در حالی که بحث پیرامون تشدید تحریم ها علیه ایران به دلیل متوقف نکردن برنامه غنی سازی اورانیوم همچنان ادامه دارد، قرار است که علی لاریجانی روز جمعه با مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی دیدار و گفت و گو کند.
این دیدار یک روز پیش از سومین ملاقات دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با خاویر سولانا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صورت می گیرد و در حالی انجام می شود که ایران می گوید برنامه هسته ای خود را متوقف نمی کند.
علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص واکنش ایران به درخواست آقای البرادعی مبنی بر اینکه تهران باید توسعه غنی سازی را متوقف کند، گفت: «مسئله تعلیق خارج از بحث است و آن را فراموش کنید. ما بارها مواضع خود را به روشنی بیان کرده ایم.»
جواد وعیدی، معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز به خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، گفته است: «لاریجانی و البرادعی درباره ادامه و تقویت همکاری میان آژانس و جمهوری اسلامی مذاکره خواهند کرد.»
یک سخنگوی آژانس نیز این ملاقات را تایید کرد ولی توضیح بیشتری ارائه نداد.
براساس گزارش منابع ایرانی، قرار است آقای لاریجانی روز دوم تیرماه نیز به لیسبون، پایتخت پرتغال سفر کرده و با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار کند.
این مذاکرات با هدف از سرگیری گفت وگوهای اتمی میان ایران با نماینده گروه ۵+۱ صورت می گیرد که گرچه دو طرف از «مثبت بودن» محتوای مذاکرات سخن گفته اند ولی تاکنون هیچ پیشرفت خاصی حاصل نشده است.
شان مک کورمک، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا گفته است که قدرت های عمده جهانی از سولانا خواسته اند تا ایران را «به یافتن راهی برای گفتن جواب مثبت» ترغیب کند، که به دنبال آن می توان گفت و گوها برای اجرایی کردن پیشنهادهای اقتصادی به تهران که یکسال پیش ارائه شد را از سر گرفت.
اگرچه مقامات آمریکایی بارها از حل و فصل مسالمت آمیز بحران اتمی ایران سخن گفته اند ولی روز سه شنبه جرج بوش، رییس جمهوری آمریکا گفت که تمام گزینه ها از جمله گزینه نظامی برای برخورد با ایران همچنان روی میز است.
هفته گذشته، محمد البرادعی، مدیر کل آژانس گفت که اقدام نظامی عیله ایران بر سر برنامه اتمی آن، «اقدامی از روی دیوانگی» است.
شفافیت پرسش ها
این تحولات در حالی رخ می دهد که موضوع تشدید تحریم ها علیه جمهوری اسلامی در دستور کار پنج کشور عضو دائم شورای امنیت، شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا به همراه آلمان قرار گرفته است.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه که بارها با «تشدید تحریم ها» علیه ایران مخالفت کرده بود بر اساس گزارش خبرگزاری اینترفاکس، گفته است که « مسکو قطعنامه جدید تحریم ها را در صورتی تایید خواهد کرد که بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کنند امکان های موجود برای حل پرسش های مطرح درباره برنامه اتمی ایران از بین رفته است.»
یک دیپلمات آشنا با برنامه های آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید: چنین اعلامی، «غیر محتمل» است و این «تصمیمی سیاسی» خارج از چارچوب برنامه فنی آژانس است و این نهاد مایل است تا راه های ارتباطی خود را با ایران بازنگهدارد.
در مقابل، یک دیپلمات مستقر در سازمان ملل اظهار داشت: آژانس بین المللی انرژی اتمی قادر نبوده تا در برخی زمان ها پیشرفتی را در زمینه بازرسی ها از ایران داشته باشد چرا که ایرانی ها در این رابطه سنگ اندازی می کنند، اما بسترهای حل این مسئله از بین نرفته است.
آژانس بارها گزارش داده که کاهش همکاری ایران با این نهاد سازمان ملل اقدامی تلافی جویانه در برابر تحریم های اعمال شده توسط شورای امنیت سازمان ملل علیه تهران است.
جمهوری اسلامی حاضر نیست که این برنامه را متوقف کند و هدف از آن را استفاده از انرژی اتمی برای تولید برق عنوان کرده است. اما کشورهای غربی و آمریکا نگران هستند که ایران بواسطه پنهانکاری های گذشته خود بدنبال تولید سلاح هسته ای باشد.
ایران در ماه مارس اعلام کرد: حاضر نیست جزئیات طراحی اولیه پایگاه های اتمی خود را به آژانس ارائه کند. این جزئیات شامل راکتور آب سنگین اراک نیز خواهد بود که به گفته کشورهای غربی می تواند با تولید پلوتونیوم، زمینه ساخت بمب اتمی را فراهم کند.