بعد از آماده شدن گزارش های محمد البرادعی، رييس آژانس بين المللی انرژی هسته ای و خاوير سولانا، سرپرست سياست خارجی اتحاديه اروپا درباره برنامه هسته ای ايران، روز شنبه نمايندگان کشورهای گروه ۱+۵، مذاکرات خود را برای بررسی گام بعدی جامعه جهانی در قبال ایران، از سر می گيرند.
گروه ۱+۵، شامل اعضای دايمی شورای امنيت – چين، روسيه، بريتانيا، فرانسه و آمريکا – به همراه آلمان است که با هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای با یکدیگر مذاکره می کنند.
خاوير سولانا که به نمايندگی از اين گروه و کشورهای اتحاديه اروپا، در ۱۸ ماه گذشته مذاکراتی با ايران انجام داده، روز جمعه آخرين دور مذاکرات خود را با سعيد جليلی، مذکره کننده ارشد هسته ای ايران، «نااميد کننده» توصيف کرد.
وی، روز جمعه و ساعاتی پيش از ارائه گزارشی درباره جزئيات مذاکرات ۱۸ ماهه خود به کشورهای ۱+۵، در جمع خبرنگاران گفت: «بايد تصديق کنم که بعد از پنج ساعت نشست، انتظار بيشتری داشتم، و بنابراين نااميد شده ام.»
مذاکرات روز جمعه سولانا – جليلی، آخرين بخت ايران برای جوگيری از تصويب سومين قطعنامه عليه تهران در شورای امنيت توصیف شده بود.
بعد از اين نشست، مشاور آقای سولانا، در جلسه ای با حضور نمايندگان کشورهای روسيه، چين، فرانسه، بريتانيا و آمريکا حاضر شد و شرح کوتاهی از نتايج مذاکرات اروپا با ايران را در اختيار آنها قرار داد.
قدرت های غربی می گويند که ممکن است ايران از برنامه هسته ای خود، به عنوان پوششی برای يک برنامه تسليحاتی بهره ببرد.
در حالی که ايران مدام اين اتهام را رد می کند، آمريکا و متحدانش در تلاشند تا با تصويب سومين قطعنامه در شورای امنيت، فشار را بر تهران افزايش دهند.
به گزارش خبرگزاری ايرنا، سعيد جليلی، دبير شورای عالی امنيت ملی ايران و سرپرست کنونی تيم مذاکرات هسته ای، روز شنبه و پس از بازگشت به تهران گفت که ايران، خاوير سولانا را به خاطر ابراز نااميدی از نشست لندن، سرزنش نمی کند.
وی گفت: « ما گفت و گوهای مفصل و طولانی داشتيم و ديدگاهای خود را بيان کرديم. حالا ارزيابی با بقيه است که ببينند چگونه هست.»
پيش از این تهران وعده داده بود که با «ايده های تازه» در نشست لندن حاضر خواهد شد. آقای جليلی در پاسخ به سئوالی در همین زمینه گفت که ايده ای را شامل «سه محور همکاری مشترک برای خلع سلاح و مقابله با اشاعه آن و همکاری برای استفاده صلح آميز از انرژی هسته ای» ارايه کرده است.
اما به گزارش خبرگزاری فرانسه، کريستينا گالاک، سخنگوی خاوير سولانا روز جمعه گفت: «برای نااميد نشدن، ايده های کافی مطرح نشد.»
پاره ای ناظران، آنچه که «ايده تازه» تهران خوانده شده را تکرار مواضع پيشين جمهوری اسلامی ايران ارزيابی کرده اند که از قدرت های اروپايی خواسته بود تسليحات هسته ای را در اين قاره از بين ببرند.
خاوير سولانا و سعيد جليلی توافق کرده اند که در ماه دسامبر نيز مذاکراتی تلفنی داشته باشند.
در مذاکرات پیشین گروه ۱+۵ ، صدور سومين قطعنامه عليه ايران در شورای امنيت، از سوی دو کشور روسيه و چين که شرکای اقتصادی ايران هستند، با مخالفت رو به رو شده بود.
در مذاکرات شش قدرت بزرگ جهان، طرفين پذيرفتند که تا روز ۳۰ نوامبر – نهم آذر ماه – صبر کنند تا نتيجه مذاکرات سولانا – ايران و همچنين توافق ايران با آژانس روشن شود.
با آماده شدن گزارش های اين دو مقام بلندپايه درباره برنامه هسته ای ايران، به گفته گروهی از صاحب نطران احتمال تصويب سومين قطعنامه عليه ايران، بيش از هر زمان ديگری قوت گرفته است، چرا که در هر دو گزارش تاکيد شده که ايران حاضر نيست، خواسته شورای امنيت مبنی بر توقف غنی سازی را عملی کند.
ايران پيش از اين دو بار قطعنامه های شورای امنيت را که در آن توقف غنی سازی به عنوان يک خواسته لازم الاجرا مطرح شده بود، زير پا نهاده است و با تحريم های محدود اما فزاينده ای رو به رو شده است.
