ديدار روز چهارشنبه حسن روحانی، رييسجمهوری ايران با ديويد کمرون، نخستوزير بريتانيا که نخستين ديدار عالیترين مقامهای اجرايی دو کشور از ۳۶ سال پيش تاکنون بوده، از سوی تحليلگران سياسی به ديداری تاريخی تعبير شده است. خبرگزاری ايرنا اين ديدار را آغازی برای بهبود و ارتقای روابط در روندی باثبات خوانده است.
حسن روحانی در اين ديدار گفت که دولت ايران در پی تعامل سازنده با جهان بر مبنای احترام و منافع مشترک است و نسبت به بريتانيا هم علاقهمند به ايجاد رابطه خوب و توسعه مناسبات است.
ديويد کمرون، نخستوزير بريتانيا هم در ديدار با حسن روحانی فرصت برای بازسازی روابط دو جانبه ايران و غرب را مهم دانست و گفت ظرفيتهای زيادی در حوزههای گوناگون برای همکاری و گفتوگو ميان دو کشور وجود دارد.
در اين ميان احتمال بازگشايی سفارتخانههای ايران و انگلستان موضوعی است که از سوی تحليلگران مطرح شده و در ايران واکنشهای منفی در بين محافظهکاران داشته است.
پس از حمله نيروهای موسوم به دانشجويان بسيجی به سفارت بريتانيا در آذرماه سال ۱۳۹۰، اين کشور سفارت خود را در تهران بست و خواستار خروج ديپلماتهای ايرانی و خانوادههای آنها از خاک بريتانيا شد.
محمدحسن حبيبالله زاده، کاردار غيرمقيم ايران در لندن روز جمعه ۱۷ مرداد در گفتوگو با خبرگزاری خانه ملت گفته بود مذاکرات برای بازگشايی کامل سفارتخانههای ايران و بريتانيا در حال انجام است تا در آيندهای نزديک اين کار صورت گيرد.
درحال حاضر ايران و بريتانيا کاردار غير مقيم در کشورهای يکديگر دارند.
پس از ديدار حسن روحانی و ديويد کمرون و مطرح شدن مساله بازسازی روابط دو کشور، سعيد قاسمی، از فرماندهان سابق جنگ گفت بخاطر احتمال وقوع حادثهای مشابه حوادث سال ۱۳۸۸ مخالف بازگشايی سفارت بريتانيا در ايران است. او در يک سخنرانی در مشهد گفت در صورت بازگشايی سفارت بريتانيا در تهران، اين سفارتخانه به مرکزی برای بهگفته او جاسوسی تبديل خواهد شد.
اسماعيل کوثری، نماينده مجلس هم گفته در صورت بازگشايی سفارت بريتانيا در ايران، «جاسوسی» اين کشور از جمهوری اسلامی چند برابر خواهد شد.
آقای کوثری به خبرگزاری دفاع مقدس گفته که بهتر است در داخل خيلی «ذوق زده» نشوند که ممکن است با بازگشايی سفارت انگليس معجزهای اتفاق بيفتد.
او همچنين خواستار عذرخواهی مقامهای بريتانيايی از آنچه حضور توطئهآميز عوامل اين کشور در « فتنه ۸۸» و خيانت کارمندان شده است.
رهبر جمهوری اسلامی و مقامهای نزديک به او در ايران، اعتراضها به نتايج انتخابات رياستجمهوری سال ۸۸ را فتنه و معترضان را فتنهگران مینامند.
حسين عليزاده، ديپلمات پيشين مقيم فنلاند درباره احتمال بازگشايی سفارتخانههای ايران و انگليس در آيندهای نزديک به راديو فردا گفت:« صرفنظر از اينکه بازگشايی سفارتخانهها میتواند نشانی از رابطه حسنه دو کشور باشد، اما در بسياری از موارد حتی کشورهايی هم که با هم در جنگ هستند بدليلی روابط تجاری يا خدمات کنسولی سفارتخانههايشان را باز نگه میدارند. اگر استنباط ما اين باشد که فضای مذاکرات آقای روحانی و آقای کمرون گرم نبوده، نمیتوان به اين نتيجه رسيد که مسير بازگشايی سفارتخانههای دو کشور معوق شود.»
