لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۴:۱۵

جشنواره فیلم لوکارنو؛ حواشی و متن یک جشنواره جهانی


جشنواره فیلم لوکارنو که یکی از قدیمی‌ترین جشنواره‌های فیلم جهان محسوب می‌شود، چهارشنبه هفتم اوت در این شهر سوئیس افتتاح شد.

ستایش از سینما در شهری افسانه‌ای

یکی از نکته‌هایی که جشنواره لوکارنو را برای شصت و شش دوره سر پا و محبوب نگه داشته، شهر زیبای لوکارنو در جنوب سوئیس است که آرامش و زیبایی‌اش هزاران نفر را از سراسر جهان به خود جلب می‌کند.

نکته جالب این که تمام شهر یکپارچه به بخشی از این جشنواره بدل می‌شود؛ از در و دیوارها تا رستوران‌ها و کافه‌ها، از چادرهایی که برای جشنواره برپا می‌شود تا میدان اصلی شهر که به سینمای بزرگی بدل می‌شود و همه چیز را مهیا می‌کند برای یک جشن سالانه در ستایش از سینما.

سینمای ایران؛ آن که گفت آری، آن که گفت نه!

جشنواره لوکارنو طی چهار دهه میزبان بسیاری از فیلم‌های سینمای ایران بوده است؛ از مرور آثار عباس کیارستمی تا فیلم‌های محسن مخملباف در دوره‌های مختلف و حتی قبل‌تر از «سیاوش در تخت جمشید» فریدون رهنما تا فیلم‌های سهراب شهید ثالث و حتی اهدای مهم‌ترین جوایز جشنواره به سینمای ایران.

طی سال‌های اخیر اما این توجه به میزان قابل توجهی کاهش یافته است، تا آنجا که امسال هیچ فیلمی بلندی از سینمای ایران در هیچ یک از بخش‌های این جشنواره حضور ندارد.

نمی‌توان منکر تأثیر مسائل سیاسی و روابط کشورها بر روند کار جشنواره‌ها شد؛ رابطه منفی ایران با کشورهای اروپایی نیز لطمه زیادی به روند موفقیت سینمای ایران در جشنواره‌های اروپایی زده‌است. با این حال نوع نگاه مدیران جشنواره هم اهمیت اساسی دارد و شاید مدیران پیشین، به سینمای ایران می‌گفتند آری و حالا دبیر تازه جشنواره، کارلو چتریان، به سینمای ایران گفته است نه!

تلاش برای تغییر

اهمیت و اعتبار جشنواره لوکارنو طی سال‌های اخیر کمی لطمه دید؛ شاید از همین روست که برگزارکنندگان جشنواره، از امسال دبیر تازه‌ای را برای جشنواره انتخاب کرده‌اند: کارلو چتریان. او می‌گوید که قصد نداشت که به ناگاه همه چیز را تغییر دهد، اما قرار است گام به گام تغییرات عمده‌ای را در این جشنواره شاهد باشیم.

سینمای مستقل

نگاه لوکارنو غالباً به فیلم‌های مستقل است و برگزارکنندگان سعی دارند لوکارنو را به جشنواره‌ای مستقل بدل کنند که اسیر نام‌های بزرگ نباشد. از طرفی اما عدم حضور فیلم‌سازان معروف جهانی در یک جشنواره، خودبه‌خود بازتاب آن را کاهش می‌دهد. لوکارنو با این دوگانگی روبرو است و حالا باید دید که دبیر تازه با این مشکل چه می‌کند.

یکی از بزرگ‌ترین پرده‌های سینمای جهان

یکی از مهم‌ترین جذابیت‌های لوکارنو، پرده بزرگش در پیاتزا گرانده (میدان بزرگ) است که یکی از بزرگ‌ترین پرده‌های سینمای جهان است و هر شب میزبان چهار تا پنج هزار تماشاگر. اما از طرفی نمایش فیلم در فضای باز مشکل اساسی خود را دارد: در شب افتتاحیه، به هنگام نمایش فیلم «دو اسلحه»، باران به تماشاگران امان نداد تا فیلم را تا پایانش تماشا کنند.

جرج کیوکر و زنان

نمایش تمامی آثار یک فیلم‌ساز بزرگ، از سنت‌های دیرینه جشنواره لوکارنوست که به یکی از جذابیت‌های آن بدل شده؛ از مرور آثار یاسو جیرو اوزو تا اورسن ولز، از وینست مینه لی تا امسال هم جرج کیوکر.

کیوکر فیلم‌سازی بود در دل هالیوود، که در عین حال نگاه ویژه خود را حفظ کرد و در کمدی‌های قابل تأمل‌اش جهان شخصیت‌هایش را به بهترین نحو با ما قسمت کرد و سال‌ها پیش از سر برآوردن فمینیسم، از مسائل زنان و دنیای آنها با ما گفت با شخصیت کلیدی کاترین هپبورن که دائم در تلاش برای بقا و اثبات حق و حقوق خود در قبال مردان بود.

ورنر هرتزوگ و جایزه افتخاری

یوزپلنگ افتخاری جشنواره امسال از آن ورنر هرتزوگ است؛ فیلم‌ساز آلمانی که از معمای گاسپار هاوزر و آگوئیره خشم پروردگار تا به امروز فیلم‌های متفاوتی خلق کرده که باب طبع برخی از منتقدان قرار گرفته است.

اما شاید با مرور آثار او - که در جشنواره لوکارنو هم این فرصت برای بار دیگر فراهم آمده- مشکل بتوان نگاه عمیق و متمایز فیلم‌ساز مؤلفی را دنبال کرد که جهان را از چشم تازه‌ای می‌نگرد.
XS
SM
MD
LG