فيلم مستندی از اردوگاه های مرگ در آلمان نازی که زمانی قرار بود زير نظر آلفرد هيچکاک تمام شود و حتی گفته می‌شود که او را تا يک هفته شوکه کرده بود، پس از ۴۰ سال به نمايش درآمد.
روزنامه بریتانیایی ايندي‌پندنت روز هشتم ژانويه، ۱۸ دی‌ماه، گزارش داد اين فيلم مستند که آن زمان به دليل تغيير فضای سياسی هيچ گاه فرصت تمام شدن پيدا نکرد، از سوی موزه سلطنتی جنگ در لندن آزاد شده و قرار است به زودی پخش شود.
شبکه تلويزيونی «پی‌بی‌اس» آمريکا نسخه کامل اين فيلم که ۵۷ دقيقه است را منتشر کرده که روی سايت اين شبکه يا روی شبکه يوتيوب قابل دسترسی رايگان است.
طبق گزارش و معرفی شبکه پی‌بی‌اس در مورد اين فيلم، پس از ورود نيروهای متفقين به خاک آلمان نازی، هر واحد ارتش شروع به ثبت مستند شرايط و يافته‌های خود می‌کند. در برخی از اردوگاه های مرگ مانند بلزن، بوخن‌والد و داخائو، به گفته مورخان، نيروهای نازی در پاکسازی آن قدر عجله داشتند که هنوز می شد فهميد تا لحظه رسیدن نيروهای متفقين هنوز مشغول به کار بوده‌اند.
در سال ۱۹۴۵ تصميم گرفته می شود که تمامی اين تصاوير ضبط شده، به يک فيلم مستند تبديل شود. «سيدنی برنستاين» دوست و همکار آلفرد هيچکاک از او می خواهد به همراه يک تيم ديگر، وارد مراحل توليد اين فيلم مستند شود. نيروهای اتحاد جماهير شوروی سابق و نيروهای بريتانيايی بيشتر اين فيلم ها را تهيه کرده بودند.
«توبی هاگيث» از مديران بخش پژوهش موزه سلطنتی جنگ بريتانيا به روزنامه ايندي‌پندنت گفت: «آن زمان فضای سياسی به ويژه در بريتانيا در حال تغيير بود. پس از کشف اردوگاه‌های مرگ، آمريکا و بريتانيا اصرار داشتند فيلم زودتر پخش شود تا مردم آلمان مسئوليت خود در قبال جناياتی که در آن کشور روی داده، بپذيرند.»
گويا توليد فيلم زمانی بیش از آن چه پيش بينی کرده بودند به طول می‌انجامد. اواخر سال ۱۹۴۵ به تدريج خواسته ها برای تکميل و پايان آن کمرنگ شد. مقامات نظامی آن زمان به اين نتيجه رسيدند که به رخ کشيدن جناياتی که در آلمان روی داده برای گذار به سمت دوران بعد از جنگ و بازسازی، به مردم اين کشور کمکی نمی کند.
از شش حلقه فيلمی که در حال تهيه بود، پنج تای آن به موزه سلطنتی جنگ تحويل داده شد و خيلی زود کل اين پروژه فراموش شد.
در سال های ۱۹۸۰ بود که در جريان کار يک محقق آمريکايی در موزه، جعبه خاک گرفته حلقه های اين فيلم پيدا شد و يک نسخه ناقص آن در جشنواره فيلم برلين در سال ۱۹۸۴ به نمايش درآمد و با کيفيتی پايين و به طور خلاصه هم شبکه «پی بی اس» آمريکا آن را در سال ۱۹۸۵ پخش کرد. متن روايت فيلم که از سوی «ريچارد کراسمن» - که بعدها به سمت وزير در دولت حزب کارگر رسيد – و «کالين ويلز» خبرنگار استراليايی نوشته شد و «تروور هاوارد» هنرپيشه، روايت آن را بر عهده گرفت.
اين نسخه ای که در حال حاضر تمام شده، بر اساس آن ديدگاهی است که هيچکاک، برنستاين و ديگر همکاران‌شان مدنظر داشتند. موزه سلطنتی جنگ تمام نسخه های قديمی را بازسازی و تبديل به نسخه ديجيتال کرده و نسخه مفقود ششم را هم به آن اضافه کرده است.
از نسخه های بازسازی شده، يک فيلم با تمام مستندها با عنوان يادی از اردوگاه آماده شده که به نمايش درآمد. يک فيلم ديگر با نام «فرود شب» هم از سوی «آندره سينگر» ساخته شده که قرار است در سال ۲۰۱۵ و مقارن با هفتادمین سال «آزادی اروپا» در سينماها به نمايش گذاشته شود.
