اخيرا دو موضوع مربوط به رعايت و اجرای آداب مذهبی مسلمانان در دانشگاه آمریکایی هاروارد، موجب برانگيخته شدن بحث و گفت و گويی داغ شده است.
نخست اينکه، آيا صدای اذان ظهر بايد در سراسر محوطه دانشگاه هاروارد پخش شود، و دوم آنکه آيا بايد ساعات ورزشی متفاوتی برای دختران مسلمان تعيين شود يا نه؟
روزنامه آمریکایی نيويورک تايمز به نقل از دانشجويان می نويسد که عليه هر دو موضوع بحث های داغی در «چت روم» های ويژه خوابگاه های دانشگاه هاروارد در گرفته و انواع مقالات انتقادی در«هاروارد کريمسون»، روزنامه دانشجويان هاروارد چاپ شده است.
جسا بريدسال، يک دانشجوی سال دوم دانشگاه هاروارد می گويد: «دانشگاه بايد شرايط برگزاری آداب سنتی تمام مذاهب را فراهم کند.»
وی می افزاید: « من فکر می کنم چون دانشگاه هاروارد يک دانشگاه سکولار است، برخی بيم از آن دارند که ممکن است اعتقادات مذهبی بر آنهايی که هيچ علاقه ای به پيروی از آن را ندارند، تحميل شود.»
اين بحث دراوایل ماه فوريه، زمانی آغاز شد که بخش متعلق به دانشجويان دوره ليسانس دانشگاه هاروارد، يکی از سه سالن ورزشی بزرگ محوطه اصلی را بين ساعات سه تا پنج بعد از ظهر روزهای دوشنبه، و ساعات هشت تا ده شب روزهای سه شنبه و پنجشنبه منحصرا دراختيار دانشجويان زن قرار داد.
رابرت ميتچل، سخنگوی دانشگاه توضيح نداد که اين تصميم چگونه گرفته شد اما به گفته چندين دانشجو، يک گروه از دختران مسلمان، که در خوابگاه «لورت »زندگی می کنند خواستار اين تغيير برنامه شدند.
اعضای اين گروه احساس می کردند که لباس های مخصوص ورزشی، که دختران و پسران در حين تمرین به تن می کنند مخالف شئونات اسلام است.
لذا خواستار آن شدند که دانشگاه ورزشگاه های کوچک خود را برای چند ساعت در هفته منحصرا دراختيار دختران قرار دهد.
اين درخواست سرانجام به مرکز زنان دانشگاه هاروارد ارائه شد و نهايتا اين تصميم گرفته شد که يکی از سالن های ورزشی، که به گفته آقای ميتچل، کمتر مورد استفاده ورزشکاران قرار می گرفت، برای ساعات محدودی در طول هفته، فقط در اختيار دختران قرار گيرد. وی اضافه کرد که اين يک تغيير آزمايشی بود که قرار بود در ماه ژوئن مورد ارزيابی قرار گيرد.
پخش اذان ظهر در هاروارد
نيويورک تايمز می نويسد: دومين بحث جدال آميز زمانی آغاز شد که صدای اذان ظهر به مدت چند روز در اواخر ماه گذشته در بلندگوهای محوطه دانشگاه هاروارد پخش شد.
اين اقدام به عنوان بخشی از برنامه ويژه ای صورت گرفت که به مدت يک هفته با هدف آگاهی بيشتر دانشجويان درباره دين اسلام برگزار شده بود و انجمن دانشجويان مسلمان، متعلق به جامعه مسلمانان هاروارد، بانی آن بود.
- «حتی اگر ما لباس های گشاد به تن کنيم، باز هم آنها چيزهايی را مشاهده می کنند که نبايد ببينند. اسلام شما را تشويق نمی کند که در مقابل چشم مردان نامحرم دراز بکشيد.»
سه دانشجوی اين دانشگاه در مقاله ای انتقادی که در روز سيزدهم ماه مارس منتشر شد، اعلام کردند که با وجود آنکه تعدد مذهبی امری قابل قبول است، اما اذان ظهر منعکس کننده تعصب دين اسلام نسبت به ديگر اديان است زيرا در اذان، نام محمد، پيامبر اسلام اعلام می شود.
