آژانس بین المللی انرژی اتمی روز سه شنبه ۲۴ ژوئیه اعلام کرد که بازرسان این سازمان اوایل هفته آینده برای بازدید از راکتور آب سنگین اراک بازدید به ایران می روند.
به گزارش آسوشیتدپرس، اولی هاینون، معاون رییس آژانس پس از ملاقات با هیئت ایرانی به خبرنگاران گفت که «بازرسان آژانس بین روز دوشنبه یا سه شنبه آینده برای بازدید از راکتور آب سنگین به اراک می روند.»
شورای امنیت سازمان ملل متحد از ایران خواسته است تا ساخت راکتور اراک را متوقف کند چرا که این راکتور زمانی که در اوایل دهه آینده میلادی قابل بهره برداری شود می تواند پلوتونیوم تولید کند و در ساختن سلاح هسته ای مورد استفاده قرار بگیرد.
متخصصین آژانس بین المللی اتمی می گویند: بازدید از راکتور اراک نقش کلیدی در تحقیقات آنها در مورد برنامه هسته ای ایران ایفا می کند.
دولت ایران از ماه آوریل گذشته اجازه بازدید از این راکتور را به بازرسان سازمان ملل نداده است.
«گفت و گو برای رفع ابهام»
جواد وعیدی، معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی و عضو هیات مذاکره کننده هسته ای، گفت و گو با مدیران آژانس را مثبت ارزیابی کرد و گفت: مسئولان آژانس و مقامات ایرانی قرار است در اوایل ماه اوت مذاکرات را در تهران ادامه دهند.
هيئت اعزامی آژانس بين المللی انرژی اتمی در راستای پيشنهاد جمهوری اسلامی برای «رفع ابهام از برنامه هسته ای ايران»، روز های ۱۱ و ۱۲ ژوئيه با مسئولان ايرانی در تهران مذاکره و گفت وگو کرده بود.
علی اصغر سلطانيه، نماينده ايران در آژانس بين المللی انرژی اتمی، پيش از آغاز دور دوم مذاکرات گفته بود:«اين مذاکرات در سطح معاونان لاريجانی و البرادعی در مقر آژانس بين المللی انرژی اتمی درباره تعيين چگونگی پاسخگويی به مسايل باقی مانده به پرونده هسته ای ايران در آژانس انجام می شود.»
اولی هاينونن، در پايان سفر به تهران، گفت و گو با مسئولان ايرانی را «سازنده» خوانده و گفته بود:«گام های مهمی» در اين زمينه برداشته شده است.
پس از دور اول گفت وگوهای ايران و آژانس بين المللی انرژی اتمی در تهران، جمهوری اسلامی اعلام کرد به بازرسان آژانس اجازه می دهد تا برای «اعتمادسازی و اطمينان يافتن از ادامه فعاليت های ساخت و ساز راکتور اراک»، از اين پروژه به زودی بازديد کنند.
در همين زمينه، آژانس بين المللی انرژی اتمی روز جمعه، ۱۳ ژوئيه، با انتشار بيانيه ای اعلام کرد که در مذاکرات دو روزه هيات اعزامی آژانس با مقام های ايران در تهران، به توافق هايی از جمله اجازه بازديد بازرسان آژانس از طرح رآکتور آب سنگين اراک دست يافته است.
در بيانيه آژانس تصريح شده بود که در مذاکرات ميان آقای هاينونن و مقام های ايرانی، توافق شد که«برای روشن شدن دامنه و ماهيت برنامه غنی سازی اورانيوم ايران، از جمله منشاء آلودگی تجهيزات موجود در برخی مراکز و همچنين ماهيت تحقيقات جمهوری اسلامی در ارتباط با طرح های مشخص دو طرف اقداماتی را آغاز کنند.»
شورای امنيت سازمان ملل متحد در قطعنامه های ۱۷۳۷ و ۱۷۴۷ از ايران خواسته بود تا پروژه راکتور آب سنگين اراک را متوقف کند.
جمهوری اسلامی ايران با سرپيچی از اين درخواست اعلام کرد به کار ساخت پروژه آب سنگين اراک ادامه می دهد.
هيئت آژانس بين المللی انرژی اتمی می کوشد بر سر تدوين برنامه کاری، با مذاکره کنندگان هسته ای ايران به توافق برسد که در چارچوب آن، ايران بايد در طی دو ماه به پرسش ها و ابهام های بر جای مانده درباره برنامه هسته ای اش پاسخ دهد.
ابهام ها و مسايل حل نشده در رابطه با برنامه هسته ای ايران باعث شده که پرونده هسته ای ايران از دستور کار آژانس بين المللی انرژی اتمی خارج شود و دراختيار شورای امنيت سازمان ملل متحد قرار گيرد.