصب کرده‌است. در چنین صورتی این امر می‌تواند به مفهوم ادعای مالکیت کشور امارات و تثبیت این ادعا در آن نقطه از آب‌های ایران باشد؟
سعید محمودی، کارشناس حقوق بین‌الملل
البته اگر این خبر صحیح باشد، چرا که الان در این مورد اطلاعات محدودی در دسترس است، که یک سکوی متعلق به کشور امارات متحده که با اجازه ایران در آب‌های سرزمینی جزیره ابوموسی دایر شده و فقط پرچم این کشور را به اهتزاز درآورده باشد، به نظر من خلاف حقوق بین الملل است.
این امر فقط نشانه این است که کشور امارات متحده می‌خواهد در عمل نشان دهد که این آب‌ها، آب‌های سرزمینی ایران نیست و این آب‌ها یا آب‌های بین‌المللی است و یا آب‌هایی است که متعلق به امارات متحده عربی است.
در این صورت بر اساس عرف بین‌الملل ایران چگونه می‌تواند در این مورد اعتراض کند؟ آیا می‌تواند خودش مستقلا وارد عمل شود؟ یا اینکه از سازمان ملل درخواست مداخله می‌کند؟
چون انتقاد برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی این است که چرا وزارت خارجه در این مورد عکس‌العمل مناسب نشان نداده است؟
عکس‌العمل مناسب در این گونه موارد، اعتراض دیپلماتیک است. یعنی بلافاصله دولت ایران بایستی از مجاری دیپلماتیک اعتراض کند و رسما درخواست کند که امارات متحده فوراً پرچمش را بردارد و یا اینکه پرچم ایران را هم به اهتزاز در آورد.
اگر امارات متحده این کار را انجام ندهد دولت ایران هم می‌تواند اجازه برقراری سکو را پس بگیرد و هم اگر لازم شد با بکارگیری نیروی نظامی، کل سکو را از بین ببرد.
نشریه‌های مختلف اصول‌گرا نیز در روزهای اخیر از نصب پرچم امارات بر روی سکویی در نزدیکی جزیره ابوموسی و درون آب‌های ایران خبر داده‌اند اما رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز سه‌شنبه گفت «اخباری که درباره جزیره ابوموسی مطرح می‌شود از دقت کافی برخوردار نیست و رسانه‌هایی که به آن دامن می‌زنند در پی اختلاف و طرح مسائل غیر واقعی هستند.»
گفت‌وگوی علیرضا کرمانی با سعید محمودی
در پیوند با این اخبار و مسئله حاکمیت کشورها بر آب‌های جزایر خود و مسئله نصب پرچم‌ها گفت‌وگویی داریم با سعید محمودی، کارشناس حقوق بین‌الملل مقیم سوئد و استاد دانشگاه استکهلم:
سعید محمودی: به نظر می‌رسد مسئله حاکمیت بر جزایر ابوموسی و سه جزیره‌ای که مورد اختلاف میان ایران و امارات متحده عربی است، پایه این موضوع اخیر است.
مسئله‌ای که الان مطرح شده، این است که این سکو، سکویی است که در آب‌های اطراف جزیره ابوموسی قرار گرفته و طبق حقوق بین‌الملل، حدود ۲۰ کیلومتر دورتر از سواحل هر جزیره‌ای که متعلق به یک کشور باشد، جزو آب‌های سرزمینی آن جزیره و در نتیجه تحت حاکمیت مطلق آن کشور محسوب می‌شود.
فرض کنیم که امارات به جای یک سکو، یک کشتی در آن منطقه دارد. در آن صورت وضعیت نصب پرچم آن کشور به چه صورت است؟
در آن مورد، یعنی در مورد آب‌های سرزمینی، مسئله‌ای نیست. هر کشوری از نظر حقوق بین‌الملل، حق عبور بی‌ضرر از دریای سرزمینی کشورهای دیگر را دارد.
اما مسئله سکو، چه سکوی شناور باشد و چه سکوی ثابت فرق می‌کند. حتما باید با اجازه کشوری که بر آن جزیره حاکمیت دارد، آن سکو برقرار شود.
بنابر این، این سکو حتما با اجازه دولت ایران برقرار شده‌است. مسئله‌ای که پیش می‌آید طرح این سوال است که آیا کشور امارات می‌تواند در سکویی که متعلق به کشور امارات است و با اجازه جمهوری اسلامی ایران برقرار شده‌است، چه در آب‌های سرزمینی خاک ایران و چه در حوالی جزیره‌ای که متعلق به ایران است، پرچمش را به اهتزار در آورد یا خیر؟
ممکن است خود شما به این پرسش پاسخ دهید؟ آیا می‌تواند؟
سکویی که با اجاره دولت ایران در آنجا قرار گرفته‌است مجاز است که اولا پرچم کشور خودش را داشته باشد و مضاف بر آن حتما باید پرچم ایران را هم به اهتزاز درآورد و از این جهت دقیقا مثل کشتی است که در آب‌های سرزمینی یک کشور حرکت می‌کند و باید پرچم هر دو کشور را به اهتزاز درآورد.
موضوعی که انتقاد برخی را در داخل ایران برانگیخته، این است که می‌گویند کشور امارات متحده عربی بر روی سکوی مذکور تنها پرچم خودش را نصب کرده‌است. در چنین صورتی این امر می‌تواند به مفهوم ادعای مالکیت کشور امارات و تثبیت این ادعا در آن نقطه از آب‌های ایران باشد؟
این امر فقط نشانه این است که کشور امارات متحده می‌خواهد در عمل نشان دهد که این آب‌ها، آب‌های سرزمینی ایران نیست و این آب‌ها یا آب‌های بین‌المللی است و یا آب‌هایی است که متعلق به امارات متحده عربی است.
در این صورت بر اساس عرف بین‌الملل ایران چگونه می‌تواند در این مورد اعتراض کند؟ آیا می‌تواند خودش مستقلا وارد عمل شود؟ یا اینکه از سازمان ملل درخواست مداخله می‌کند؟
چون انتقاد برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی این است که چرا وزارت خارجه در این مورد عکس‌العمل مناسب نشان نداده است؟
عکس‌العمل مناسب در این گونه موارد، اعتراض دیپلماتیک است. یعنی بلافاصله دولت ایران بایستی از مجاری دیپلماتیک اعتراض کند و رسما درخواست کند که امارات متحده فوراً پرچمش را بردارد و یا اینکه پرچم ایران را هم به اهتزاز در آورد.
اگر امارات متحده این کار را انجام ندهد دولت ایران هم می‌تواند اجازه برقراری سکو را پس بگیرد و هم اگر لازم شد با بکارگیری نیروی نظامی، کل سکو را از بین ببرد.
