سخنگوی وزارت خارجه ایران، رأی دادگاه اونتاریوی کانادا درباره پرداخت غرامت به خانواده قربانیان آمریکایی حملات «تروریستی» گروههای حزبالله و حماس از محل دارایی غیردیپلماتیک ایران را «مردود» و مغایر با ابراز تمایل دولت جدید کانادا به عادیسازی روابط دانست.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، حسین جابری انصاری روز شنبه ۲۲ خرداد، این حکم را «یک رأی سیاسی، بر اساس ادعاهای بیاساس در مورد به اصطلاح حمایت ایران از گروههای تروریستی» خواند.
به گفته آقای جابری انصاری، جمهوری اسلامی ایران این حکم را گامی جدید در مسیر «سیاستهای خصمانه دولت افراطی گذشته» کانادا میداند که به گفته او با رأی مردم «ساقط شد».
او همچنین «هرگونه عادیسازی» روابط دو کشور را «مستلزم بازنگری اساسی» در سیاستهای به گفته او «افراطی و نادرست» گذشته دولت کانادا «از جمله در زمینه نقض مصونیت قضایی دولت ایران» دانست.
اظهاراتی که به گفته منصور فرهنگ، استاد روابط بینالملل در آمریکا، نشانگر «بیاطلاعی از تفکیک قوا در کشورهای دموکراتیک» است.
دادگاهی در اونتاریوی کانادا، با رد استدلال وکلای مدافع ایران حکم کرد که ۱۳ میلیون دلار از محل داراییها غیردیپلماتیک ایران در این کشور، به عنوان غرامت به خانوادههای قربانیان آمریکایی گروگانگیریها و حملات در آرژانیتن، اسرائیل، لبنان وعربستان سعودی در بین سالهای ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۲ پرداخت شود.
کانادا نیز همچون آمریکا ایران را به عنوان یک کشور حامی تروریسم میشناسد.
این حکم دو ماه بعد از حکم دیوان عالی آمریکا مبنی بر پرداخت دو میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده ایران به خانوادههای قربانیان آمریکایی بمبگذاریهای سال ۱۹۸۳ در مقر تفنگداران دریایی ایالات متحده در بیروت و سایر حملات مرتبط با ایران، صادر شده است.
با این حال سخنگوی وزارت خارجه ایران میگوید «شناسایی و اجرای آرای سیاسی و غیابی صادره ازسوی محاکم آمریکایی، مغایر با تعهدات بینالمللی دولت کانادا در مورد مصونیت قضایی دولتها و اموال آنها است».
در این زمینه منصور فرهنگ، دیپلمات پیشین و استاد روابط بینالملل در آمریکا، به رادیو فردا میگوید: «در روابط بینالملل، یک اصل وجود دارد به نام مصونیت دولتی به این شکل که اتباع یک کشور نمیتوانند در دادگاههای کشورشان علیه دولت دیگری شکایت کنند و این اصل مورد احترام کشورها بوده و هست».
او در عین حال اشاره میکند که «یک اصل دیگر که از اهمیت بسیاری برخوردار است، مصونیت دیپلماتیک است و بر اساس این اصل دیپلماتها و اماکن دیپلماتیک کشورها باید از هر گونه تعرضی مصون بمانند».
با این حال این استاد روابط بینالملل با اشاره به مواردی چون اشغال سفارت آمریکا در سال ۵۸، و حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در سال گذشته، میگوید که «ایران تنها کشوری است که مصونیت دیپلماتیک را قبول ندارد».
روابط دولت محافظهکار پیشین در کانادا با ایران به سطح بسیار پایینی نزول کرده بود. به طوری که این کشور ایران را «بزرگترین تهدید برای امنیت جهان» خواند، و در اقدامی ناگهانی و یکجانبه سفارت خود در تهران را تعطیل کرد.
اما جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، در بهمن ماه سال گذشته گفته بود که انتظار دارد تماسهای دیپلماتیک با ایران برقرار شود.
علاوه بر نخستوزیر جدید کانادا، علی احساسی و مجید جوهری، دو شهروند ایرانی-کانادایی که در انتخابات جدید به پارلمان راه یافتهاند، نیز ابراز امیدواری کرده بودند که سفارتخانههای دو کشور بازگشایی شوند.
نتایج انتخابات کانادا با استقبال وزارت خارجه جمهوری اسلامی روبهرو شده بود و علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران، نیز تأکید کرده بود که تهران با کانادا «اختلاف زیادی» ندارد و درباره روابط دو جانبه باید «گفتوگوها صورت گیرد تا برخی از ابهامات برطرف شود».