اين گزارش می گويد برای صدور اجازه استفاده از اين مستند، مذاکرات طولانی و جدی انجام شده است. صحنه های مرتبط با اردوگاه برگن‌ـ‌بلزن به ويژه حاوی تصاوير تکان دهنده ای است. بيلی وايلدر، فيلمساز آمريکايی که در سال ۱۹۴۵ فيلمی در مورد جنايات جنگی ساخت، حاضر به استفاده از بخش هايی از آن مستند نشد و گفت به نظر من نشان دادن اين فيلم، تاثيری بر آموزش دوباره مردم آلمان در آن چه در کشورشان روی داده ندارد.
فولکر اشلوندورف که دوست نزديک بيلی وايلدر بود در سال ۲۰۱۱ در يک مصاحبه گفت: «وايلدر می گفت مردم توان ديدن چنين تصاويری را ندارند. من می ديدم که آلمانی ها موقع نمايش فيلم سالن را ترک می کنند. اين تصاوير نه با قربانيان و نه با کسانی که با قربانيان مرتبط هستند، ارتباطی برقرار نمی کند.»
تصاوير گورهای دسته جمعی پر از جسد در اين فيلم هست که بيشتر به تصاوير نقاشی سورئال می ماند. همچنين تصاويری در فيلم هست که مردم آلمان خودشان با اين صحنه ها روبرو می شوند و مجبور به خاک کردن اجساد می شوند.
به گفته «توبی هاگيث» اين فيلم صريح‌ترین مستندی است که در مورد اردوگاه های مرگ ساخته شده است. «پيتر تنر» و «استوارت مک آليستر» که فيلم را تدوين کرده اند، توانسته اند داستانی قوی از ميان آن همه فيلم بيرون بياورند.
فيلم البته فقط در مورد مرگ نيست، صحنه هايی از آشتی و بازسازی هم در فيلم ديده می شود. صحنه ای که زندانيان از اردوگاه آزاد می شوند و برای اولين بار می توانند به حمام رفته و لباس تميز بپوشند. صحنه هايی که پاکسازی اردوگاه ها از بيماری تيفوس را نشان می دهد متاثرکننده است.
توبی هاگيث می گويد: «فيلم عناصر زيادی دارد و در کنار وقايع دلخراش، اميد هم هست.»
اين گزارش در مورد کار هيچکاک می گويد: «ما هيچ وقت نمی دانيم چقدر آلفرد هيچکاک در اين فيلم تاثير داشته و چقدر از فيلم کار اوست، با اين حال، او وقتی اولين بار حلقه های فيلم مستند را می بيند، به مدت يک هفته دچار شوک و افسردگی می شود.»
هشدار: این فیلم دارای تصاویری تکان‌دهنده است.
روزنامه بریتانیایی ايندي‌پندنت روز هشتم ژانويه، ۱۸ دی‌ماه، گزارش داد اين فيلم مستند که آن زمان به دليل تغيير فضای سياسی هيچ گاه فرصت تمام شدن پيدا نکرد، از سوی موزه سلطنتی جنگ در لندن آزاد شده و قرار است به زودی پخش شود.
شبکه تلويزيونی «پی‌بی‌اس» آمريکا نسخه کامل اين فيلم که ۵۷ دقيقه است را منتشر کرده که روی سايت اين شبکه يا روی شبکه يوتيوب قابل دسترسی رايگان است.
طبق گزارش و معرفی شبکه پی‌بی‌اس در مورد اين فيلم، پس از ورود نيروهای متفقين به خاک آلمان نازی، هر واحد ارتش شروع به ثبت مستند شرايط و يافته‌های خود می‌کند. در برخی از اردوگاه های مرگ مانند بلزن، بوخن‌والد و داخائو، به گفته مورخان، نيروهای نازی در پاکسازی آن قدر عجله داشتند که هنوز می شد فهميد تا لحظه رسیدن نيروهای متفقين هنوز مشغول به کار بوده‌اند.
در سال ۱۹۴۵ تصميم گرفته می شود که تمامی اين تصاوير ضبط شده، به يک فيلم مستند تبديل شود. «سيدنی برنستاين» دوست و همکار آلفرد هيچکاک از او می خواهد به همراه يک تيم ديگر، وارد مراحل توليد اين فيلم مستند شود. نيروهای اتحاد جماهير شوروی سابق و نيروهای بريتانيايی بيشتر اين فيلم ها را تهيه کرده بودند.
«توبی هاگيث» از مديران بخش پژوهش موزه سلطنتی جنگ بريتانيا به روزنامه ايندي‌پندنت گفت: «آن زمان فضای سياسی به ويژه در بريتانيا در حال تغيير بود. پس از کشف اردوگاه‌های مرگ، آمريکا و بريتانيا اصرار داشتند فيلم زودتر پخش شود تا مردم آلمان مسئوليت خود در قبال جناياتی که در آن کشور روی داده، بپذيرند.»
