لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۹:۴۳

تورم در محدوده هشدار دو رقمی شدن


تورم گروه خوراکی ها و آشامیدنی‌ها در اسفندماه ۹۵، به طور محسوسی افزایش یافت
تورم گروه خوراکی ها و آشامیدنی‌ها در اسفندماه ۹۵، به طور محسوسی افزایش یافت

شاخص تورم متوسط کار خود در سال ۹۵ ، تک‌رقمی به پایان رساند، بانک مرکزی نرخ تورم متوسط را در پایان پارسال ۹ درصد و مرکز آمار ایران این رقم را ۶٫۸ درصد، اعلام کرد.

تک رقمی ماندن نرخ تورم در پایان پارسال، مهم‌ترین نگرانی دولتمردان بود که بتوانند این وعده را محقق کرده و حفظ کنند.

نگرانی از افزایش نرخ تورم متوسط و بازگشت آن به محدوده بالای ۱۰ درصد از چند ماه پیش از این و با رشد نرخ تورم نقطه به نقطه، بالا گرفت که حفظ دستاورد تکر قمی ماندن نرخ تورم متوسط را تحت تاثیر قرار می‌داد.

گزارش بانک مرکزی از تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی، نشان می‌دهد که شیب افزایش نرخ تورم نقطه به نقطه از تیرماه پارسال رو به افزایش بوده به طوریکه در اسفندماه، نرخ تورم نقطه به نقطه به ۱۱٫۹ درصد رسیده است که بالاترین نرخ تورم نقطه به نقطه در ۱۸ ماه گذشته از مرداد ماه سال ۹۴ به این سو به شمار می آید.

نرخ تورم نقطه به نقطه اسفندماه نسبت به همین نرخ در همان ماه پارسال افزایش ۱٫۳ واحد درصدی را تجربه کرد.

از سوی دیگر نرخ تورم ماهانه نیز در گزارش بانک مرکزی در اسفندماه به ۲ درصد رسید که بخشی از آن می تواند ناشی از افزایش قیمت‌ها در ماه پایانی سال به دلیل خریدهای نوروزی و و افزایش تقاضا در بازار باشد.

نرخ تورم ماهانه اسفندماه در مقایسه با نرخ تورم ماهانه بهمن ماه، رشد ۰٫۹ واحد درصدی داشت که رقم بالایی محسوب می‌شود.

نتیجه عینی این رشد‌های قابل توجه در نرخ‌های تورم ماهانه و نقطه به نقطه، نگرانی از بازگشت نرخ متوسط تورم به محدوده دو رقمی را دوچندان کرده و احتمال می رود که نرخ تورم در نخستین ماه امسال بالای ۱۰ درصد گزارش شود.

در روایت مرکز آمار ایران از تورم اسفندماه پارسال نیز اگرچه نرخ‌های اعلام شده عموما پایین تر از اعداد و ارقام مندرج در گزارش بانک مرکزی بود، اما روند تغییرات نرخ‌های تورم در گزارش این مرکز، بیانگر تغییر سمت و سوی کاهشی نرخ تورم به سمتی دیگر و تداوم روندی فزاینده است.

اگرچه نرخ متوسط تورم اسفندماه در مقایسه با ماه قبل از آن ثابت و در سطح ۶٫۸ درصد ثابت مانده، اما نرخ تورم نقطه به نقطه و نرخ تورم ماهانه با رویکرید افزایشی کار خود را به پایان رساند.

نرخ تورم نقطه به نقطه اسفندماه در گزارش مرکز آمار ایران، ۸ درصد اعلام شده که در مقایسه با این نرخ در ماه قبل از آن ۰٫۹ واد درصد افزایش داشت.

مرکز آمار ایران همچنین، نرخ تورم ماهانه در ماه مورد گزارش را یک درصد اعلام کرد. این نرخ در بهمن‌ماه، ۰٫۴ درصد اعلام شده بود که بدین ترتیب، رشدی ۰٫۶ واحد درصدی را تجربه کرده‌است.

بررسی تغییرات شاخص بهای گروه‌های اصلی مورد محاسبه نرخ تورم در گزارش بانک مرکزی، نشان می‌دهد که در میان این گروه‌ها، شاخص بهای گروه اصلی «خوراکی ها و آشامیدنی‌ها» در اسفندماه به شکل شگفت‌انگیزی نسبت به ماه‌های پیشین افزایش یافته است.

شاخص بهای این گروه اصلی در ماههای قبل از اسفند در محدوده ۹ درصد و کمتر از ۱۰ درصد در نوسان بود، اما در اسفندماه ۹۵، شاخص بهای این گروه با افزایش ۱۷٫۸ درصدی مواجه شد. رشد ماهانه شاخص این گروه نیز به حدود ۵ درصد رسید.

