با کنار کشیدن محمد خاتمی از عرصه رقابت‌های ریاست جمهوری و در عین حال حمایت او از میرحسین موسوی، اکنون پرسشی که بسیاری مطرح می‌کنند این است که موقعیت تازه تا چه حد به سود و ضرر اصلاح‌طلبان خواهد بود؟
تا همینک از میان اصول‌گرایان به جز محمود احمدی نژاد نامزد دیگری برای شرکت در انتخابات مطرح نشده است. در نتیجه مسئله «نامزد شدن» و «کناره گیری» -که برخی آن را سردرگمی و برخی یک برنامه حساب شده می‌دانند- فعلا فقط در اردوی اصلاح طلبان دیده می‌شود.
عده‌ای از جمله حسین باستانی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر در فرانسه، معتقدند که کناره‌گیری خاتمی اگرچه برای وحدت اصلاح‌طلبان رخ داده، اما واکنش‌های اولیه در میان هواداران خاتمی نشان از نتیجه عکس دارد.
آقای باستانی می‌گوید: «من تصورم این است که به هرحال اعلام موضع آقای خاتمی، حداقل تا اطلاع ثانوی به نفع اصلاح‌طلبان نخواهد بود. البته منتفی نیست که به مرور که جلو می‌رویم شرایط عوض شود، اما در این لحظه چیزی که به نظر می‌آید این است که اگرچه ایشان انصراف داده اند -تا آنطور که خودشان گفته‌اند به وحدت درون جریان کمک کنند- اما دست کم تامین این هدف بسیار سخت است. نمونه‌اش هم این که اعلام موضعی که هوادارانشان روز اول کردند، حاکی از این بود که کماکان تلاش می‌کنند که بلکه ایشان را به صحنه بازگردانند و از آقای موسوی حمایت نخواهند کرد.»
با اینکه به نظر می‌رسد میر حسین موسوی به طرفداران اصلاحات نزدیک‌تر است، اما به هر حال در روزهای اخیر گروهی از تحلیل‌گران این پرسش را مطرح کرده‌اند که آیا میرحسین موسوی را می‌توان یک «اصلاح‌طلب» با تعریف‌هایی که از دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی در ایران رایج شده است، نامید؟
احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل ایران می‌گوید: «میرحسین موسوی علاقه ندارد به عنوان کاندیدای اصلاح‌طلب وارد [رقابت] شود و بیشتر دوست دارد به عنوان یک "اصلاح طلب اصولگرا" وارد صحنه انتخابات شود که یک مقداری فراجناحی باشد و بتواند خودش را در واقع فراتر از جناح‌های موجود معرفی کند.»
محمد خاتمی در نامه کناره‌گیری‌اش خواستار ایجاد تفاهم میان مهدی کروبی، ضلع دیگر نامزدهای مشهور به اصلاح طلب، و میرحسین موسوی شده است.
پیشتر صحبت از کناره گیری محمد خاتمی و مهدی کروبی به نفع میر حسین موسوی شده بود، درحالیکه برخی از تحلیل‌گران موقعیت آینده اصلاح‌طلبان در انتخابات را به موضع مهدی کروبی وابسته می‌دانند.
مهدی کروبی، میرحسین موسوی، محمود احمدی نژاد... آیا هر سه در انتخابات شرکت خواهند کرد؟
حسین باستانی می‌گوید: «اینکه فرض را بر این بگذاریم که آقای کروبی آمادگی این را خواهد داشت که به نفع آقای موسوی کنار برود، فرض راحتی نیست. آقای کروبی در انتخابات قبلی بعد از آقای هاشمی رفسنجانی در مرحله اول، در واقع دوم شد. و به هرحال با دستکاری‌هایی که در آرای -به خصوص- تهران و اصفهان شد و با یک اختلاف ناچیز حدود نیم میلیونی، آقای احمدی نژاد جایش با آقای کروبی عوض شد و به مرحله دوم رفت و نهایتاً رئیس جمهور شد. طبیعی است که آقای کروبی الان اگر دوباره از وی خواسته شود که به نفع یک کاندیدای اصلاح‌طلب دیگر کنار برود، با مرور آنچه در انتخابات قبلی بر سرش آمد، مقاومت خواهد کرد.»
اما احمد زیدآبادی معتقد است که از هم اکنون باید این حساب را باز کرد که مهدی کروبی کناره‌گیری می‌کند و نتیجه آرای خردادماه در سبد میرحسین موسوی است.
