احمد توکلی، نماینده مجلس شورای اسلامی و رئیس دفتر پژوهش‌های این نهاد، اخیرا محمود احمدی‌نژاد را متهم کرد که از انتشار آمار اقتصادی جلوگیری می‌کند. رادیوفردا در این باره با فریدون خاوند، کارشناس اقتصادی در پاریس، گفت‌وگو کرده است.
فریدون خاوند: در مجموع حرف آقای توکلی درست است. یعنی بانک مرکزی جمهوری اسلامی از حدود ۳ سال پیش به این طرف آمار رشد اقتصادی را منتشر نکرده است. در مورد آمار وضعیت بیکاری که بر عهده مرکز آمار ایران بود نیز از حدود یک سال پیش به این طرف آماری منتشر نشده است.
نکته سوم و آمار بسیار مهمی که منتشر نشده نرخ تورم است. تا به حال نرخ تورم توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی منتشر می‌شد که این را به مرکز آمار منتقل کردند، اما مرکز آمار رقم این شاخص بسیار مهم اقتصادی را منتشر نکرده است.
وقتی در سه مورد بسیار مهم که برای رشد اقتصادی اهمیت زیادی دارد، یعنی آمار مربوط به نرخ رشد و آمار بیکاری و نرخ تورم ما شاخص‌های دقیق در اختیار نداریم، باید دستور آن از طرف یک مرجع صادر شده باشد. در نتیجه مرجعی که می‌تواند مورد اتهام قرار گیرد رئیس قوه مجریه است.
تمام بازیگران عرصه اقتصاد از سرمایه‌گذاران گرفته تا پس‌اندازکنندگان و مصرف‌کنندگان، همه به آمار واقعی نیاز دارند. در یک کشور با اهمیت ایران که ۷۵ میلیون جمعیت دارد و در یک منطقه بسیار حساس جغرافیایی واقع شده و یک اقتصاد پیچیده دارد، وقتی آمار دقیق در اختیار بازیگران عرصه اقتصاد نباشد آن‌ها مجبورند بدون آگاهی از واقعیات اقتصادی از خودشان ابتکار نشان دهند و پیامدهای این امر بسیار زیان‌بخش است.
منتها آقای توکلی باید به این مسئله دقت کند که عدم انتشار آمار در جمهوری اسلامی ناشی از وضعیت حاکم بر اطلاعات و اخبار در کشور است و تا وقتی آزادی در یک کشور حاکم نشود و مطبوعات از آزادی لازم برخوردار نباشند، منابع کار‌شناسی زیر نظر دولت می‌توانند چنین اقداماتی انجام دهند و از انتشار آمار دقیق اقتصادی خودداری کنند.
آقای توکلی نخستین چهره‌ای نیست در ایران که این مسئله را مطرح می‌کند. برخی دیگر از منابع کار‌شناسی جمهوری اسلامی هم قبلا گفته بودند چون دولت آقای احمدی‌نژاد از منابع لازم برای پرداخت یارانه‌های نقدی محروم است، در نتیجه از بانک مرکزی استقراض کرده و استقراض از بانک مرکزی در واقع همان چاپ اسکناس بدون پشتوانه است.
اگر این حرف درست باشد و استقراض از بانک مرکزی انجام شده باشد، تبعا تاثیر زیادی دارد بر تورم و می‌تواند به امواج تورمی که تا به حال شاهد بودیم بیش از پیش دامن بزند و تب قیمت‌ها را بالا ببرد.
- رادیوفردا: آقای خاوند، می‌دانید که آقای توکلی اتهاماتی را متوجه آقای احمدی‌نژاد کرده در خصوص جلوگیری از انتشار آمار اقتصادی. تا چه اندازه این اتهام با واقعیت همخوانی دارد؟
فریدون خاوند: در مجموع حرف آقای توکلی درست است. یعنی بانک مرکزی جمهوری اسلامی از حدود ۳ سال پیش به این طرف آمار رشد اقتصادی را منتشر نکرده است. در مورد آمار وضعیت بیکاری که بر عهده مرکز آمار ایران بود نیز از حدود یک سال پیش به این طرف آماری منتشر نشده است.
گفت‌وگوی رادیوفردا با فریدون خاوند درباره عدم انتشار آمار اقتصادی
نکته سوم و آمار بسیار مهمی که منتشر نشده نرخ تورم است. تا به حال نرخ تورم توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی منتشر می‌شد که این را به مرکز آمار منتقل کردند، اما مرکز آمار رقم این شاخص بسیار مهم اقتصادی را منتشر نکرده است.
وقتی در سه مورد بسیار مهم که برای رشد اقتصادی اهمیت زیادی دارد، یعنی آمار مربوط به نرخ رشد و آمار بیکاری و نرخ تورم ما شاخص‌های دقیق در اختیار نداریم، باید دستور آن از طرف یک مرجع صادر شده باشد. در نتیجه مرجعی که می‌تواند مورد اتهام قرار گیرد رئیس قوه مجریه است.
- عدم انتشار آمار روی وضعیت اقتصادی کشور چه تاثیری می‌گذارد؟
تمام بازیگران عرصه اقتصاد از سرمایه‌گذاران گرفته تا پس‌اندازکنندگان و مصرف‌کنندگان، همه به آمار واقعی نیاز دارند. در یک کشور با اهمیت ایران که ۷۵ میلیون جمعیت دارد و در یک منطقه بسیار حساس جغرافیایی واقع شده و یک اقتصاد پیچیده دارد، وقتی آمار دقیق در اختیار بازیگران عرصه اقتصاد نباشد آن‌ها مجبورند بدون آگاهی از واقعیات اقتصادی از خودشان ابتکار نشان دهند و پیامدهای این امر بسیار زیان‌بخش است.
منتها آقای توکلی باید به این مسئله دقت کند که عدم انتشار آمار در جمهوری اسلامی ناشی از وضعیت حاکم بر اطلاعات و اخبار در کشور است و تا وقتی آزادی در یک کشور حاکم نشود و مطبوعات از آزادی لازم برخوردار نباشند، منابع کار‌شناسی زیر نظر دولت می‌توانند چنین اقداماتی انجام دهند و از انتشار آمار دقیق اقتصادی خودداری کنند.
- آقای توکلی بانک مرکزی را متهم کرده که اسکناس بدون پشتوانه چاپ کرده و این اسکناس‌ها در دست مردم می‌چرخد. آیا این کار از سوی بانک مرکزی انجام گرفته و چه پیامدهایی را می‌تواند متوجه اقتصاد ایران کند؟
آقای توکلی نخستین چهره‌ای نیست در ایران که این مسئله را مطرح می‌کند. برخی دیگر از منابع کار‌شناسی جمهوری اسلامی هم قبلا گفته بودند چون دولت آقای احمدی‌نژاد از منابع لازم برای پرداخت یارانه‌های نقدی محروم است، در نتیجه از بانک مرکزی استقراض کرده و استقراض از بانک مرکزی در واقع همان چاپ اسکناس بدون پشتوانه است.
اگر این حرف درست باشد و استقراض از بانک مرکزی انجام شده باشد، تبعا تاثیر زیادی دارد بر تورم و می‌تواند به امواج تورمی که تا به حال شاهد بودیم بیش از پیش دامن بزند و تب قیمت‌ها را بالا ببرد.
