کاوشگران در تازهترین حفاریهای باستانشناسی تپه صهیون در اورشلیم نشانههای قوی از حصر و فتح شهر به دست قوای بابِل در سالهای ۵۸۶ و ۵۸۷ قبل از میلاد مسیح را کشف کردهاند.
این شاید یکی از هیجانانگیزترین کشفیات باستانی دورههای اخیر در این بخش از جهان باشد زیرا سندی تاریخی بر درستی رویدادهای ذکر شده در عهد عتیق است.
باستانشناسان دانشگاه آمریکایی شارلوت که مسئولیت کاوشهای تپه صهیون به آنها واگذار شده، سهشنبه ۲۲ مرداد با اعلام این خبر، جزئیاتی از کشفیات به دست آمده در این ناحیه را ارائه کردند.
شبکه آمریکایی سیانان، روزنامه بریتانیایی دیلیمیل و روزنامه اسرائیلهیوم در این روز به شرح این کشفیات و اهمیت آن پرداختند.
شواهد به دست آمده جدید یکی از برجستهترینها در نوع خود محسوب میشود زیرا اشغال اورشلیم باستانی به دست بابلیها از نظر اهمیت، یکی از تعیینکنندهترین رویدادهای تاریخ یهودیت است.
تیم کاوشگران بر این باور است که کشفیات اخیر مانند ظروف سفالی، شعمدانها، چوبهای سوخته و مقادیر قابل توجهی رسوبات خاکستر، نیزههای برنزی و آهنی خاص آن دوران، مربوط به دو سال تحریم شهر است - همانگونه که در عهد عتیق ذکر آن رفته است.
اکثر کشفیات شکسته بسته هستند زیرا به گفته یکی از دانشمندان این تیم نباید انتظار داشت که در چنین دوران سخت تاریخ حصر و هجوم قوای بیگانه، اشیا کاملاً سالم باقی مانده باشند آنهم پس از ۲۶۰۰ سال که اکنون بدست ما افتاده است.
یک قطعه زینتآلات که به شکل گوشوارهای از طلا و نقره است، برای نخستین بار دراین منطقه به دست آمده که نشانی از مکنت مالی نخبگان شهر بوده است. اشغالگران اموال قیمتی مردم در نواحی زیر اشغال را غارت و ذوب میکردند و گوشوارِ به جای مانده تنها نشان زینتی آن دوران است.
رافی لوئیس یک کارشناس اسرائیلی که در این تحقیقات شریک است، تأکید کرده که تعیین کاملاً دقیق قدمت این ظروف و سایر متعلقات مربوط به آن رویداد مهم تاریخی، این کشف را هیجانانگیز کرده است.
آثار به دست آمده در طول خطوط استحکاماتی که نبردها بویژه در آن متمرکز بوده، اثبات طرح جنگی قوای بابِلی برای وادار شدن مردم شهر به تسلیم در نتیجه حصر دامنهدار است.
حصر اورشلیم به دست قوای بابِلی بر اساس فرمان پادشاه بابِل نبوکد نصر دوم دورانی سخت و پرظلم بود که تلفاتی سنگین داشت؛ همراه با غارت شهر، سوزاندن خانهها و برچیدن بیتالمقدسِ یهود (بیتمیقداش) که برجای مانده از دوران پادشاهی سلیمان (شلومو) بود، بخشی از مردم پای به گریز نهادند.
صدقیا پادشاه یِهودا نیز که در سال نهم حکمرواییاش بود، شبانه با ثروت خود برای گریز از اورشلیم به سوی دره اردن رفت اما در دشت اریحا دستگیر شد.
در عهد عتیق آمده است که قحطی و رنجی که مردم اورشلیم در دوره حصر شهر بردند، در حالی که برخی از آنها دیگر خسته شده و از مقاومت دست شسته بودند، جانکاه بود ولی از آنجا که صدقیای پادشاه در اسارت و حتی پس از اعدام فرزندان و سایر مقامات پادشاهیاش در برابر چشمانش و آنگاه بیرون آوردن دو چشمش از حدقه و اعزامش با غل و زنجیر به اسارت در سرزمین بابِل، هنوز حاضر به تعظیم به نبوکد نصر نبود، این امر به ویرانی بیتالمقدس یهود منجر شد.
بابِلیها با ویرانی دیوار شهر و کاخ پادشاه، بخشی از مردم اورشلیم را که تسلیم شدند، به بابِل فرستادند ولی فقیرانی را که هیچ چیز نداشتند در سرزمین یِهودا باقی گذاشتند.
پروفسور سایمون گیبسون تأکید دارد که کشفیات به دست آمده به طرزی خیرهکننده و هیجانانگیز درستی این روایات را تأیید میکند.
یهودیان هر سال در نهم ماه عبری «آو» (امرداد/ شهریور) به یاد بیتالمقدس یهود که دو بار در طول تاریخ ویران شده، سوگواری میکنند و باورمندان حتی روزه میگیرند؛ این تنها سوگواری یهودیان در همه سال است.
معبد مقدس یهود بار نخست در دوران حصر بابِلیها در سال ۵۸۶ پیش از میلاد ویران شد و بار دوم هفتاد سال پس از میلاد به دست لژیون رومی که به فرماندهی تیتوس به اورشلیم هجوم آوردند.
این روایات با تاریخ امپراتوری ایران زمین نیز ارتباط تنگاتنگ دارد؛ کوروش کبیر سرسلسله امپراتوری هخامنشی با دادگستری و رعایت حقوق بشر مردم در سرزمینهایی که به تصرف امپراتوریاش درمیآمدند، یهودیان به تبعید فرستاده شده به سرزمین بابِل را آزاد کرد؛ آنها را همراه با حفاظت نیروهای سپاهی امپراتوریاش به اورشلیم بازگرداند؛ اموال به غارت رفته آنها را بدانان پس داد و معبد مقدس یهود را در اورشلیم از نو بنا کرد؛ اما آن نیز در تعرض رومیها از بین رفت.
پروفسور سایمون گیبسون دانشمند باستانشناسی در دانشگاه کارولینای شمالی، پروفسور جیمز تابور استاد علوم دینی این دانشگاه و رافی لوئیس استاد ارشد کالج اسرائیلی اشکلون، ضمن همکاری با بخش باستانشناسی دانشگاه حیفا، به مدت بیش از یک دهه سرپرستی کاوشها در تپه صهیون را در دست داشتند تا دورانهای تاریخی بسیاری را که بر بخش باستانی اورشلیم سپری شده، مورد تحقیق قرار دهند.
صدها دانشجوی باستانشناسی از دانشگاههای سراسر جهان به صورت داوطلبانه و دورهای به این دانشمندان در امر کاوشها کمک میکنند.
تحقیق بر روی مقوله غارت اورشلیم باستانی در دوران صلیبیون اول نیز که، نتایج آن ماه گذشته منتشر شد و آن هم هیجان زیادی در میان دانشمندان باستانشناسی و سایر علاقه مندان تاریخ و کشفیات باستانی ایجاد کرد، یکی دیگر از موضوعهای مهم در کاوشهای این تیم مشترک باستانشناسان بود.
همچنین در تپه صهیون و اطراف آن در طول سال ۲۰۱۹ کشفیات مهم دیگری مربوطبه دورانهای مختلف تاریخی در این شهر، از جمله سنگرهایی که مردم اورشلیم باستانی برای رویارویی با قوای صلیبیون در نخستین جنگ صلیبی در سال ۱۰۹۹ میلادی در جریان هجوم صلیبیون به شهرشان حفر کرده بودند، به دست آمد.