بنیاد میراث پاسارگاد با ارائه دادخواستی به دادگاه کیفری بین المللی لاهه علیه اسفندیار رحیم مشایی، رییس پيشين سازمان حفظ میراث فرهنگی ایران شکایت کرده است.
کوروش زعیم، مدیر بخش پژوهش بنیاد میراث پاسارگاد و طراح شکایت، در نامه ای خطاب به مردم ایران و جهان در باره این دادخواستی بین المللی نوشته است: «سالی که گذشت، بدون تردید در تاریخ میراث فرهنگی و طبیعی ایران بدترین سال بود... اکنون دولتی شدن این تخریب ها در زیر نظر سازمانی دولتی به نام سازمان حفظ میراث فرهنگی ایران است!»
ترجمه دادنامه عليه اسفنديار رحيم مشايی به دادگاه کيفری بين المللی لاهه
در یخش دیگری از این نامه آمده است:«بنیاد میراث پاسارگاد به عنوان یک نهاد رسمی مربوط به آثار و گنجینه های بشری، عطف به این ویرانگری ها تصمیم گرفته تا پرونده آقای رحیم مشایی را به مراجع بین المللی بکشاند و نام ایشان را به عنوان نخستین مجرم علیه میراث جهانی در ایران و در کنار نام ویرانگران آثار باستانی جهانی همچون طالبان قرار داده و از مقامات جهانی محاکمه ایشان را تقاضا نماید.»
کوروش زعیم در آغاز گفت و گويی با رادیو فردا در باره انگیزه ارائه دادخواست به دادگاه کیفری بین المللی لاهه گفت:«این به خرداد ماه گذشت برمی گردد در رابطه با پیشنهادی که کرده بودم برای اصلاحاتی در اساسنامه دادگاه بین المللی کیفری. در آن زمان پیشنهاد کرده بودم که نابود سازی میراث فرهنگی در ایران هم که در جمهوری اسلامی رواج زیاد دارد جزو جنایات علیه بشریت محسوب شود.»
وی افزود:« من فصل پنج را پیشنهاد کردم که با اضافه کردن یک بند، نابود سازی میراث فرهنگی جزو جنایات در صلاحیت کیفری دادگاه بین المللی قرار بگیرد و فصل هفت هم که جنایات علیه بشریت را تعریف می کند، بندهایی یه آن اضافه شود که نابود سازی عمدی میراث فرهنگی جهانی جزو جنایت علیه بشریت حساب شود.»
آیا طرح این گونه دعاوی حقوقی در دادگاه های بین المللی سابقه دارد و تا کنون چنین کاری در جایی انجام شده است؟
کوروش زعیم: «دادگاه های بین المللی صلاحیت رسیدگی به این گونه دعاوی را ندارند مگر دیوان کیفری بین المللی که به جنایات علیه بشریت رسیدگی می کند و اگر پیشنهاد ما در آنجا تصویب شود و به قانون تبدیل شود، آن موقع برای نخستین بار در تاریخ، جنایات علیه میراث فرهنگی جهانی هم که متعلق به همه مردم جهان است، جنایت علیه بشریت خواهد بود.»
آیا ارائه چنین دادخواستی، تحت عنوان غفلت یا سهل انگاری در انجام وظیفه یک دادگاه ایران امکان پذیر نیست؟
کوروش زعیم:«چرا، مثلا آقای دکتر دادخواه از جمله کسانی بودند که برای جلوگیری از ساختمان برج در میدان نقش جهان در دادگاه های داخلی اقدام کردند. این کار حقوقدان ها است، اما در ایران اگر برای هر عملی مجبور به دادن خواست باشی باید صدها دادخواست داده شود، ولی وقتی کل رفتار یک سازمان و مسئولانش نابود سازی میراث فرهنگی و تاریخی باشد، ما فکر کردیم که رسیدگی دادگاه بین المللی بازدارنده تر خواهد بود تا گرفتار شدن در کلاف سر در گم قضایی داخل کشور.»