گويا توليد فيلم زمانی بیش از آن چه پيش بينی کرده بودند به طول می‌انجامد. اواخر سال ۱۹۴۵ به تدريج خواسته ها برای تکميل و پايان آن کمرنگ شد. مقامات نظامی آن زمان به اين نتيجه رسيدند که به رخ کشيدن جناياتی که در آلمان روی داده برای گذار به سمت دوران بعد از جنگ و بازسازی، به مردم اين کشور کمکی نمی کند.
از شش حلقه فيلمی که در حال تهيه بود، پنج تای آن به موزه سلطنتی جنگ تحويل داده شد و خيلی زود کل اين پروژه فراموش شد.
در سال های ۱۹۸۰ بود که در جريان کار يک محقق آمريکايی در موزه، جعبه خاک گرفته حلقه های اين فيلم پيدا شد و يک نسخه ناقص آن در جشنواره فيلم برلين در سال ۱۹۸۴ به نمايش درآمد و با کيفيتی پايين و به طور خلاصه هم شبکه «پی بی اس» آمريکا آن را در سال ۱۹۸۵ پخش کرد. متن روايت فيلم که از سوی «ريچارد کراسمن» - که بعدها به سمت وزير در دولت حزب کارگر رسيد – و «کالين ويلز» خبرنگار استراليايی نوشته شد و «تروور هاوارد» هنرپيشه، روايت آن را بر عهده گرفت.
اين نسخه ای که در حال حاضر تمام شده، بر اساس آن ديدگاهی است که هيچکاک، برنستاين و ديگر همکاران‌شان مدنظر داشتند. موزه سلطنتی جنگ تمام نسخه های قديمی را بازسازی و تبديل به نسخه ديجيتال کرده و نسخه مفقود ششم را هم به آن اضافه کرده است.
از نسخه های بازسازی شده، يک فيلم با تمام مستندها با عنوان يادی از اردوگاه آماده شده که به نمايش درآمد. يک فيلم ديگر با نام «فرود شب» هم از سوی «آندره سينگر» ساخته شده که قرار است در سال ۲۰۱۵ و مقارن با هفتادمین سال «آزادی اروپا» در سينماها به نمايش گذاشته شود.
اين گزارش می گويد برای صدور اجازه استفاده از اين مستند، مذاکرات طولانی و جدی انجام شده است. صحنه های مرتبط با اردوگاه برگن‌ـ‌بلزن به ويژه حاوی تصاوير تکان دهنده ای است. بيلی وايلدر، فيلمساز آمريکايی که در سال ۱۹۴۵ فيلمی در مورد جنايات جنگی ساخت، حاضر به استفاده از بخش هايی از آن مستند نشد و گفت به نظر من نشان دادن اين فيلم، تاثيری بر آموزش دوباره مردم آلمان در آن چه در کشورشان روی داده ندارد.
فولکر اشلوندورف که دوست نزديک بيلی وايلدر بود در سال ۲۰۱۱ در يک مصاحبه گفت: «وايلدر می گفت مردم توان ديدن چنين تصاويری را ندارند. من می ديدم که آلمانی ها موقع نمايش فيلم سالن را ترک می کنند. اين تصاوير نه با قربانيان و نه با کسانی که با قربانيان مرتبط هستند، ارتباطی برقرار نمی کند.»
تصاوير گورهای دسته جمعی پر از جسد در اين فيلم هست که بيشتر به تصاوير نقاشی سورئال می ماند. همچنين تصاويری در فيلم هست که مردم آلمان خودشان با اين صحنه ها روبرو می شوند و مجبور به خاک کردن اجساد می شوند.
به گفته «توبی هاگيث» اين فيلم صريح‌ترین مستندی است که در مورد اردوگاه های مرگ ساخته شده است. «پيتر تنر» و «استوارت مک آليستر» که فيلم را تدوين کرده اند، توانسته اند داستانی قوی از ميان آن همه فيلم بيرون بياورند.
فيلم البته فقط در مورد مرگ نيست، صحنه هايی از آشتی و بازسازی هم در فيلم ديده می شود. صحنه ای که زندانيان از اردوگاه آزاد می شوند و برای اولين بار می توانند به حمام رفته و لباس تميز بپوشند. صحنه هايی که پاکسازی اردوگاه ها از بيماری تيفوس را نشان می دهد متاثرکننده است.
توبی هاگيث می گويد: «فيلم عناصر زيادی دارد و در کنار وقايع دلخراش، اميد هم هست.»
اين گزارش در مورد کار هيچکاک می گويد: «ما هيچ وقت نمی دانيم چقدر آلفرد هيچکاک در اين فيلم تاثير داشته و چقدر از فيلم کار اوست، با اين حال، او وقتی اولين بار حلقه های فيلم مستند را می بيند، به مدت يک هفته دچار شوک و افسردگی می شود.»
هشدار: این فیلم دارای تصاویری تکان‌دهنده است.