احمد زیدآبادی می‌گوید: «با حضور میرحسین موسوی فکر می‌کنم جناح محافظه کار، کاندیدایی به طور اجماعی نداشته باشد و آقای احمدی نژاد هم وارد صحنه می‌شود و چون من احتمال می‌دهم که نهایتا آقای کروبی هم به دلیل حضور میرحسین موسوی از صحنه انتخابات کنار برود، انتخابات در واقع رقابتی خواهد بود بین میرحسین موسوی و آقای احمدی نژاد. با توجه به رای منفی بسیار بالای آقای احمدی نژاد -که تصور می‌شود بیش از هفتاد درصد رای منفی دارد- من فکر می‌کنم که اگر رقابت تک به تک بین آقای موسوی و آقای احمدی نژاد پیش بیاید، آقای موسوی برنده می‌شود.»
میر حسین موسوی زمانی کاندیداتوری خود را اعلام کرد، که محمد خاتمی در حال انجام سفرهای انتخاباتی خود در شهرهای جنوبی ایران بود.در شرایطی که میرحسین موسوی ورود خود را به صحنه انتخابات اعلام کرده است، گروهی از تحلیل‌گران از جمله از میان اصلاح‌طلبان نزدیکان محمد خاتمی این ورود را نا به هنگام، دیرموقع و حتی ابهام برانگیز خواندند.
میر حسین موسوی زمانی کاندیداتوری خود را اعلام کرد، که محمد خاتمی در حال انجام سفرهای انتخاباتی خود در شهرهای جنوبی ایران بود و افراد نزدیک به محمد خاتمی همان زمان گفتند که وی از انتخابات کنار نخواهد کشید.
احمد زیدآبادی می گوید: «آقای موسوی نمی‌خواهد کاندیدای جناحی باشد و اصلاً نمی‌خواهد که کاندیدای اصلاح طلبان باشد. او ظاهراً یک تحلیل از اوضاع ایران دارد که طبق این تحلیل وجود یک شکاف سیاسی بزرگ بین دو جناح عمده حکومت به عنوان اصلاح‌طلبان و محافظه‌کاران برای کشور خطراتی به وجود آورده و ممکن است اگر این اختلافات تعمیق شود، نتایج منفی‌تری به دنبال بیاورد. [موسوی] اساساً وارد شده که به نحوی این شکاف را از بین ببرد و احتمالاً نوعی دولت ائتلافی مثل زمانی که نخست وزیر بود تشکیل بدهد. بنابراین او خودش هم اصرار دارد که کاندیدای مختص جناح اصلاح طلبان نیست و با یک رویکرد سوم وارد صحنه انتخابات شده است.»
بحث تشکیل دولت ائتلافی در میان اصول‌گرایان نیز کم و بیش شکل گرفته است. از جمله علی اکبر ناطق نوری، رييس دفتر بازرسی ويژه رهبر جمهوری اسلامی، پیشتر بحث دولت وحدت ملی را مطرح کرد. این طرح با واکنش تند برخی از گروه‌های اصولگرا مواجه شد ولی گروهی دیگر چهره‌های سرشناس اصولگرا به شکلی از این طرح حمایت کردند.
تا همینک از میان اصول‌گرایان به جز محمود احمدی نژاد نامزد دیگری برای شرکت در انتخابات مطرح نشده است. در نتیجه مسئله «نامزد شدن» و «کناره گیری» -که برخی آن را سردرگمی و برخی یک برنامه حساب شده می‌دانند- فعلا فقط در اردوی اصلاح طلبان دیده می‌شود.
عده‌ای از جمله حسین باستانی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر در فرانسه، معتقدند که کناره‌گیری خاتمی اگرچه برای وحدت اصلاح‌طلبان رخ داده، اما واکنش‌های اولیه در میان هواداران خاتمی نشان از نتیجه عکس دارد.
آقای باستانی می‌گوید: «من تصورم این است که به هرحال اعلام موضع آقای خاتمی، حداقل تا اطلاع ثانوی به نفع اصلاح‌طلبان نخواهد بود. البته منتفی نیست که به مرور که جلو می‌رویم شرایط عوض شود، اما در این لحظه چیزی که به نظر می‌آید این است که اگرچه ایشان انصراف داده اند -تا آنطور که خودشان گفته‌اند به وحدت درون جریان کمک کنند- اما دست کم تامین این هدف بسیار سخت است. نمونه‌اش هم این که اعلام موضعی که هوادارانشان روز اول کردند، حاکی از این بود که کماکان تلاش می‌کنند که بلکه ایشان را به صحنه بازگردانند و از آقای موسوی حمایت نخواهند کرد.»
