خدمت سربازی در ايران از ۲۰ ماه به ۱۸ ماه کاهش يافته است. طول مدت سربازی تا سال ۱۳۷۷ در مناطق عادی ۲۴ ماه بود، ولی از آن زمان تاکنون شش ماه کمتر شده است. با وجود اين کاهش، تا به امروز، بسياری از جوانان ايران از « خدمت زير پرچم» گريزانند و به شيوه های مختلف می کوشند تا از آن سرباز بزنند.
در اين ميان، وبلاگ های متعددی هم در اينترنت درباره سربازی درست شده اند. صاحبان برخی از اين وبلاگ ها، خاطرات خود را از اين دوران تعريف می کنند و تجربيات شان را با ديگر در ميان می گذارند و برخی هم همانند فردی به نام روح الله صدرايی با سربازی مخالفت می کنند و می کوشند تا ديگران را برای اين هدف بسيج کنند.
- علی: اگر سربازی حذف شود خیلی خوب می شود مشکلات جوانان را حل کرد. اقلا باید شرط سربازی را برای ورود و خروج به کشور برداشت...
« سربازی داوطلبانه آری اجباری نه!» اين تيتر وبلاگ آقای صدرايی است. او در اين وبلاگ، ۲۵ دليل برای حذف خدمت وظيفه می آورد که از آن جمله می توان به « هدر رفتن» عمر، ايجاد « تاخير» در ازدواج و « مزاحمت» برای اشتغال اشاره کرده است.
اين مخالف سرسخت سربازی، دست کم در زمينه اشتغال هم نظرانی دارد.
« دوره توقف»
حسن پيری، که با مدرک فوق ديپلم، دوره سربازی خود را در استان سيستان و بلوچستان سپری کرده، يکی از اين افراد است.
او به « راديو فردا» گفت: « يک دورۀ توقف است. می آيی٬ وارد خدمت می شوی دو سال تجربياتی کسب می کنی که در زندگی به درد می خورد٬ ولی از خيلی چيزها جا می مانی. من مشغول به کار بودم. الآن پنج ماه است که بيکارم. پنج ماه است که از خدمت آمدم و هر پنج ماه را بيکارم.»
هر کشوری برای دفاع از خود در قبال خطرات خارجی نياز به نيروی نظامی دارد.
تا به امروز در بسياری از کشورهای جهان خدمت سربازی اجباری بوده است، اما کشورهای مدرن، يا دوره سربازی را به حدود يک سال کاهش داده اند و يا آن را به طور کامل حذف کرده و دست به تشکيل يک ارتش حرفه ای زده اند؛ بدين ترتيب که افراد به صورت داوطلبانه در قبال حقوق و مزايای کافی به مدت چند سال به عضويت ارتش در می آيند و در صورت نياز، به دفاع از کشورشان می پردازند.
حسين آرين، کارشناس نظامی راديو فردا، درباره مزيت اين سيستم گفت: « کارآمدی نفرات نظامی اين کشورها بهتر است٬ آموزش بيشتری ديده اند٬ تجربۀ بيشتری دارند و در عين حال، کسانی که ارتش حرفه ای دارند و خدمت وظيفه را لغو کرده اند٬ تعداد پرسنل ارتش آنها به مراتب کمتر است٬ زيرا از افراد حرفه ای و تکنولوژی پيشرفته تری استفاده می کنند.»
چند سرباز نیروی زمینی ارتش ایران در جریان یک مانور نظامی
« بدون آموزش تخصصی»
در ايران، سربازان وظيفه اغلب در چند ماه نخست، به صورت فشرده شيوه استفاده از سلاح را فرا می گيرند، مقداری تمرينات نظامی انجام می دهند و بعدا بدون داشتن آموزش تخصصی در مکان های مختلف به کار گرفته می شوند.
افشين طاهری از تجربيات خود درباره خدمت در يک پاسگاه نيروی انتظامی در شهر قم به راديو فردا گفت : « سراسر خستگی، اجحاف و بيگاری مطلق بود. حدود هجده نوزده ساله بوديم. ديدن صحنۀ قتل٬ برخورد با قاچاقچيان بی رحم و ديدن صحنۀ تصادفات دلخراش٬ اينها همه تضعيف روحيه بود.»
وی افزود:« آموزش تخصصی نديده بوديم٬ در حالی که قرار بود که کار تخصصی انجام دهيم. در پاسگاه انتظامی، وظايف ما برخورد با قاتل و خلافکار حرفه ای بود٬ در حالی که در دوران آموزشی٬ مقداری کلاس های تئوری داشتيم٬ مقداری بی خوابی و تمرينات بدنی٬ تحمل گرسنگی و جيرۀ غذايی بسيار کم.»
آقای طاهری اضافه کرد : « اسلحه هايی که دست ما بود٬ اسلحۀ « ژ سه» را بايد با آجر مسلح می کرديم و گلنگدن را می کشيديم٬ ولی با آن اسلحه، ما را می گذاشتند که نگهبان بانک باشيم و حتی پولی را که قرار بود از بانک٬ به بانک خزانه منتقل شود٬ اسکورت کنيم٬ با يک ماشين کرايه ای و من سرباز بی تجربه٬ با اسلحه ای که از يک چوبدستی هم کارآيی کم تری داشت.»
حسين آرين معتقد است آموزش نظامی سربازان در ايران، حتی برای شرکت در جنگ نيز کافی نيست و افرادی که در قالب ارتش حرفه ای آموزش ديده اند، از توانايی های بسيار بيشتری برخوردارند.
- « آموزش نظامی سربازان در ايران، حتی برای شرکت در جنگ نيز کافی نيست و افرادی که در قالب ارتش حرفه ای آموزش ديده اند، از توانايی های بسيار بيشتری برخوردارند.»
وی افزود: « اينها در مقايسه با کسانی که حرفه ای هستند٬ آموزش آنچنانی نمی بينند. برای نمونه٬ شخصی که در ارتش بريتانيا خدمت می کند٬ داوطلب و آموزش ديده است که برای چند سال وارد خدمت شده و حرفه ای تر است. در حالی که در ايران، کسی که دو سال خدمت می کند٬ حداقل سه يا چهار ماه آن آموزش است، در شرايطی که خواهد بود و چهار ماه آموزش کافی نيست٬ که بتواند کاری را در سطح کاملا حرفه ای انجام دهد.»
« به اميد روزی که هيچ جوان ايرانی به اجبار به سربازی نرود و سربازی، تنها در برابر حقوق مکفی و عادلانه و تنها به صورت داوطلبانه باشد.»
اين آرزوی روح الله صدرايی، صاحب وبلاگ سربازی است [رادیو فردا مسئول محتوی وب سایت ها یا وبلاگ های دیگر نیست]. اما از آنجا که خود آقای صدرايی هم می داند، اين آرزو بسيار دور از دسترس است، دستکم برای کاهش مدت سربازی دست به تهيه يک تومار زده است.
او در اين تومار اينتنرتی از نمايندگان مجلس شورای اسلامی خواسته است تا مدت خدمت سربازی را به يک سال کاهش دهند.
