وزارت خارجه ایران در واکنش به «حمله نیروهای ارتش نیجریه به حسینیه شیعیان در زاریا» که به کشته و زخمی شدن شماری از شیعیان نیجریه انجامید، روز دوشنبه کاردار نیجریه در تهران را فراخواند.
بر اساس اعلام وزارت خارجه جمهوری اسلامی، ایران با ابراز نگرانی از وقوع این حادثه، بر مسئولیت دولت نیجریه در مورد حفظ جان و اماکن شیعیان، به‌ویژه رهبر حرکت اسلامی نیجریه تأکید کرده، و خواستار مشخص شدن ابعاد این حادثه و جبران خسارت‌ها در اسرع وقت شده است.
پیشتر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه، نیز در تماس تلفنی با همتای نیجریایی خود، از حوادثی که به کشته شدن شهروندان شیعه نیجریه انجامید، ابراز تأسف و بر اقدام جدی دولت نیجریه برای اجتناب از خشونت و ایجاد آرامش تأکید کرده بود.
تماس تلفنی وزیران خارجه ایران و نیجریه، روز دوشنبه ۲۳ آذر، یک روز پس از آن صورت گرفت که در درگیری میان نیروهای ارتش نیجریه و جمعی از شیعیان این کشور در منطقه زاریا، تعدادی کشته و زخمی شدند و رهبر حرکت اسلامی شیعیان بازداشت شد.
روز یکشنبه نیروهای ارتش نیجریه به خانه ابراهیم زکزاکی، رهبر حرکت اسلامی شیعیان و دو محل دیگر در منطقه زاریا در شمال این کشور هجوم بردند.
آقای زکزاکی فعالیت‌های تبلیغی خود را از حوالی سال ۵۷ همزمان با انقلاب ایران آغاز کرده و به تأثیرپذیری از ایران شهره است.
در مورد یورش اخیر ارتش در زاریا، آسوشیتدپرس روز یکشنبه به نقل از زینت ابراهیم، همسر آقای زکزاکی نوشت که نیروهای ارتش «در یک هجوم از پیش طراحی شده برای ترور شیخ زکزاکی» خانه آنها را محاصره کرده‌اند.
خانم ابراهیم در گفت‌وگوی تلفنی با آسوشیدپرس همچنین گفته بود که صدها نفر از پیروان شیخ زکزاکی برای حفاظت از رهبرشان دور خانه آنها جمع شده‌اند.
این حادثه پس از آن بود که در شامگاه شنبه تعدادی از هواداران سعی کرده‌اند با آتش زدن لاستیک، و پرتاب سنگ به خودروی ژنرال توکور بوراتای فرمانده نیروهای مسلح نیجریه، مانع از عبور او از منطقه زاریا شوند.
سخنگوی نیروهای مسلح نیجریه، این تلاش را «اقدامی عامدانه برای ترور» فرمانده نیروهای مسلح خوانده است.
در همین حال آسوشتدپرس گزارش داده است که آقای زکزاکی در خانه خود بازداشت شده است.
اخبار ضد و نقیض از تعداد کشته‌شدگان
منابع نزدیک به حرکت اسلامی شیعیان، ماجرای یورش ارتش به خانه آقای زکزاکی و دو مرکز دیگر شیعیان را قتل عام توصیف کرده و از کشته شدن صدها تن در این یورش خبر داده‌اند.
ابراهیم موسی، سخنگوی حرکت اسلامی شیعیان گفته است که ارتش پرتاب سنگ به خودروی ژنرال بوراتای را با «کشتاری بی‌مهار و بی‌رحمانه» تلافی کرده است.
در بخشی از بیانیه او که روز دوشنبه به دست خبرگزاری آسوشیتدپرس رسیده است، تاکید شده که «کشتار در گیالسو (یکی از مراکز مذهبی این جنبش در زاریا) چنان بی‌رحمانه بود که حتی کسانی را که در جریان تیراندازی به سوی جمعیت زخمی شده بودند، شناسایی کرده و به قتل رساندند».
در گزارش منابع دیگر از جمله روزنامه‌های محلی، تعداد کشته‌شدگان ۲۰ تن ذکر شده، اما آسوشیتدپرس نوشته است که حتی روز دوشنبه هم تشخیص رقم دقیق قربانیان این حمله امکان‌پذیر نبود چرا که ارتش اجازه نمی‌دهد کسی به حسینیه‌ها نزدیک شود.
در میان خبرهای اولیه مخابره شده از حادثه روز یکشنبه همچنین گفته شده بود که زینت ابراهیم، همسر آقای زکزاکی، ساعتی پس از گفت‌وگوی تلفنی با آسوشیتدپرس در روز یکشنبه، در یورش به خانه‌اش کشته شده، اما اکنون خبر می‌رسد که او به همراه همسرش بازداشت شده و در زندان ارتش به سر می‌برند.
خانم ابراهیم روز یکشنبه به آسوشیتدپرس گفته بود که ارتش نیجریه در گذشته نیز به حرکت اسلامی شیعیان حملاتی داشته و سال گذشته، سه پسر او را که در بیروت و پکن تحصیل می‌کرده و برای شرکت در یک مناسبت مذهبی به کشور بازگشته بودند، توسط ارتش کشته شده‌اند.
شیعیان نیجریه به تازگی قربانی خشونت گروه بوکو حرام شده بودند و حدود دو هفته پیش بر اثر یک بمب‌گذاری انتحاری توسط عوامل این گروه جهادی، ۲۲ تن از شیعیان کشته شدند. گروه بوکو حرام معمولاً به مسلمانانی که موافق با برداشت تندروانه آنها با اسلام نباشند حمله می‌کند.
در سال ۲۰۰۹ ارتش نیجریه به پایگاه اصلی گروه بوکوحرام حمله کرد و ۷۰۰ نفر، از جمله رهبر آن زمان این گروه، را کشت. این گروه اما چند سال بعد و با خشونت بیشتری فعالیت خود را از سر گرفت.