با اینکه به نظر می‌رسد میر حسین موسوی به طرفداران اصلاحات نزدیک‌تر است، اما به هر حال در روزهای اخیر گروهی از تحلیل‌گران این پرسش را مطرح کرده‌اند که آیا میرحسین موسوی را می‌توان یک «اصلاح‌طلب» با تعریف‌هایی که از دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی در ایران رایج شده است، نامید؟
احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل ایران می‌گوید: «میرحسین موسوی علاقه ندارد به عنوان کاندیدای اصلاح‌طلب وارد [رقابت] شود و بیشتر دوست دارد به عنوان یک "اصلاح طلب اصولگرا" وارد صحنه انتخابات شود که یک مقداری فراجناحی باشد و بتواند خودش را در واقع فراتر از جناح‌های موجود معرفی کند.»
پیشتر صحبت از کناره گیری محمد خاتمی و مهدی کروبی به نفع میر حسین موسوی شده بود، درحالیکه برخی از تحلیل‌گران موقعیت آینده اصلاح‌طلبان در انتخابات را به موضع مهدی کروبی وابسته می‌دانند.
حسین باستانی می‌گوید: «اینکه فرض را بر این بگذاریم که آقای کروبی آمادگی این را خواهد داشت که به نفع آقای موسوی کنار برود، فرض راحتی نیست. آقای کروبی در انتخابات قبلی بعد از آقای هاشمی رفسنجانی در مرحله اول، در واقع دوم شد. و به هرحال با دستکاری‌هایی که در آرای -به خصوص- تهران و اصفهان شد و با یک اختلاف ناچیز حدود نیم میلیونی، آقای احمدی نژاد جایش با آقای کروبی عوض شد و به مرحله دوم رفت و نهایتاً رئیس جمهور شد. طبیعی است که آقای کروبی الان اگر دوباره از وی خواسته شود که به نفع یک کاندیدای اصلاح‌طلب دیگر کنار برود، با مرور آنچه در انتخابات قبلی بر سرش آمد، مقاومت خواهد کرد.»
اما احمد زیدآبادی معتقد است که از هم اکنون باید این حساب را باز کرد که مهدی کروبی کناره‌گیری می‌کند و نتیجه آرای خردادماه در سبد میرحسین موسوی است.
احمد زیدآبادی می‌گوید: «با حضور میرحسین موسوی فکر می‌کنم جناح محافظه کار، کاندیدایی به طور اجماعی نداشته باشد و آقای احمدی نژاد هم وارد صحنه می‌شود و چون من احتمال می‌دهم که نهایتا آقای کروبی هم به دلیل حضور میرحسین موسوی از صحنه انتخابات کنار برود، انتخابات در واقع رقابتی خواهد بود بین میرحسین موسوی و آقای احمدی نژاد. با توجه به رای منفی بسیار بالای آقای احمدی نژاد -که تصور می‌شود بیش از هفتاد درصد رای منفی دارد- من فکر می‌کنم که اگر رقابت تک به تک بین آقای موسوی و آقای احمدی نژاد پیش بیاید، آقای موسوی برنده می‌شود.»
میر حسین موسوی زمانی کاندیداتوری خود را اعلام کرد، که محمد خاتمی در حال انجام سفرهای انتخاباتی خود در شهرهای جنوبی ایران بود و افراد نزدیک به محمد خاتمی همان زمان گفتند که وی از انتخابات کنار نخواهد کشید.
احمد زیدآبادی می گوید: «آقای موسوی نمی‌خواهد کاندیدای جناحی باشد و اصلاً نمی‌خواهد که کاندیدای اصلاح طلبان باشد. او ظاهراً یک تحلیل از اوضاع ایران دارد که طبق این تحلیل وجود یک شکاف سیاسی بزرگ بین دو جناح عمده حکومت به عنوان اصلاح‌طلبان و محافظه‌کاران برای کشور خطراتی به وجود آورده و ممکن است اگر این اختلافات تعمیق شود، نتایج منفی‌تری به دنبال بیاورد. [موسوی] اساساً وارد شده که به نحوی این شکاف را از بین ببرد و احتمالاً نوعی دولت ائتلافی مثل زمانی که نخست وزیر بود تشکیل بدهد. بنابراین او خودش هم اصرار دارد که کاندیدای مختص جناح اصلاح طلبان نیست و با یک رویکرد سوم وارد صحنه انتخابات شده است.»
بحث تشکیل دولت ائتلافی در میان اصول‌گرایان نیز کم و بیش شکل گرفته است. از جمله علی اکبر ناطق نوری، رييس دفتر بازرسی ويژه رهبر جمهوری اسلامی، پیشتر بحث دولت وحدت ملی را مطرح کرد. این طرح با واکنش تند برخی از گروه‌های اصولگرا مواجه شد ولی گروهی دیگر چهره‌های سرشناس اصولگرا به شکلی از این طرح حمایت کردند.
