بازار جهانی نفت که در سال ۲۰۰۷ پر رونق ترين دوران تاريخ خود را پشت سر گذاشت، در سال تازه ميلادی با ترديد های حاکم بر فضای اقتصاد و سياست بين المللی روبه رو است.
در آخرين روز فعاليت بورس نيويورک در سال ۲۰۰۷، بهای نفت پيرامون بشکه ای ۹۶ دلار نوسان می کرد.
بدين سان، جهان از سال ۱۹۹۹ به اين سو، نهمين سال حرکت رو به بالا در بازار بين المللی نفت را پشت سر گذاشت، دورانی که طی آن بهای اين کالا حدود ده برابر شد. اما آيا سال تازه ميلادی تکرار رونق سال گذشته طلای سياه را تجربه خواهد کرد و يا، در اين زمينه، به رکوردی تازه دست خواهد يافت؟
اگر تنها تقاضا و عرضه نفت در نظر گرفته شود، بهای اين کالا طی ماه های آينده قاعدتا بايد در سطحی پايين تر از سه ماهه چهارم سال گذشته ميلادی نوسان کند.
به نظر می رسد عوامل گوناگون می توانند رشد آهنگ تقاضای نفت را در سال آينده کندتر کنند.
عامل اصلی چشم انداز کاهش احتمالی نرخ رشد اقتصاد جهانی است که طبعا رشد مصرف نفت را نيز در سال آينده پايين می آورد.
کاهش نرخ رشد عمدتا دامن اقتصاد های پيشرفته را خواهد گرفت. در عوض نرخ رشد اقتصادی در قدرت های نوظهور به ويژه چين و هند به احتمال فراوان بالا خواهد ماند و تقاضای انرژی در اين کشورها همچنان بر نوسانات آتی بازار جهانی نفت سنگينی خواهد کرد.
با اين حال، اوج گيری بهای نفت، شمار زيادی از کشور ها را به صرفه جويی در مصرف انرژی واداشته است. به عنوان نمونه چينی ها، برای کاهش مصرف بنزين، بهای اين کالا را ده در صد بالا برده اند.
عامل ديگری که می تواند تقاضای طلای سياه را کاهش دهد، بالا بودن حجم ذخاير استراتژيک نفت خام در آمريکا است که برای ۸۳ روز مصرف اين کشور کفايت می کند، چهار روز بيش از ميزان ذخيره شده در سال ۲۰۰۲ميلادی.
در مجموع، به پيش بينی سازمان «اوپک»، مصرف نفت در جهان طی سال جديد، يک ميليون و دويست هزار بشکه در روز افزايش خواهد يافت.
ولی در عوض توليد کشور های غير عضو «اوپک» نيز حدود يک ميليون و يکصد هزار بشکه بيشتر خواهد شد.
از سوی ديگر، توليد نفت عراق دايما رو به افزايش می رود و خطر درگيری نظامی ميان ايران و ايالات متحده آمريکا هم به گونه ای محسوس کاهش يافته است.
با توجه به همه اين عوامل، ميانگين بهای نفت در سال ۲۰۰۸ بر پايه سطح متوسط بر آورد های کارشناسی، پيرامون بشکه ای هفتاد تا هفتاد و پنج دلار نوسان خواهد کرد که اگرچه همچنان در سطحی بسيار مطلوب برای توليد کنندگان است، ولی بسيار کمتر از سطح قيمت اين کالا در آخرين ماه های سال گذشته ميلادی خواهد بود.
با وجود اين، چنين پيش بينی هايی سخت شکننده هستند. بهای نفت به سرعت از تکان های غير قابل پيش بينی ژئوپوليتيک تاثير می پذيرد. خطر های احتمالی از جمله اوج گيری تنش در منطقه خليج فارس، گسترش درگيری در مرز های عراق و ترکيه، بالا گرفتن حملات تروريستی در مهم ترين کانون های نفتی جهان، و عواملی از اين دست همه و همه می توانند به تب نفت دامن بزنند.
در عوض اگر پيش بينی های بد بينانه درباره يک بحران سراسری اقتصادی تحقق پذيرند، بازار جهانی نفت نيز همچون بسياری ديگر از بازار های مواد خام، در کام رکود فرو خواهد رفت.
