«نهضت آزادی ایران» پیشاپیش روز ۱۶ آذر، در بیانیه‌ای درباره گسترش خشونت در جامعه و رادیکالیزه شدن آنچه «جنبش سبز» نام گرفته، هشدار داده است.
نهضت آزادی با تمایز قائل شدن میان روز قدس و ۱۳ آبان با ۱۶ آذر -روز دانشجو- از دانشجویان خواسته با محدود کردن اعتراض‌های خود به صحن دانشگاه‌ها، شرایطی فراهم کنند که نظامیان نتوانند سرکوبی اعتراض آنها را توجیه کنند.
این تشکل قدیمی سیاسی که مهندس مهدی بازرگان نخست وزیر دولت موقت انقلاب بهمن ۱۳۵۷ از جمله بنیانگذارانش بوده است در این بیانیه می‌گوید: بیم آن می‌رود که حاکمان نظامی با فرستادن عوامل تحریک کننده به میان ناراضیان، فضایی را دامن زنند که به تندروی و واکنش احساسی خشونت آمیز معترضان در برابر ضرب و شتم ماموران منجر شود و زمینه را برای سرکوبی بیشتر و پسرفت اعتراض‌ها فراهم کند.
آیا این تشکل به این دلیل این بیانیه هشدار آمیز خود را صادر کرده است که در اعتراض‌های خیابانی اخیر به مواردی از افراد تحریک کننده برخورده است؟
این پرسش آغاز گفت‌وگویی است با امیر خرم، عضو شورای مرکزی و دفتر سیاسی نهضت آزادی ایران؛
امیرخرم : نه ما به مورد خاصی برنخورده‌ایم. اما اینکه حکومت برای کشاندن مبارزات مردم به داخل یک رینگ پر از خشونت دست به چنین شیوه‌هایی بزند خیلی بدیهی است. طبیعی است که ما چنین پیش فرضی داشته باشیم که حکومت کسانی را به درون جمعیت بفرستد تا شعارهای تند بدهند و احساسات مردم را تحریک کنند و آنها را به سمت اعمال خشونت ببرند. تا آن وقت خشونت متقابل خودشان را توجیه کنند.
این یک فرض بدیهی و منطقی است. مصداق نداریم اما فرض منطقی را بر این گرفته‌ایم که احتمال بروز چنین رفتارهایی از سوی حاکمیت بسیار بدیهی است .
عرض کردم. اینکه مصداقی داشته باشیم که بتوانیم در این زمینه از فردی نام ببریم خیر. اما از نتایج و برآیند کلی می‌شود به این جمعبندی رسید که بله. درطول سه دهه گذشته مواردی بوده است که در تجمعات آرام، چه در تجمعات دانشجویی و چه در تجمعات اعتراضی مردم، کسانی شعارهای تند داده اند مردم را تحریک کرده اند و بعد همین تحریکات، بهانه‌ای برای حمله و یورش نیروی انتظامی به سمت مردم شده و آنها را سرکوب کرده‌اند.
برای اینکه روز قدس و روز ۱۳ آبان دو روز ملی است که سال‌ها قبل از سوی جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شده و برای این دو روز از مردم و اقشار مختلف درخواست می‌شود که در خیابان‌ها حضور داشته باشند و در تظاهرات ملی شرکت کنند. که امسال البته این دو روز شکل و شمایل دیگری داشت. اما در هر دو روز از طریق رسانه‌های جمعی از مردم خواسته می‌شود اعم از دانشجو و غیر دانشجو، که به خیابان‌ها بیایند. بنابر این حضور مردم در این تجمعات کاملا موجه و قانونی است. دولت نمی‌تواند جلوی تجمعات مردم را در این روز بگیرد و بپرسد که چرا به خیابان آمده‌اید؟ چون مردم خواهند گفت که خود شما از طریق وسایل ارتباط جمعی از ما درخواست کرده‌اید که در خیابان‌ها حضور داشته باشیم.
اما ۱۶ آذر روز متفاوتی است. هر ساله تجمعات دانشجویی در داخل محوطه دانشگاه انجام می‌شده است و در این روز اگر مردم بخواهند تظاهرات گسترده خیابانی داشته باشند توجیهی ندارد. برای اینکه سال گذشته هم این تجمعات انجام نشده است. و چون توجیهی ندارد آن وقت اعمال خشونت از طرف حاکمیت می‌تواند موجه و قانونی جلوه داده شود.
تند شدن شعارها هم بخشی از تند شدن رفتارهای اعتراضی است. نهضت آزادی ایران اعتقاد دارد که جنبش سبز اصولا از جنس جنبش‌های رادیکال نیست. بنابر این رادیکالیزه کردن این جنبش با فطرت و خواست جمعی آن مغایرت دارد و آن را به انحراف می‌کشاند.
این رادیکالیزه شدن می‌تواند در اشکال مختلف نمود پیدا کند. مثلا تصاویر را از یک بیلبورد پایین بکشند و زیر پا لگدکوب کنند. شعارهای تند بدهند. سنگپرانی کنند. تمام این رفتارها نشانه رادیکالیزه شدن جنبش سبز است. و نهضت آزادی ایران خواسته است هشدار دهد که هیچ‌کدام از این رفتارها در چهارچوب جنبش سبز و به نفع آن نیست
نهضت آزادی با تمایز قائل شدن میان روز قدس و ۱۳ آبان با ۱۶ آذر -روز دانشجو- از دانشجویان خواسته با محدود کردن اعتراض‌های خود به صحن دانشگاه‌ها، شرایطی فراهم کنند که نظامیان نتوانند سرکوبی اعتراض آنها را توجیه کنند.
