وزیر امور خارجه آمریکا روز سه شنبه ۱۳ بهمن از روسیه خواست که بمباران مواضع نیروهای مخالف بشار اسد را همزمان با مذاکرات صلح ژنو برای پایان دادن به جنگ داخلی در سوریه متوقف کند.
جان کری گفت با جنگجویان مخالف رژیم سوریه که هدف حملات روسیه قرار گرفتهاند عمیقا ابراز همدردی میکند. وی نگفت که واشینگتن احتمالا چه اقداماتی برای توقف این حملات انجام میدهد.
وی پس از دیدار با همتایانش در رم برای نشست مبارزه با گروه خلافت اسلامی افزود: «ما مذاکرات را آغاز کرده و دور میز نشستهایم و منتظریم که آتش بس برقرار شود».
به گفته وی، «از برقراری آتش بس استقبال شده است و روسها نیز به آن رای دادهاند و آنها گفتهاند که از آن حمایت میکنند».
همزمان با مذاکرات روز سه شنبه نماینده ویژه سازمان ملل متحد و مقامات رژیم سوریه در ژنو، ارتش این کشور در نواحی اطراف حلب پیشروی کرده و چند مسیر تدارکاتی مهم شورشیان را به خطر انداخته است.
یک فرمانده شورشیان به خبرگزاری رویترز گفت نیروهای تقویتی از جمله موشکهای ضد تانک ساخت آمریکا را به جبهههای نبرد در اطراف حلب اعزام خواهد کرد. او نبردها در شمال سوریه را «سرنوشت ساز» توصیف کرد.
استفان دی میستورا فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در بحران سوریه روز دوشنبه آغاز رسمی گفت و گوهای صلح سوریه را اعلام کرد. پس از دور قبلی مذاکرات که حدود دو سال پیش به شکست انجامید این اولین اقدام دیپلماتیک برای تشویق طرفهای درگیر به پایان دادن به جنگی است که تاکنون بیش از ۲۵۰ هزار قربانی گرفته و در کشورهای همسایه سوریه و اروپا یک بحران بزرگ مهاجرت به وجود آورده است.
بیانیه آقای دی میستورا با انتقاد شدید گروههای اپوزیسیون سوری روبرو شد که اعلام کردند تا زمانی که نیروهای رژیم بمباران بشکهای مناطق غیرنظامی را متوقف نکرده، به محاصره شهرها و روستاها پایان ندهند و اسرا و زندانیان را آزاد نکنند در گفت و گوهای صلح شرکت نکرده و شرکت نخواهند کرد.
چارچوب و مفاد این مذاکرات توسط قعطنامه شورای امنیت که در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۵ به تصویب رسید مشخص شده است. ولی آقای د میستورا روز دوشنبه گفت فقط قدرتهای جهانی میتوانند آتش بس در سوریه را عملی کنند.
بحران بزرگ پناهجویان سوری و گسترش فعالیت گروههای جهادی تندرو در سوریه و از آنجا به عراق و سایر کشورهای خاورمیانه، پایان دادن به این جنگ داخلی پنج ساله را بیش از گذشته عاجل کرده است.
اما با توجه به حملات نیروهای دولتی در اطراف حلب و نقاط دیگر سوریه و تداوم تنش بین قدرتهای منطقهای، به خصوص و ایران و عربستان سعودی، به نظر میرسد که احتمال موفقیت مذاکرات صلح که همواره ناچیز بوده کمتر میشود.
خبرگزاری رویترز میافزاید نیروهای دولتی با حمایت حملات هوایی روسیه در نواحی غربی که اکثر شهرهای مهم سوریه در آنجا قرار دارند، در حال پیشروی هستند.
حملات روزهای اخیر به نواحی شمالی حلب اولین عملیات نیروهای دولتی سوریه در آن مناطق از پایان ماه سپتامبر ۲۰۱۵ و شروع حملات هوایی روسیه است.
شمال حلب برای هر دو طرف نقش استراتژیک دارد. یکی از مسیرهای تدارکاتی اصلی شورشیان از مرز ترکیه به سمت مناطق تحت کنترل آنها در حلب و اطراف آن از این منطقه عبور میکند. در عین حال اگر نیروهای دولتی این منطقه را تصرف کنند میتوانند روستای شیعه نشین نبول و الزهرا را که در محاصره شورشیان هستند، آزاد کنند.
دیدهبان حقوق بشر سوریه که با استفاده از اطلاعات شبکهای از فعالان خود در مناطق مختلف کشور حوادث مربوط به جنگ داخلی را بررسی و گزارش میکند، اعلام کرد که ارتش سوریه و شبه نظامیان متحد آن روز سه شنبه مناطق بیشتری را در شمال غرب حلب تصرف کردهاند.
حلب یک زمانی بزرگترین شهر و مرکز تجاری سوریه بود ولی اکنون به مناطق مختلفی که تحت کنترل رژیم و یا وشورشیان هستند تقسیم شده است.
احمد ال سعود فرمانده یک واحد ارتش آزاد سوریه که با عنوان لشکر۱۳ شناخته میشود، به خبرگزاری رویترز گفت: «ما صبح امروز نیروهای تازه نفس و سلاحهای سنگین تری به جبهه اعزام کردهایم. به نظر میرسد که به امید خدا این یک نبرد سرنوشت ساز خواهد بود. ما دو سکوی پرتاب موشک و تسلیحات دیگری به خطوط مقدم ارسال کردهایم».
موشکهای ضد تانک هدایت شوند تاو (Tow) ساخت آمریکا موثرترین تسلیحات در زرادخانه نیروهای شورشی است و زیر نظر سازمان سیا و فقط به بخشی از اپوزیسیون سوری مورد تایید آمریکا داده شده است.
یک خبرنگار شبکه تلویزیونی المیادین که طرفدار حکومت سوریه است، در گزارشی که از این شبکه پخش شد گفت طی دو روز گذشته حداقل ۱۵۰ مورد حملات هوایی انجام شده است.
خبرگزاری رویترز یادآوری میکند که دخالت نظامی روسیه تعادل قوا در جبهههای جنگ را به نفع حکومت سوریه تغییر داده است که تا قبل از آن شکستهای سنگینی متحمل شده بود.
فیلیپ هموند وزیر خارجه بریتانیا در مصاحبهای با خبرگزاری رویترز گفت ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه با بمباران مخالفان گروه «حکومت اسلامی» و تقویت رژیم بشار اسد تلاشهای جامعه بین المللی برای پایان دادن به جنگ را تضعیف کرده است.
نمایندگان گروههای اپوزیسیون سوریه روز سه شنبه و قبل از شروع گفت و گوهای نمایندگان سازمان ملل متحد با هیات اعزامی دولت سوریه به ژنو نسبت به پیشرفت مذاکرات ابراز تردید کردند.
یکی از نمایندگان اپوزیسیون گفت: «تاکنون در عمل هیچ چیز تغییر نکرده و تا زمانی که شرایط به همین شکل ادامه داشته باشد ما خوشبین نخواهیم بود».