سنتهای قدیمی جامعه افغانستان حکم میکند که عروس باید باکره باشد و بکارت او باید ثابت شود.
یک زن افغان به شرطی که نام او فاش نشود، در مصاحبه ای با بخش افغانستان رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی، گفت هنوز هم در برخی از مناطق کشور این سنت حاکم است که خانواده داماد فردای شب عروسی برای اثبات باکره بودن عروس باید لکههای خون را در رختخواب عروس و داماد ببینند.
حتی متهم شدن یک دختر به داشتن روابط جنسی قبل از ازدواج عواقب ناگواری دارد. در بسیاری از موارد خانواده داماد در ازای پس فرستادن عروسی که بکارت او «صدمه دیده» از خانوادهاش میخواهند که دختر دیگرشان را به عنوان خسارت به آنها بدهد.
دخترانی که باکره نباشند به جرم داشتن روابط «نامشروع» حتی ممکن است زندانی شوند. و گزارشهای فراوانی از آزار و سوء استفاده از این دختران منتشر شده است.
حتی متهم شدن یک دختر به داشتن روابط جنسی قبل از ازدواج عواقب ناگواری دارد. در بسیاری از موارد خانواده داماد در ازای پس فرستادن عروسی که بکارت او «صدمه دیده» از خانوادهاش میخواهند که دختر دیگرشان را به عنوان خسارت به آنها بدهد.
یک زن افغان میگوید: «در برخی موارد گوشها یا بینی عروس را میبرند. لباسهای ژنده و کثیف به تن آنها میپوشانند و به خانه والدینشان پس میفرستند. موهای آنها را از بیخ میتراشند. به خانوادهاش میگویند که عروس باکره نبوده. گاهی اوقات عروس را میکشند و جسدش را برای خانوادهاش میفرستند.»
این موضوع در افغانستان تابو است و کسی در مورد آن صحبت نمیکند. اما اجرای
مجازاتهای علنی و خشونت بار در مورد دخترانی که به داشتن رابطه جنسی قبل از ازدواج متهم شدهاند اخیرا این موضوع را در افکار عمومی مطرح کرده است.
اواخر ماه نوامبر یک زن ۲۶ ساله پس از شلاق خوردن در ملائ عام در ولایت غور در مرکز افغانستان، از شدت جراحات جان سپرد. اتهام او این بود که از خانه فرار کرده است.
در ماه اکتبر دختر ۱۹ سالهای به نام رخسانا در همان ولایت به اتهام داشتن رابطه جنسی قبل از ازدواج توسط طالبان سنگسار شد.
در ماه اوت نیز در همین ولایت مرد و زنی به جرم داشتن رابطه جنسی بدون ازدواج در ملاءعام شلاق خوردند.
مسئله خانوادگی
معمولا خانواده خود این دختران و زنان عامل مجازات آنها هستند. در برخی موارد او را از خانواده طرد کرده و یا او را برای مجازات به نهادهای دولتی و یا گروه حاکم در منطقه تحویل میدهند. اما در وحشتناکترین موارد خود اعضای خانواده مثل پدر و یا برادرانش او را میکشند که به قتل در دفاع از ناموس (قتل ناموسی) شهرت دارد.
مریم زورماتی یکی از بازرسان کمسیون مستقل حقوق بشر افغانستان به رادیو افغانستان آزاد گفت: «فرهنگ حاکم در بسیاری از خانوادهها این است که دختر نگون بخت را باید به خانوادهاش پس داد. آن خانواده برای گریز از بدنامی و سرافکندگی یکی دیگر از دخترانش را به خانواده داماد میدهد. در برخی از مناطق خیلی ساده این زنان را میکشند. در برخی دیگر از موارد حتی پس از سالها ازدواج مردها زنان خود را به اشکال مختلف آزار میدهند.»
مرضیه زنی ساکن ولایت پروان که ترجیح میدهد نام خانوادگیاش برملا نشود، میگوید حتی پس از سالها ازدواج هنوز هم شوهر خواهرش به خاطر سوء ظن به باکره نبودن او در شب عروسی خواهرش را کتک میزند و آزار میدهد.
مرضیه میگوید: «خواهرم شب عروسی خونریزی نداشت. شوهرش به شدت او را کتک زد و سراسر بدن او کبود و زخمی بود. این آزارها هنوز هم ادامه دارد و شوهرش همواره تکرار میکند که ناموس او لکه دار شده است.»
عروسان افغان حتی قبل از عروسی مجبور میشوند «آزمایش بکارت» بدهند. این
آزمایش توسط پزشکان در درمانگاههای دولتی انجام میشود.
گروهها و سازمانهای بین المللی مدافع حقوق بشر میگویند انجام یک چنین آزمایشهایی ناقض قوانین بین المللی است و از نظر علمی و پزشکی نیز نمیتوانند سابقه جنسی یک زن را تشخیص دهند.
ترنا یادگاری یک پزشک ساکن کابل نیز تایید میکند که آزمایش بکارت از نظر پزشکی اعتبار ندارد ولی میافزاید هر سال در هر یک از درمانگاههای دولتی شهر کابل دهها مورد از این آزمایشها انجام میشوند.
طبق قوانین جزایی افغانستان مواردی مثل داشتن رابطه جنسی خارج از چارچوب ازدواج و یا فرار دختران از خانه جرم تلقی نمیشوند. ولی با این وجود صدها زن و دختر به خاطر ارتکاب «اعمال غیراخلاقی» توسط دادگاههایی که معمولا در کنترل محافظه کاران مذهبی است مجرم شناخته شده و مجازات میشوند.
در قانون اساسی افغانستان قید شده که «هیچ قانونی نمیتواند بر خلاف شرع مقدس اسلام باشد» اما احکامی که دادگاهها برای مجازات دختران و زنان صادر میکنند با بخشهای سکولار قانون اساسی افغانستان در تضادند.
در برخی ازمناطق روستایی افغانستان که طالبان هنوز نفوذ قابل توجهی دارند، مردم
نهادهای دولتی را ناتوان و یا فاسد میدانند و معمولا برای حل و فصل اختلافات به دادگاههای طالبان مراجعه میکنند.
دادگاههای طالبان براساس برداشت بسیار تندروانهای از شرع اسلام عمل میکنند که معمولا صدور حکم قتل و یا شلاق و سنگسار برای کسانی است که خارج از چارچوب ازدواج سنتی روابط جنسی دارند.