در حالی که کشورهای غربی انتشار اسناد محرمانه متعلق به دولت آمریکا را توسط وبسایت ویکیلیکس بهشدت محکوم کردهاند، دولت جمهوری اسلامی ایران درستی آنها را زیر سوال برده است.
بخشی از اسناد منتشر شده به موضع کشورهای عربی درباره برنامه هستهای ایران مرتبط است که میتوانست تنش شدیدی را میان جمهوری اسلامی و این کشورها ایجاد کند، «میتوانست» یعنی اگر ایران محتوای آنها را درست میدانست.
صدراعظم آلمان بهندرت از خودش خلاقیت نشان میدهد... وزیر خارجه این کشور پرخاشگر است، رئیس جمهور فرانسه شیر بی یال و کوپال و رئیس جمهور ایتالیا فردی ضعیف و ناتوان است...
اینها ارزیابی دیپلماتهای آمریکایی از سیاستمداران اروپایی است که در اسناد منتشر شده توسط وبسایت ویکیلیکس آمده است.
اسنادی که افشای آنها عصبانیت سیاستمداران کشورهای غربی را برانگیخته است. البته این اسناد حاوی اطلاعات مهمتر و حساستری هم هستند، از جمله درباره برنامه هستهای ایران و ارزیابی کشورهای عربی از این برنامه.
اسناد منتشر شده نشان میدهند که چند کشور عربی از آمریکا خواستهاند تا برای جلوگیری از دسترسی ایران به سلاح اتمی به این کشور حمله کند. اما در حالی که مقامهای کشورهای عربی این مطلب را به صورت علنی تکذیب نکردهاند، ایران صحت و سقم آن را زیر سوال برده است.
محمود احمدینژاد، رئیس جمهور ایران، روز دوشنبه در نشستی رسانهای گفت: اسنادی هم که منتشر کردهاند، به نظر ما یک شیطنت است. ما برای این اسناد بهایی قائل نیستیم. اینها فاقد ارزش حقوقی است، کشورهای منطقه و ایران همه با هم دوست و برادریم.
رامین میهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نیز روز سهشنبه مطالب مشابهی را بیان کرد: این اقدام یک نوع طراحی بسیار مشکوک به نظر میرسد.
ضمن این که برای این که وجاهتی به اسناد داده شود، برخی جنایاتی که توسط کشورهای غربی و آمریکاییها صورت گرفته به درستی در اسناد گنجانده شده است.
«در رابطه با کشورهای منطقه و کشورهای اسلامی، طراحی اصلی دشمنان جهان اسلام ، ایجاد اختلاف بین کشورها و پروژه «ایرانهراسی» را که دنبال میکردند، سعی میکنند از این طریق هم دامن بزنند.»
اما گذشته از این که اسناد ویکیلیکس واقعی هستند یا خیر، به گفته کارشناسان آن چه که در این اسناد درباره ترس کشورهای عربی درباره برنامه هستهای ایران آمده پیش از این هم روشن و آشکار بوده است.
محجوب زبیری، استاد دانشگاه قطر و کارشناس روابط ایران و کشورهای عربی: من کلا معتقدم صحبتهایی که در اسناد ویکیلیکس آمده در مورد نظر کشورهای عربی درباره ایران جدید نیست.
«کسانی که مطلع هستند و داستان پرونده ایران را دنبال میکنند باید مطلع باشند که خیلی از گزارشهایی که در رسانهها در سال گذشته در این مورد منتشر شد، تاکید داشتند بر این که بعضی از کشورهای عربی نگرانیشان نسبت به ایران زیاد است. و آنها از برنامه هستهای ایران مطمئن نیستند.»
الیور ترینرت، کارشناس گسترش سلاحهای اتمی در موسسه سیاست امنیت بینالمللی در شهر برلین آلمان، نیز این دیدگاه را تایید میکند: این که آیا اسناد منتشر شده توسط ویکیلیکس درست است یا نه، من نمیدانم و نمیتوانم دربارهاش نظر بدهم.
«ولی اصلا برای من عجیب نیست که کشورهای عرب درباره متوقف کردن برنامه اتمی ایران به وسیله حمله نظامی با آمریکا صحبت کرده باشند. برای این که همه میدانند که کشورهای عرب همسایه ایران از برنامه اتمی جمهوری اسلامی و بهخصوص تسلط ایران بر منطقه بسیار نگرانند.»
اما چرا ایران اصرار دارد که محتوای اسناد ویکیلیکس درباره موضع کشورهای عربی درباره برنامه هستهایش ساختگی و دروغین است؟ و چرا در این ارتباط به نوعی از کشورهای عربی دفاع میکند؟
محبوب زبیری: به نظرم صحبت رئیس جمهور ایران در این مورد پیام مهمی دارد، و این که ایران تلاش میکند که روابط خودش را با کشورهای عربی در این دوران در واقع برخورد کند.
ایران نمیخواهد بحران دیگری به وجود بیاید. میدانید که دولت ایران مطمئن است در مورد این که آمریکا تلاش میکند برای ایجاد یک درگیری بین این کشور و کشورهای عربی . و به همین خاطر هم آنها عقیده دارند که صحبتهایی که از قول سران کشورهای عربی نقل شده، غیرقابل قبول است.
و البته کشورهای عربی نیز از این رویکرد ایران استقبال میکنند، چرا که آنها نیز ترجیح میدهند در ظاهر وانمود کنند که روابط صمیمی و خوبی با ایران دارند.
