اتحادیه اروپا روز دوشنبه ۲۷ فروردین نتوانست درباره اعمال تحریمهای تازه علیه ایران برای راضی کردن ایالات متحده به عدم خروج از برجام توافق کند. ایتالیا و اتریش از مخالفان اصلی این تحریمها هستند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، کشورهای اروپایی از سوی دیگر نگران هستند که حتی با وجود مجازات تهران به دلیل برنامه موشکیاش و نقش آن در منطقه خاورمیانه، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، همچنان به دنبال خروج از توافق هستهای با ایران باشد.
برخی از دیپلماتها در حاشیه نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ گفتند این ناکامی به معنی آن است که اتحادیه اروپا احتمالا نخواهد نتوانست به ضربالاجل رئیسجمهوری آمریکا برای اصلاح «ایرادهای» برجام پایبند باشد.
این اتحادیه مایل است توافق اتمی تیرماه سال ۱۳۹۴ بین ایران و شش قدرت جهانی از جمله تروئیکای اروپایی- فرانسه، آلمان و بریتانیا- را حفظ کند، حال آنکه آقای ترامپ معتقد است برجام یکی از بدترین توافقهایی بوده که وی در عمر خود دیده و باید «ایرادهای فاجعهبار» آن رفع شود وگرنه واشینگتن احتمالا از آن خارج میشود.
وی تا روز ۲۲ اردیبهشت به آلمان، فرانسه و بریتانیا مهلت داده است که این توافق را اصلاح کنند، در غیر این صورت تعلیق تحریمهای ایران بر اساس برجام را تمدید نخواهد کرد.
دیپلماتهای فرانسه، آلمان و بریتانیا در واکنش به انتقادهای رئیسجمهوری آمریکا، تحریمهای علیه «شبهنظامیان و فرماندهان» ایرانی که در کنار نیروهای بشار اسد در سوریه میجنگند پیشنهاد کردهاند.
آنها امیدوار بودند که با مسوول دانستن ایران در این زمینه، دونالد ترامپ را متقاعد کنند تا در برجام باقی بماند ولی در نشست روز دوشنبه خود با مخالفت ایتالیا و همچنین اتریش روبرو شدند.
یکی از دیپلماتهای اروپایی به خبرگزاری رویترز گفت: «در هر صورت شاید توافق هستهای مرده باشد، بنابراین چرا باید تندروهای ایرانی را به خشم آورد و شانس خود را برای بدست آوردن قراردادها در این کشور از دست بدهیم».
ولی یکی دیگر از دیپلماتها از تروئیکای اروپایی گفته که اتحادیه اروپا چهار هفته دیگر وقت دارد: «ما بوضوح در حال پیشرفت هستیم، هرچند مدت زمان کمی در اختیار داریم».
دیپلمات سوم نیز تاکید کرده که «غیرمحتمل» است اتحادیه اروپا تا اواسط ماه مه – یک ماه دیگر- قادر باشد تا محدودیتهای جدیدی علیه ایران وضع کند.
با وجود اینکه کل اتحادیه اروپا خواهان حفظ برجام است ولی وزیران خارجه ۲۸ کشور عضو این اتحادیه موافقت کردند که ظرف روزها و هفتههای آینده روی این موضوع کار کنند.
هیکو ماس، وزیر خارجه آلمان، گفته است: «موضوع همچنان در دستور کار خواهد بود».
ریکارد یوزویاک، خبرنگار رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی در اتحادیه اروپا، که برای این نشست به لوکزامبورگ رفته میگوید بیشترین مقاومت برای اعمال تحریم بیشتر علیه ایران از سوی ایتالیا ابراز میشود.
اتحادیه اروپا هفته گذشته تحریمهای موجود علیه آن دسته از مقامهای ایرانی که متهم به نقض حقوق بشر هستند را تمدید کرد.
ایتالیا، مانع تحریمهای جدید علیه ایران
ریکارد یوزویاک، خبرنگار رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی در اتحادیه اروپا، که برای این نشست به لوکزامبورگ رفته میگوید بیشترین مقاومت برای اعمال تحریم بیشتر علیه ایران از سوی ایتالیا ابراز میشود و یک مقام آگاه به او گفته است: «با توجه به اینکه هنوز در ایتالیا یک دولت تازه بر سر کار نیامده، رم در موقعیتی نیست که چنین تصمیم سختی بگیرد و برلین، لندن و پاریس هم نمیدانند باید با چه گروهی در ایتالیا مذاکره کنند».
در جلسهای که حدود دو هفته پیش در بروکسل برگزار شد، اختلافنظرها درباره این تحریم تازه آشکار شد و این مقاومتها ادامه پیدا کرد اگر چه کاهش یافته است. هنوز کشورهایی هستند که نمیخواهند بر میزان تحریمها بر ایران بیافزایند که مهمترین آنها ایتالیاست. ایتالیا کشور مهمی در اتحادیه است و سرمایه گذاریهای زیادی نیز در ایران خصوصا در پی اجرای برجام انجام دادهاند و اصلا تمایلی به این تحریمها ندارند. درباره اتریش، سوئد و کمی هم یونان، وضع به همین شکل است اما با درجه کمتر و این کشورها ممکن است به تحریم راضی شوند.
در نشست وزیران اروپایی که احتمالا هفته آینده برگزار میشود در این زمینه تبادلنظر بیشتری خواهد شد که تا پیش از ۲۲ اردیبهشت- ضربالاجل ایالات متحده- تصمیمی در این زمینه گرفته شود.
ریکارد یوزویاک میگوید تحریمهای تازه که شامل اضافه کردن نام چند فرد و نهاد به فهرست تحریمهای موجود همانند تحریمهای حقوق بشری میشود، ممکن است برای راضی کردن ایتالیا به همراهی با آن، کمی ملایم شود.
وی میافزاید: به نظر میآید که برای نشان دادن به ایالات متحده برای اینکه به اجرای برجام ادامه دهد این تحریمها طراحی شده اما هنوز سوالاتی در این زمینه مطرح است. شاید سه کشور اروپایی مجبور شوند مثلا اسم برخی افراد را از فهرست تحریمهای پیشنهادی دربیاورند تا ایتالیا را همراه خود کنند. من فکر میکنم اگر چه سخت است اما در نهایت موفق میشوند اما صد در صد نمیتوان مطمئن بود، چون یکسال پیش اروپاییها میخواستند تحریمهایی را علیه روسیه و ایران به دلیل نقش آنها در سوریه اعمال کنند، و ایتالیا آن تحریم را وتو کرد و اروپاییها نتوانستند ایتالیا را راضی کنند، و این میتواند این بار هم اتفاق بیفتد. و نباید مقاومت رم را دستکم گرفت.
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز و خبرنگار رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی/ ک.ر