این تشکل قدیمی سیاسی که مهندس مهدی بازرگان نخست وزیر دولت موقت انقلاب بهمن ۱۳۵۷ از جمله بنیانگذارانش بوده است در این بیانیه می‌گوید: بیم آن می‌رود که حاکمان نظامی با فرستادن عوامل تحریک کننده به میان ناراضیان، فضایی را دامن زنند که به تندروی و واکنش احساسی خشونت آمیز معترضان در برابر ضرب و شتم ماموران منجر شود و زمینه را برای سرکوبی بیشتر و پسرفت اعتراض‌ها فراهم کند.
آیا این تشکل به این دلیل این بیانیه هشدار آمیز خود را صادر کرده است که در اعتراض‌های خیابانی اخیر به مواردی از افراد تحریک کننده برخورده است؟
این پرسش آغاز گفت‌وگویی است با امیر خرم، عضو شورای مرکزی و دفتر سیاسی نهضت آزادی ایران؛
بیشتر بخوانید:
این یک فرض بدیهی و منطقی است. مصداق نداریم اما فرض منطقی را بر این گرفته‌ایم که احتمال بروز چنین رفتارهایی از سوی حاکمیت بسیار بدیهی است .
- مثلا آیا در طول سه دهه گذشته مواردی بوده است که شما بتوانید به آن اشاره کنید و بگویید اتفاقاتی از این دست در گذشته هم روی داده و ممکن است در آینده هم رخ دهد؟
عرض کردم. اینکه مصداقی داشته باشیم که بتوانیم در این زمینه از فردی نام ببریم خیر. اما از نتایج و برآیند کلی می‌شود به این جمعبندی رسید که بله. درطول سه دهه گذشته مواردی بوده است که در تجمعات آرام، چه در تجمعات دانشجویی و چه در تجمعات اعتراضی مردم، کسانی شعارهای تند داده اند مردم را تحریک کرده اند و بعد همین تحریکات، بهانه‌ای برای حمله و یورش نیروی انتظامی به سمت مردم شده و آنها را سرکوب کرده‌اند.
- شما در این بیانیه بین روز قدس و ۱۳ آبان و روز ۱۶ آذرماه تفاوت قائل شده اید. با این عنوان که روز ۱۶ آذرماه روز دانشجوست و با این دو روز متفاوت است و به همین دلیل هم پیشنهاد داده‌اید که به جای اینکه دانشجویان در روز ۱۶ آذر در خیابان‌ها تجمع کنند بهتر است که در همان محوطه دانشگاه دست به اعتراض بزنند. استدلال شما در این مورد چیست ؟
برای اینکه روز قدس و روز ۱۳ آبان دو روز ملی است که سال‌ها قبل از سوی جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شده و برای این دو روز از مردم و اقشار مختلف درخواست می‌شود که در خیابان‌ها حضور داشته باشند و در تظاهرات ملی شرکت کنند. که امسال البته این دو روز شکل و شمایل دیگری داشت. اما در هر دو روز از طریق رسانه‌های جمعی از مردم خواسته می‌شود اعم از دانشجو و غیر دانشجو، که به خیابان‌ها بیایند. بنابر این حضور مردم در این تجمعات کاملا موجه و قانونی است. دولت نمی‌تواند جلوی تجمعات مردم را در این روز بگیرد و بپرسد که چرا به خیابان آمده‌اید؟ چون مردم خواهند گفت که خود شما از طریق وسایل ارتباط جمعی از ما درخواست کرده‌اید که در خیابان‌ها حضور داشته باشیم.
اما ۱۶ آذر روز متفاوتی است. هر ساله تجمعات دانشجویی در داخل محوطه دانشگاه انجام می‌شده است و در این روز اگر مردم بخواهند تظاهرات گسترده خیابانی داشته باشند توجیهی ندارد. برای اینکه سال گذشته هم این تجمعات انجام نشده است. و چون توجیهی ندارد آن وقت اعمال خشونت از طرف حاکمیت می‌تواند موجه و قانونی جلوه داده شود.
- نهضت آزادی در این بیانیه به خطر رادیکالیزه شدن جنبش سبز به نفع حاکمان فعلی اشاره کرده است. سئوال من این است که نهضت آزادی به تند شدن شعارهای مردم ایراد وارد می‌کند یا اینکه به تند شدن رفتارها اشاره می‌کند؟ یا اینکه اساسا این دو را با هم مرتبط می‌داند؟
تند شدن شعارها هم بخشی از تند شدن رفتارهای اعتراضی است. نهضت آزادی ایران اعتقاد دارد که جنبش سبز اصولا از جنس جنبش‌های رادیکال نیست. بنابر این رادیکالیزه کردن این جنبش با فطرت و خواست جمعی آن مغایرت دارد و آن را به انحراف می‌کشاند.
این رادیکالیزه شدن می‌تواند در اشکال مختلف نمود پیدا کند. مثلا تصاویر را از یک بیلبورد پایین بکشند و زیر پا لگدکوب کنند. شعارهای تند بدهند. سنگپرانی کنند. تمام این رفتارها نشانه رادیکالیزه شدن جنبش سبز است. و نهضت آزادی ایران خواسته است هشدار دهد که هیچ‌کدام از این رفتارها در چهارچوب جنبش سبز و به نفع آن نیست
