در حالی که برای لغو تحریم‌های غرب علیه ایران روزشماری می‌شود، بسیاری از کارشناسان ایرانی مقیم خارج که در شرکت‌های مشاوره انرژی فعالیت می‌کنند یا خود مستقیما شرکت راه‌اندازی کرده‌اند، در حوزه‌های مختلف اقتصادی و انرژی ایران فعال شده‌اند.
یکی از این افراد الهام حسن‌زاده، بانوی ۳۱ ساله ایرانی، است که خبرگزاری بلومبرگ در گزارش خود از فعالیت‌های او اشاره می‌کند که مدرک دکترای حقوق خود را از انگلیس گرفته و مدیر شرکت مشاوره «انرژی پایونیرز» است که در دو شهر تهران و لندن دفتر دارد. این شرکت در جهت جذب مجدد سرمایه‌گذاران خارجی در بخش انرژی ایرانپس از لغو تحریم‌های هسته‌ای تلاش می‌کند.
سال گذشته، دانشگاه آکسفورد کتاب خانم حسن‌زاده درباره صنعت گاز ایران پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ را منتشر کرد. وی در تالیفات دیگر دانشگاه آکسفورد مانند گزارشی که سال ۲۰۱۴ درباره راه‌های کاهش وابستگی اروپا به گاز روسیه تالیف شد نیز مشارکت داشته است.
خانم حسن‌زاده در گفت‌وگویی با شبکه خبری بلومبرگ این ایده را که سرمایه‌گذاران غربی بدون در نظر گرفتن جوانب کار برای بازگشت به بازار ایران سر و دست خواهند شکست رد می‌کند.
بلومبرگ می‌نویسد که «او با دانشی عمیق از منابع انرژی ایران و برقراری رابطه نزدیک با صاحبان صنایع و مقامات دولتی و همچنین همفکری با شرکت‌های بزرگ نفتی و حقوقی غربی شرکتی تاسیس کرده است. این اواخر او در تردد بین ایران و اروپا بوده است تا در کنفرانس‌های تجاری سخنرانی کند و با مدیران شرکت‌های نفتی، سرمایه‌داران، مدیران بانکی، و حقوقدانان در مورد بازگشت مجدد کشورش به بازار صحبت کند».
حسن‌زاده معتقد است که مشارکت غربی‌ها در پروژه‌های نفت و گاز ایران دست‌کم ۱۸ تا ۲۴ ماه و شاید هم بیشتر زمان می برد. به گفته وی، این شرکت‌ها به اطلاعاتی که ایران در مورد پروژه‌هایش در اختیار آنها می‌گذارد اعتماد ندارند. بانک‌های بزرگ و سرمایه‌گذاران عمده هنوز نیاز به چراغ سبز وزارت خزانه‌داری آمریکا دارند تا پول خود را در ایران خرج کنند.
حسن‌زاده می‌گوید: «در نظر آنها ثبات در ایران هنوز قطعی نیست. مشخص نیست در دو سال آینده چه اتفاقی خواهد افتاد اگر روحانی دوباره رئیس جمهور نشود.»
انتظار ایران برای جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حالی است که قیمت نفت از ۱۰۸ دلار در نیمه اول سال ۲۰۱۴ به حدود ۳۰ دلار رسیده و قیمت نفت سازمان اوپک نیز در محدوده ۲۵ دلار قرار دارد.
بنا به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، طی سال گذشته سرمایه‌گذاری جهانی در بخش نفت و گاز نیز حدود ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا نیز می‌گوید که انتظار می‌رود قیمت نفت در سال جاری در محدوده ۴۰ دلار و در سال آینده در محدوده ۵۰ دلار بماند. به عبارتی، تا دو سال آینده، قیمت نفت حتی به نصف رقمی نیز نخواهد رسید که در دو سال پیش بر بازارهای جهانی نفت حکمفرما بود.
ایران در رقابت با عربستان سعودی در منطقه خلیج فارس برای بازسازی صنعت انرژی‌اش در تلاش است. شرکت‌های غربی نیز پس از قرارداد هسته‌ای ایران در تابستان سال ۲۰۱۵ تمایل زیادی به بازگشت نشان می‌دهند.
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، در کنفرانسی در اواخر نوامبر سال گذشته در تهران بیش از ۳۰۰ شرکت خارجی را به سرمایه‌گذاری در ۵۰ پروژه اکتشاف و توسعه نفتی فراخواند. ایران انتظار دارد که شرکت‌های خارجی تا پنج سال آینده ۳۰ میلیارد دلار تنها در این بخش سرمایه‌گذاری کنند.
الهام حسن‌زاده بر این عقیده است که برای این که شرکت‌های غربی تحت شرایط متعادل‌تری با شرکای ایرانی دست به سرمایه‌گذاری مشترک بزنند، ایران ابتدا باید زیرساخت سرمایه‌گذاری را بر مبنای نظر بازرسان، حقوقدانان، مشاوران، و دادگاه‌هایی بنا کند که مورد اعتماد خارجی‌ها هستند. «این امر نیازمند زمان و همچنین تعهد به اجرای قانون است. در حال حاضر، ایران حتی یک سیستم قابل اطمینان اطلاعات مرجع ندارد.»
بلومبرگ در ادامه گزارش خود می‌نویسد که خانم حسن‌زاده سرمایه‌گذاران غربی را که همانند ایرانیان مشتاق برقراری روابط هستند به صبر دعوت می‌کند. یک فصل از کتاب او با عنوان «صنعت گاز ایران در دوره پساتحریم، خوش‌بینی، بدبینی، و قابلیت» به تفصیل به فساد در ایران و نیاز به اصلاح قانون می‌پردازد.
الهام حسن‌زاده پس از اخذ مدرک فوق لیسانس از دانشگاه کمبریج در ۲۵ سالگی به عنوان جوان‌ترین مدرس حقوق در دانشگاهی در تهران منصوب شد. در آن زمان محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور پیشین ایران، در اوج قدرت بود.
در مورد تنش بین ایران و عربستان، حسن‌زاده معتقد است که این تنش تاکنون باعث لطمه‌ای جدی نشده است. او می‌گوید که شرکت‌های اروپایی به دو طرف کمک می‌کنند. «بسیاری از شرکت‌های ایرانی فکر می‌کنند که پس از رفع تحریم‌ها قادر خواهند بود به منابع مالی خارجی برای انجام پروژه‌ها با ریسک ۱۵ سال پیش از دوران احمدی‌نژاد دسترسی داشته باشند.»
بلومبرگ می‌نویسد که «پروژه‌های حسن‌زاده که بیشترین پیشرفت را داشته‌اند شامل یک مجتمع عظیم پالایشگاهی گاز است که قرار است بزرگ‌ترین مجتمع در جهان باشد. این مجتمع که در جزیره سیراف در خلیج فارس واقع است مشتمل بر هشت پالایشگاه است که به وسیله هشت شرکت خصوصی که هر یک ۳۵۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری می‌کنند ساخته خواهد شد. دولت گاز مورد نیاز را از میدان پارس جنوبی تامین خواهد کرد و حدود یک میلیارد دلار در تامین زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند. سه شرکت از این هشت شرکت حسن‌زاده را برای یافتن شرکای خارجی استخدام کرده‌اند».