گروه اصلی «خوراکی ها و آشامیدنی‌ها» در پایان پارسال، رتبه نخست بیشترین رشد قیمتی را در میان دیگر گروه‌های اصلی مورد محاسبه در نرخ تورم بانک مرکزی به خود اختصاص داد.

پیش از این شاخص بهای گروه‌هایی همچون «بهداشت و درمان» یا «تحصیل» به طور معمول بالاترین نرخ‌های تورم را در میان دیگر گروه‌ها، تجربه می‌کردند.

شگفتی دیگر در گزارش بانک مرکزی از نرخ تورم اسفندماه پارسال، پیشی گرفتن نرخ تورم گروه اختصاصی «کالا» از گروه اختصاصی «خدمت» است. ماه‌های مدیدی شاخص بهای گروه خدمت در مقایسه با شاخص بهای گروه کالا ارقام بالاتری را تجربه می کرد اما در اسفندماه این رویه معکوس شد و شاخص بهای گروه کالا رشدی ۱۲٫۴ درصدی را ثبت کرد در حالی‌که شاخص بهای گروه خدمت در اسفندماه، ۱۱٫۳ درصد افزایش یافت.

در گزارش مرکز آمار ایران نیز شاخص بهای «خوراکی ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» نسبت به شاخص بهای «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» با شیب تندتری افزایش یافت.

میزان رشد شاخص بهای خوراکی‌ها، آشامیدنی ها و دخانیات در پایان پارسال ۷٫۶ درصد بود که از تغییرات ۶٫۸ درصدی شاخص کل بالاتر بود در حالیکه شاخص بهای کالاهای غیرخوراکی و خدمات در پایان اسفندماه پارسال با رشد ۶٫۴ درصدی به کار خود پایان داد.

در بررسی تغییرات قیمتی سبد کالای منتخب رادیو فردا نیز رشد قیمتی این سبد کالایی کاملا محسوس است.

میانگین قیمت این سبد در اسفندماه ۹۵ در مقایسه با بهمن‌ماه پارسال، ۸٫۴ درصد افزایش داشت.

رکورددار افزایش قیمت گوجه‌فرنگی بود که در فاصله یک ماه از بهمن تا اسفند ۹۵، حدود ۶۰ درصد گران‌تر شد.

با تغییر مبدا مقایسه افزایش قیمت‌های کالاهای مندرج در سبد کالای منتخب رادیو فردا از بهمن‌ماه پارسال به اسفندماه سال ۱۳۹۴، شکاف و شیب افزایش قیمت‌ها، تندتر و شدیدتر می‌شود.

میانگین قیمتی این سبد در فاصله زمانی یک ساله اسفند ۹۴ تا اسفند ۹۵، بیش از ۱۶ درصد افزایش داشته‌است.

در میان ۱۰ قلم کالای مندرج در سبد منتخب رادیو فردا بیشترین رشد قیمتی به گوجه فرنگی مربوط می شد که در این فاصله یک ساله، حدود ۵۳ درصد گران شد، در مقابل قیمت پیاز در اسفندماه ۹۴ نسبت به اسفندماه ۹۵، بیش از ۵۳ درصد کاهش داشت.

تغییرات نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه و همچنین فشار تورمی ناشی از رشد مستمر نقدینگی که اندکی کمتر از ۳۰ درصد بوده می تواند نرخ تورم را در سال جاری به تجربه آشنای اعداد و ارقام دو رقمی سوق دهد.

از سوی دیگر تلاش دولت برای رونق بخشی به بخش‌های مختلف اقتصاد نیز به طور معمول، تورم‌زا خواهد بود. دولت حسن روحانی از سوی رهبر جمهوری اسلامی ایران تحت فشار است تا وضعیت بیکاری را بهبود بخشد و به نظر می رسد در سال جدید، اقتصادی‌های دولت، تمایل بیشتری برای بهبود اوضاع کسب‌وکار، رونق بخشی نسبی به اقتصاد و گره‌گشایی از بحران بیکاری داشته باشند، هر چند که حسن روحانی و دیگر مقام‌های اقتصادی دولت در این چهارسال همواره تاکید کرده‌اند که به هیچ عنوان تمایلی به از دست دادن، دستارود تورم تک رقمی ندارند.

تورمی که در زمان در دست گرفتن دولت از سوی حسن روحانی در تابستان ۹۲، ارقامی بالاتر از ۴۰ درصد داشت و حال به کمتر از ۱۰ درصد، کاهش یافته است.

از سوی دیگر و از منظر اقتصاد سیاسی، حفظ دستاورد تورم تک رقمی برای حسن روحانی که خود را برای تجربه دومین دور ریاست‌جمهوری و ورود به عرصه این رقابت‌ها آماده می‌کند، حیاتی است، با درنظر گرفتن این ملاحظه سیاسی، رشد نرخ متوسط تورم را باید در ماه‌های آتی پس از برگزاری این رقابت‌ها انتظار کشید.

XS
SM
MD
LG