در حالی که رئیس بانک مرکزی ایران از عملکرد بانک‌ها به شدت انتقاد کرده است، پایگاه خبری «ایران آنلاین» گزارش داده که بدهی معوق بانک‌ها تا پایان شهریور ۹۸ به ۱۷۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.
این رقم در پایان شهریور پارسال ۱۵۱ هزار میلیارد تومان بود.
این گزارش می‌افزاید طی دوره یاد شده تسهیلات بانکی پرداخت شده توسط بانک‌ها نیز بالغ بر ۱۳۶۳ هزار میلیارد تومان بوده است.
بر اساس این گزارش، اگرچه میزان معوقات بانکی طی دوره یاد شده افزایش داشته، اما نسبت مطالبات معوق به کل تسهیلات بانکی کاهش یافته است، به طوری که این نسبت در آخر شهریور پارسال بیش از ۱۱ درصد بود، اما در پایان شهریور امسال به کمی بیش از ۱۰ درصد رسیده است.
ایران آنلاین می‌نویسد براساس استانداردهای جهانی نسبت مطالبات معوق به کل تسهیلاتی که توسط بانک‌ها پرداخت شده باید بین ۲ تا ۵ درصد باشد و اگر از مرز ۵ درصد عبورکند زنگ خطر افزایش ریسک برای نظام بانکی به صدا درمی‌آید.
بدین ترتیب، نسبت معوقات بانکی به تسهیلات ارائه شده در ایران، دو تا پنج برابر استانداردهای جهانی است.
این گزارش می‌افزاید مطالبات معوق در کنار بدهی شبکه بانکی به بانک مرکزی، بدهی دولت به بانک‌ها و همچنین صورت‌های مالی که نیاز به اصلاح و شفافیت زیادی دارد، از مهم‌ترین معضلات نظام بانکی محسوب می‌شود.
در این میان عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی ایران روز یکشنبه ۲۸ مهرماه اعلام کرد: «امروز بانک‌ها با ناترازی وحشتناکی مواجه هستند و به دنبال این هستیم که آرام آرام شرایط بانکی را مدیریت کنیم».
ناترازی در اصطلاح به شکاف میان دارایی و بدهی بانک‌ها اطلاق می‌شود.
بانک مرکزی ایران شهریور امسال گزارش داد بدهی بخش دولتی به بانک‌ها به ۳۴۸ تریلیون تومان رسیده که نسبت به خرداد ۹۷ حدود ۲۶ درصد افزایش یافته است.
بدهی بخش غیردولتی به بانک‌ها نیز با افزایشی ۲۲ درصدی به یک هزار و ۳۴۷ تریلیون تومان رسیده است.
همتی درباره مدیریت بانک‌ها گفت: «نمی‌توانیم با هیجان و تصمیمات خلق‌الساعه این کار را انجام دهیم».
فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد ایران نیز ۱۷ مهرماه با انتقاد از نظام بانکی کشور و نبود جدیت دولت در اصلاح آن گفت: «لوایح اصلاح نظام بانکی از اوایل دهه ۸۰ قرار است توسط دولت تهیه و به مجلس ارائه شود تا قانون سابق که در واقع به‌جز چند بند از سال ۱۳۵۱ تاکنون تغییری نیافته، به روز و کارآمد شود».
وی گفت نظام بانکی کشور امروز بعد از دهه‌ها با چالش‌های بزرگی مواجه است: در وهله اول طبق شاخص‌‌های بانکداری، نظام بانکی ایران نسبت به دنیا عقب است و در حالی که اجرای استاندارد‌هایی چون بازل سه در سال ۲۰۱۸ در دنیا به اتمام رسیده، نظام بانکی ما همچنان نتوانسته است استانداردهای بازل یک را بدست آورد».
بانک تسویه بین‌المللی (بیص) که به بانک مرکزی کشورها خدمات ارائه می‌دهد، متشکل از کمیته‌هایی است که یکی از مهم‌ترین آنها کمیته بازل است که مجموعه رهنمودهایی در حوزه مدیریت ریسک برای بانک‌ها ارائه می‌دهد.
یکی از این بسته‌های رهنمود، «استاندارد مالی بسته سوم بازل» است که بعد از بحران مالی آمریکا در سال ۲۰۰۷ و سرایت آن به نظام مالی جهانی تدوین شد و تمرکز آن عمدتاً پیرامون موضوعاتی مانند کیفیت سرمایه و تأمین نقدینگی است.
پرویز عقیلی رئیس اجرایی بانک خاورمیانه ایران مهرماه ۱۳۹۶ گفته بود سازمان‌دهی مجدد و کامل بانک‌های ایران با ۷۰۰ میلیارد دلار بیلان، نیاز به ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه دارد که از قدرت نظام مالی ایران خارج است، اما بانک‌ها باید با بسته سوم استانداردهای مالی «بازل» هماهنگ شوند.
وی طی کنفرانسی در زوریخ اعلام کرد که حداقل نیمی از بانک‌های ایران باید طی شش سال آینده بسته یا ادغام شوند.