حالا که ایران خود پا پیش گذاشته و محتوای اسناد ویکیلیکس را زیر سوال میبرد، طبیعتا آنها حتی نیازی نمیبینند که به خود زحمت بدهند و آن را تکذیب کنند.
بخشی از اسناد منتشر شده به موضع کشورهای عربی درباره برنامه هستهای ایران مرتبط است که میتوانست تنش شدیدی را میان جمهوری اسلامی و این کشورها ایجاد کند، «میتوانست» یعنی اگر ایران محتوای آنها را درست میدانست.
صدراعظم آلمان بهندرت از خودش خلاقیت نشان میدهد... وزیر خارجه این کشور پرخاشگر است، رئیس جمهور فرانسه شیر بی یال و کوپال و رئیس جمهور ایتالیا فردی ضعیف و ناتوان است...
اینها ارزیابی دیپلماتهای آمریکایی از سیاستمداران اروپایی است که در اسناد منتشر شده توسط وبسایت ویکیلیکس آمده است.
اسنادی که افشای آنها عصبانیت سیاستمداران کشورهای غربی را برانگیخته است. البته این اسناد حاوی اطلاعات مهمتر و حساستری هم هستند، از جمله درباره برنامه هستهای ایران و ارزیابی کشورهای عربی از این برنامه.
اسناد منتشر شده نشان میدهند که چند کشور عربی از آمریکا خواستهاند تا برای جلوگیری از دسترسی ایران به سلاح اتمی به این کشور حمله کند. اما در حالی که مقامهای کشورهای عربی این مطلب را به صورت علنی تکذیب نکردهاند، ایران صحت و سقم آن را زیر سوال برده است.
محمود احمدینژاد، رئیس جمهور ایران، روز دوشنبه در نشستی رسانهای گفت: اسنادی هم که منتشر کردهاند، به نظر ما یک شیطنت است. ما برای این اسناد بهایی قائل نیستیم. اینها فاقد ارزش حقوقی است، کشورهای منطقه و ایران همه با هم دوست و برادریم.
رامین میهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نیز روز سهشنبه مطالب مشابهی را بیان کرد: این اقدام یک نوع طراحی بسیار مشکوک به نظر میرسد.
ضمن این که برای این که وجاهتی به اسناد داده شود، برخی جنایاتی که توسط کشورهای غربی و آمریکاییها صورت گرفته به درستی در اسناد گنجانده شده است.
«در رابطه با کشورهای منطقه و کشورهای اسلامی، طراحی اصلی دشمنان جهان اسلام ، ایجاد اختلاف بین کشورها و پروژه «ایرانهراسی» را که دنبال میکردند، سعی میکنند از این طریق هم دامن بزنند.»
اما گذشته از این که اسناد ویکیلیکس واقعی هستند یا خیر، به گفته کارشناسان آن چه که در این اسناد درباره ترس کشورهای عربی درباره برنامه هستهای ایران آمده پیش از این هم روشن و آشکار بوده است.
محجوب زبیری، استاد دانشگاه قطر و کارشناس روابط ایران و کشورهای عربی: من کلا معتقدم صحبتهایی که در اسناد ویکیلیکس آمده در مورد نظر کشورهای عربی درباره ایران جدید نیست.
«کسانی که مطلع هستند و داستان پرونده ایران را دنبال میکنند باید مطلع باشند که خیلی از گزارشهایی که در رسانهها در سال گذشته در این مورد منتشر شد، تاکید داشتند بر این که بعضی از کشورهای عربی نگرانیشان نسبت به ایران زیاد است. و آنها از برنامه هستهای ایران مطمئن نیستند.»
الیور ترینرت، کارشناس گسترش سلاحهای اتمی در موسسه سیاست امنیت بینالمللی در شهر برلین آلمان، نیز این دیدگاه را تایید میکند: این که آیا اسناد منتشر شده توسط ویکیلیکس درست است یا نه، من نمیدانم و نمیتوانم دربارهاش نظر بدهم.
«ولی اصلا برای من عجیب نیست که کشورهای عرب درباره متوقف کردن برنامه اتمی ایران به وسیله حمله نظامی با آمریکا صحبت کرده باشند. برای این که همه میدانند که کشورهای عرب همسایه ایران از برنامه اتمی جمهوری اسلامی و بهخصوص تسلط ایران بر منطقه بسیار نگرانند.»
اما چرا ایران اصرار دارد که محتوای اسناد ویکیلیکس درباره موضع کشورهای عربی درباره برنامه هستهایش ساختگی و دروغین است؟ و چرا در این ارتباط به نوعی از کشورهای عربی دفاع میکند؟
محبوب زبیری: به نظرم صحبت رئیس جمهور ایران در این مورد پیام مهمی دارد، و این که ایران تلاش میکند که روابط خودش را با کشورهای عربی در این دوران در واقع برخورد کند.
ایران نمیخواهد بحران دیگری به وجود بیاید. میدانید که دولت ایران مطمئن است در مورد این که آمریکا تلاش میکند برای ایجاد یک درگیری بین این کشور و کشورهای عربی . و به همین خاطر هم آنها عقیده دارند که صحبتهایی که از قول سران کشورهای عربی نقل شده، غیرقابل قبول است.
و البته کشورهای عربی نیز از این رویکرد ایران استقبال میکنند، چرا که آنها نیز ترجیح میدهند در ظاهر وانمود کنند که روابط صمیمی و خوبی با ایران دارند.
حالا که ایران خود پا پیش گذاشته و محتوای اسناد ویکیلیکس را زیر سوال میبرد، طبیعتا آنها حتی نیازی نمیبینند که به خود زحمت بدهند و آن را تکذیب کنند.