وزیر خارجه آمریکا ابراز اطمینان کرد که بازار جهانی نفت همزمان با لغو معافیت خریداران نفت ایران در روز دوم مه (۱۲ اردیبهشت) به خوبی آماده خواهد بود.
مایک پومپئو که روز دوشنبه ۹ اردیبهشت در واشینگتن سخنرانی میکرد، در عین حال تاکید کرد که گفتوگوهای تجاری بین ایالات متحده و چین تحت تاثیر لغو معافیت خریداران نفت ایران قرار نخواهد گرفت.
وی اظهار داشت: «ما مذاکرات زیادی درباره این موضوع با چین داشتهایم. مطمئنم که مذاکرات تجاری ادامه خواهد یافت و روال طبیعی خود را طی خواهد کرد».
چین که طی سه ماه گذشته مشتری ۴۰ درصد از کل نفت صادراتی ایران بوده است، نسبت به تصمیم آمریکا برای توقف ارائه معافیتها اعتراض کرده ولی عدم تبعیت خود را از این تحریمها اعلام نکرده است.
وزیر خارجه آمریکا میگوید «ایالات متحده روی پیدا کردن ذخایر نفتی جایگزین کار کرده است تا اطمینان حاصل شود که بازار جهانی به میزانی که نفت ایران قطع میشود ذخیره خواهد داشت».
وی افزود: «میتوانیم مطمئن باشیم که بازارها به اندازه کافی ذخیره دارند. کار روی این موضوع را ادامه میدهیم».
آقای پومپئو تصریح کرد: «شرکتهایی که مسیر نقض تحریمها را انتخاب کنند... تعقیب کرده و اطمینان داریم که عوامل نقض [تحریمها] حساب پس خواهند داد».
اظهارات وزیر خارجه آمریکا پس از آن بیان میشود که کاخ سفید روز دوم اردیبهشت اعلام کرد ایالات متحده معافیت خریداران نفت ایران را تمدید نخواهد کرد.
در همین رابطه، آژانس بینالمللی انرژی سوم اردیبهشت اعلام کرد به رغم پایان معافیتهای آمریکا برای مشتریان ایران، عرضه نفت در جهان در وضعیت «مناسبی» قرار دارد و در حال حاضر ظرفیت اضافی عرضه جهانی نفت حدود سه برابر میزان صادرات ایران است.
با این حال، آنگونه که خبرگزاری رویترز گزارش داده است قیمتهای جهانی نفت در حال حاضر به بالاترین سطح خود از نوامبر پارسال رسیده است.
در همین زمینه، گزارش شده که میانگین قیمت سبد نفتی اوپک- شامل نفت ایران- در هفته منتهی به ششم اردیبهشتماه نسبت به هفته پیش از آن، دو دلار و ۸۳ سنت افزایش یافته و به ۷۳ دلار و ۳۲ سنت رسیده است.
واشینگتن میگوید ایالات متحده، عربستان سعودی و امارات متحده عربی «توافق کردهاند که همزمان با خارج کردن نفت ایران از بازار، اطمینان ایجاد کنند که تقاضای جهانی در این زمینه برآورده خواهد شد».
وزیر نفت عربستان هم گفته که کشورش از نزدیک بازار نفت را رصد میکند تا کمبود احتمالی را جبران کند.
این در حالی است که وزارت خارجه جمهوری اسلامی تاکید کرده که تهران به هیچ کشوری اجازه نخواهد داد جایگزین ایران در بازار نفت شود.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران، هم گفته که «قطعا خواب به صفر رساندن خرید نفت از ایران تعبیر نخواهد شد و با تمام توان در جهت شکستن تحریم آمریکا عمل میکنیم».
برخی گزارشهای منابع خارجی حاکی است که از زمان آغاز تحریمهای نفتی آمریکا، میزان صادرات پنهانی نفت ایران افزایش داشته است.
ایران تا قبل از تحریمهای آمریکا روزانه ۲.۵ میلیون بشکه صادرات نفت و میعانات گازی داشت که در شش ماه گذشته این رقم به ۱.۱ میلیون بشکه سقوط کرده است.
برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، میگوید که تحریمهای ایالات متحده باعث کاهش ۱۰ میلیارد دلاری درآمدهای ایران شده است.