خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی به نقل از مقامات آمریکایی خبر داده که دولت دونالد ترامپ قصد دارد با افزایش بازرسی از تاسیسات نظامی مشکوک ایران استحکام برجام را بسنجد و رییسجمهوری ایالات متحده به شیوههای مختلف میکوشد راهی برای لغو این توافق پیدا کند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این بازرسیها یکی از راهکارهایی است که برای پیشگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای در نظر گرفته شده است.
دولت دونالد ترامپ علاوه بر نظارت سختگیرانهتر بر اجرای این توافق میکوشد بخشهایی از این توافق را که به گفته مشاوران دونالد ترامپ «اشکالات جدی» دارند تصحیح کند و اگر این اشکالات برطرف نشوند به احتمال فراوان دونالد ترامپ این توافق را لغو خواهد کرد.
به گفته مقامات آمریکایی که به خاطر حساسیت این موضوع حاضر نشدند نام آنها در گزارش قید شود بخش دیگری از این اقدامات دولت آمریکا، مذاکره با قدرتهای اروپایی برای تضمین عدم گسترش فعالیتهای هستهای ایران پس از پایان عمر این توافق در ده سال دیگر است.
تقاضای انجام این بازرسیها که به احتمال زیاد ایران با آن مخالفت خواهد کرد به نفع دونالد ترامپ خواهد بود که همواره طرفدار لغو این توافق بوده است.
بر مبنای استدلال مقامات آمریکایی، اگر ایران با این بازرسیهای سختگیرانهتر مخالفت کند بالاخره دونالد ترامپ خواهد توانست ادعا کند که ایران برجام را نقض کرده است و آن کشور را مسئول اصلی لغو قرارداد بداند، و اگر ایران این بازرسیها را بپذیرد موضع افرادی که در دولت آمریکا طرفدار حفظ برجام هستند تقویت شده و میتوانند استدلال کنند که امنیت ملی آمریکا به نحو بهتری تامین شده است.
اختلاف نظر در میان مقامات دولت آمریکا در زمینه برخورد با برجام در ماه جاری و همزمان با مهلتهای ۹۰ روزه و دورهای بررسی عملکرد ایران به اوج خود رسید.
با وجودی اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی که بر نحوه اجرای تعهدات ایران نظارت میکند اعلام کرد که تخلفات ایران بسیار ناچیز بوده است، دونالد ترامپ مصمم بود ایران را ناقض این توافق معرفی کند. دونالد ترامپ به خاطر تقاضای اعضای ارشد هیات دولت با اکراه پذیرفت که گزینه تقابل با ایران را سه ماه دیگر به تاخیر بیاندازد، البته به این شرط که فشارهای آمریکا بر ایران افزایش یابد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس میافزاید سه ماه دیگر مهلت ۹۰ روزه بعدی برای تایید برجام از راه خواهد رسید و هنوز مشخص نیست که آیا طرح افزایش بازرسیها از تاسیسات نظامی ایران و یا هر نوع «تجدیدنظر» دیگری در توافق هستهای بتواند تعهد دونالد ترامپ به این توافق را تضمین کند.
دونالد ترامپ در ماه جاری در مصاحبهای با روزنامه «وال استریت جورنال» گفت به احتمال زیاد به این نتیجه خواهد رسید که ایران تمامی الزامات برجام را رعایت نمیکند.
او گفت: «اگر در اختیار من بود من ۱۸۰ روز پیش تصمیم میگرفتم که ایران توافق را اجرا نمیکند».
در چنین شرایطی، رکس تیلرسون وزیر خارجه و سایر مقامات ارشد دولت آمریکا به سختی خواهند توانست آقای ترامپ را قانع کنند.
در همین راستا، دولت آمریکا در نظر دارد با اعمال فشار ایران را وادار کند تا بازرسی از آن دسته از تاسیسات نظامی را که از نظر آمریکا ممکن است ناقض توافق هستهای باشند، بپذیرد. بازرسی از مراکز نظامی ایران اختلاف برانگیزترین موضوع در توافق هستهای سال ۲۰۱۵ بود.
هفته گذشته توماس شانون معاون وزیر خارجه آمریکا این طرح را با مقامات کشورهای اروپایی که عضو هیات نظارت بر توافق هستهای هستند در میان گذاشته است.
دولت آمریکا برای تحمیل بازرسیهای بیشتر به ایران باید ابتدا حمایت آژانس بینالمللی انرژی اتمی و رای اکثریت پنج قدرت جهانی دیگر را که طرف توافق با ایران هستند، جلب کند.
به همین خاطر آمریکا تلاش میکند با ارائه شواهد جدیدی از فعالیتهای غیرقانونی ایران آنها را قانع کند. مقامات آمریکایی که این اطلاعات را در اختیار خبرگزاری آسوشیتدپرس قرار دادند حاضر نشدند نحوه جمعآوری این اطلاعات توسط نهادهای امنیتی آمریکا و یا مراکز نظامی مورد بحث در ایران را مشخص کنند.