دانشجويان دراين مقاله انتقادی نوشتند: « به نظر می رسد در قوانين نوشته نشده که هاروارد در رابطه با تعصبات مذهبی، اذان ظهر مسلمانان مورد استثناء قرار گرفته باشد.»
اظهار نظرهای مطرح شده در رابطه با هر دو موضوع به اين سئوال ختم شد، که آيا بايد موضع مسئولين دانشگاه هاروارد نسبت به اين دو مسئله مورد تاييد و ستايش قرار گيرد و يا بايد آنها را مسئول آزار مزاحمت همگان در ازای جلب رضايت گروه معدودی از دانشجويان دانست.
راودا تلاوی، يک دانشجوی ۲۱ ساله، که موهای خود را زير حجاب اسلامی پوشانده است، می گويد: «اظهار نظرهای پر احساسی که در چت روم خوابگاه دانشگاه دررابطه با ساعات باشگاه ورزشی مطرح شده است، نشان دهنده آن است که حتی برخی از پسرها از حضور دختران در سالن ورزشی معذب هستند ودر مقابل دخترها تحت فشار رقابت با دوستان خود قرار می گيرند.»
خانم تلاوی گفت: اغلب اوقات وقتی که مردان در انتظار استفاده از دستگاه های ورزشی کنار او می ايستند، احساس معذب بودن می کرد و نهايتا سالن را ترک می کرد.
وی افزود:«حتی اگر ما لباس های گشاد به تن کنيم، باز هم آنها چيزهايی را مشاهده می کنند که نبايد ببينند. اسلام شما را تشويق نمی کند که در مقابل چشم مردان نامحرم دراز بکشيد.»
خانم تلاوی احساس نمی کند که اختصاص دادن چند ساعت از وقت سالن ورزشی به دختران، امری تبعيض آميز است. برعکس او احساس می کند اين نوعی سازش سالم با مقتضيات محيط است.
وی متذکر می شود: دانشجويان يهودی که غذای مخصوص تهيه شده بر طبق دستورات دينی خود صرف مي کنند، دارای سالن نهارخوری جداگانه و مخصوص خود هستند و همچنين برخی از زنان غير مسلمان نيز از داشتن ساعات ويژه سالن ورزش برای زنان استقبال کرده اند.
اين تغيير برنامه جديد عمدتا به اين دليل مورد انتقاد قرار گرفته است، که تعداد دانشجويان زنی که از سالن استفاده می کنند، زياد نيست و به گفته برخی از دانشجويان، دراوج ساعات ورزشی حداکثر ۱۵ نفر از سالن بسيار مجهز باشگاه استفاده می کنند.
نيکولاس جی ولس، يک دانشجوی سال سوم که عادت داشت صبح ورزش کند، گفت:« اين تغييرات را بی عدالتی نسبت به دانشجويان مرد و نامناسب برای دانشجويان زن می داند.»
با وجود اينکه او کاملا از حقوق زنان مسلمان دفاع می کند ولی می گوید: بايد راه های عملی تری برای استفاده از سالن ها يافت، که ورزشکاران امکان آن را داشته باشند که راحتتر به سالن های اصلی و نزديک خوابگاه های خود دسترسی داشته باشند.
لوسی ام کالدول نيز با نيکولاس هم عقيده است. وی از ساعاتی که برای دختران در نظر گرفته شده بود انتقاد کرد.
زمانی که ساعات جديد سالن ورزشی به طور عمومی اعلام شد، دانشگاه هاروارد مورد حمله وبلاگ نويسانی قرار گرفت که معقتد بودند هاروارد که زمانی سنگر آزادیخواهی بود، اکنون عنان اختيار خود را از دست داده است.
نيويورک تايمز در رابطه با اذان ظهر، به نقل از دانشجويان مسلمان می نويسد که اذان تنها اعلام عقيده دينی آنها است و هيچ گونه دين و مذهب ديگری را نفی نمی کند.
بسياری از دانشجويان نسبت به هر دو موضوع ابراز بی توجهی کردند و گفتند افکارشان معطوف به امتحاناتشان است.