دهها فعال سياسی و مدنی کرد با انتشار اطلاعيه ای بدون تاريخ، برای تعيين حاکميت سياسی آينده کردستان، خواستار برگزاری رفراندم با نظارت سازمان های بين المللی و آنچه که مجامع بشر دوست ناميده اند، شده اند.
اين عده، گروه ها، سازمان های ايرانی و افرادی را که بر يکپارچگی جغرافيايی و سياسی ايران تاکيد می کنند، به شدت مورد حمله قرار داده و آنها را «شوونيست» ناميده اند.
در همين حال دو حزب کومله و دموکرات کردستان ايران روز چهارشنبه بيست و دوم شهريور ماه با انتشار بيانيه ای خود را از اتهام جدايی طلبی مبرا دانسته و گفته اند که همچنان که در توافقنامه دو حزب آمده، هدف مشترک اين دو حزب تامين خواسته های برحق مردم کرد در چهارچوب يک ايران آزاد، دموکراتيک، فدرال و سکولار است.
عبدالله مهتدی، دبير کل حزب کومله که توافقنامه مردادماه با حزب دموکرات کردستان ايران را امضا کرده است، پيش از اين در گفت و گو با راديو فردا تاکيد می کند که «موضوع فدراليسم برای ايران، شعار ده ساله دو حزب کردستان و کومله بوده است.»
وی می افزاید «نبايستی سوء تفاهمی پيش بيايد. خودمختاری شعار گذشته حزب کومله کردستان ايران و هم حزب دموکرات بود ولی الان نزديک به ده سال است که فدراليسم برای همه ايران و از جمله برای کردستان، شعار هم حزب کومله ايران و هم حزب دموکرات است.
هر دوی اين احزاب به کرات اعلام کرده اند که وحدت ايران را مد نظر دارند و خواست آنها در چهارچوب کشور ايران است و عبدالله مهتدی نیز در این مورد افزود که «هيچ چيز جديدی که از طرف دو حزب مطرح شده باشد و بدعتی باشد، با کمال اطمينان می توانم بگويم که در اين بيانيه وجود ندارد.»
ولی مخالفان توافقنامه دو حزب کومله و دموکرات کردستان می گويند که نيت اصلی امضا کنندگان اين توافقنامه ، جدايی خطه کردنشين ايرانی از جغرافيای سياسی ايران است.
نشريه اينترنتی روز آنلاين در مقاله ای به قلم مرتضی کاظميان اين چنين نوشته است: « در توافقنامه به جز چند مورد ، يادی از ايران و کشوری که دو حزب خود را برخاسته از آن می دانند نشده است. مگر مواردی که حاکميت و رژيم سياسی حاکم بر کشور، يعنی جمهوری اسلامی، مورد اشاره قرار گرفته است. در چند جا کلمه کشور در متن آمده که مشخص نيست ناظر بر ايران امروز است يا ايران فردا يا کردستان فردا.»
بابک اميرخسروی، عضو پيشين کميته مرکزی حزب توده ايران در گفت‌وگو با رادیو فردا اين نکته را به شيوه ديگری عنوان کرده و نيت دو حزب کرد ايرانی را «جدايی‌طلبی» ناميده است.
آقای خسروی می گوید «به نظر من کاملا روشن است. اين توافقنامه بين دو حزب کردستان ايران و کومله، يک پلتفرم تجزيه و پاره پاره شدن ايران است.»
وی می افزاید «در آن سند حتی يک بار اسم ملت ايران نيامده است بلکه برعکس، از ملت کرد و ملل ساکن ايران صحبت می شود. از جنبش رهايی بخش ملت کرد سخن می رود که اين اصطلاحی است که معمولا ويژه ملت های زير سلطه و مربوط به روابط استعماری و رابطه مستعمره و مستعمره‌دار است. اين چيزی جز تکه پاره کردن ايران نيست.»
به هر حال تازه ترين بيانيه حزب کومله و دموکرات کردستان ايران، اتهام های جدايی طلبی را رد کرده است.