منصور حقيقتپور، نايبرييس کميسيون امنيت ملی و سياست خارجی مجلس هم گفته انگليس بهگفته او لياقت ارتقا سطح روابط با ايران را ندارد و اظهارات ديويد کمرون در مجمع عمومی سازمان ملل باعث میشود که دولت انگليس با قهر انقلابی دولت، مجلس و مردم ايران مواجه شود. ديويد کمرون، نخستوزير بريتانيا روز چهارشنبه پس از ديدار با حسن روحانی، در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت ايران از تروريسم حمايت میکند. آقای کمرون همچنين گفت ايران میتواند بخشی از راهحل در مبارزه با گروه خلافت اسلامی باشد.
مرضيه افخم، سخنگوی وزارتخارجه جمهوری اسلامی روز پنجشنبه اتهام ديويد کمرون مبنی بر حمايت از تروريسم را رد کرد و گفت: باعث تاسف است که دولتی که با حمايتهايش از تروريستها منطقه و جهان را به شر گروه خلافت اسلامی يا داعش مبتلا کرده، به خود اجازه میدهد درباره کشوری که در مبارزه با تروريسم پيشقدم بوده، قضاوت نابجا کند.
حسين نقوی، نماينده ورامين در مجلس به خبرگزاری فارس گفت بهتر است ايران در پاسخ به اظهارات « سخيف» نخستوزير بريتانيا بازگشايی سفارت انگليس در تهران را متوقف کرده و اعلام کند که نيازی به روابط ديپلماتيک با لندن ندارد.
حسين عليزاده، ديپلمات پيشين مقيم فنلاند درباره اينکه آيا ايران و بريتانيا نياز به روابط ديپلماتيک دارند يا نه، میگويد:« طبيعتا دو کشور ايران و انگليس کشورهايی هستند که بايد روابط ديپلماتيک داشته باشند. اما به شرط اينکه فضای تنشآلود بين دو کشور برطرف شود. از صحبتهای آقای کمرون چنين استنباطی نمیشود. اگر صحبتهای آقای کمرون را با صحبتهای آقای اوباما در صحن علنی مجمع عمومی سازمان ملل مقايسه کنيم، میبينيم که آقای اوباما بسيار ملايم درباره برنامه هستهای ايران صحبت کرد. اما آقای کمرون بر روی مساله تروريسم دست گذاشت و انتظار نمیرفت پس از ملاقاتی که با آقای روحانی داشت روی اين موضوع بخواهد مانور بدهد. مانور دادن روی اين مساله ابرهای تيره و تار را به زودی نمیتواند کنار بگذارد.»
حسين عليزاده همچنين میگويد:« صحبتهای آقای کمرون دست کسانی که به سفارت انگليس حمله کردند و کسانی که انگليس را «پليد» و عامل و بانی جريانات سال ۸۸ میداند و به سفارت اين کشور حمله کرده، دست برتر خواهند داشت و به آقای روحانی فشار خواهند آورد و حتی اگر آقای روحانی بخواهد انعطافی در مساله تجديد روابط حسنه با انگليس داشته باشد،در موضع ضعيفی قرار گرفته است. »
محمدحسن آصفری، دبير کميسيون امنيت ملی مجلس هم به خبرگزاری فارس گفت اين کميسيون بازگشايی سفارت انگليس در تهران را مورد بررسی قرار میدهد و اظهارات ديويد کمرون نشان داد که اين کشور قابل اعتماد نيست و نشان دادن چراغ سبز به آنها، «اشتباه فاحش سياسی» است.
بريتانيا و ايالات متحده از زمان انقلاب اسلامی در ايران روابط تيرهای با اين کشور دارند. پس از حمله افرادی موسوم به دانشجويان بسيجی به سفارت انگليس در تهران، در آذرماه سال ۱۳۹۰ وزارتخارجه جمهوری اسلامی از اين اقدام ابراز تاسف کرد. آيتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هم ۹ ماه پس از اين حمله، گفت:« در آن حمله احساسات جوانان درست بود اما رفتارشان درست نبود. »