آژانس فضایی آمریکا- ناسا- میگوید در اولین تصادم فضایی بین دو فضاپیما که روز سهشنبه هفته گذشته رخ داد دو ماهواره ارتباطی با یکدیگر برخورد کردهاند.
تصادم این دو که یکی از آنها یک ماهواره تجاری آمریکایی بوده و دیگری یک ماهواره نظامی روسی از رده خارج شده ابر گستردهای از خاکستر و غبار ایجاد کردهاست.
سؤال اینجاست که آیا با توجه به افزایش تعداد ماهوارهها و فضاپیماها، آیا امکان وقوع چنین تصادفهایی در آینده بیشتر خواهد شد؟
دو فضاپیمایی که روز سهشنبه با هم تصادف کردند، روی هم رفته وزنی حدود ۱.۵ تن داشتند و در ارتفاع ۸۰۰ کیلومتری از سطح زمین در منطقه سیبری تصادف کردند.
اینطور تصور میشود که ماهواره از رده خارج شده روسی که از نوع کوسموس بوده و در سال ۱۹۹۳ به فضا پرتاب شده است از مسیر خود خارج شد و وارد مسیر گردش ماهواره آمریکایی شده است. این ماهواره ارتباطی به نام ایریدیوم متعلق به بخش خصوصی است و از سال ۱۹۹۷ در فضا در حال گردش بوده است.
این اولین مورد از وقوع تصادف بین ماهوارهها و فضاپیماهای در حال گردش در فضا طی ۵۰ سالی است که از آغاز فضانوردی میگذرد.
تصادف فضایی روز سه شنبه باعث شد که هزاران قطعه خاکستر شده در جو پراکنده شود و این نگرانیها در مورد احتمال وقوع تصادفهای مشابه بین فضاپیماهای بیسرنشین و یا با سرنشین در فضا را افزایش داده است.
اندرو کواتس از کارشناسان لابراتور فضایی دانشگاه لندن به «رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی» گفته است که شمار این نوع قطعات و زبالهها در فضا رو به افزایش است.
آقای کواتس میگوید: «شمار قطعات خاکستر شده و زبالههای فضایی در این بخش از فضا که به جو زمین نزدیک است، بسیار زیاد است. با این وجود کهکشان و فضا بسیار پهناورند و بنابراین احتمال وقوع تصادف بسیار ناچیز است.»
نیکلاس جانسون کارشناس زبالههای فضایی در آژانس فضایی آمریکا- ناسا- به خبرگزاری آسوشیتد پرس گفته است که بدون در نظر گرفتن مورد اخیر حدود ۱۷ هزار قطعه زباله ساخته دست بشر در حال گردش به دور جو زمین و یا در آن معلق هستند.
اما آیا بشر مشکل زبالههای فضایی را خلق کرده بدون آنکه به عوارض آن بیاندیشد؟ اندروکواتس پژوهشگر علوم فضایی معتقد است که به این مسئله بیتوجهی شده اما اضافه میکند که فضا به شکل ویژه خود این مشکل را حل خواهد کرد.
به گفته آقای کواتس، «تا کنون اقداماتی برای حل این مشکل صورت گرفته است. اما در حالت طبیعی وقتی که فضا بر اثر اشعه خورشید گرم میشود کمی حجیمتر خواهد شد و بخشی از این زبالهها را با همین حرارت خواهد سوزاند و از بین خواهد برد. خاطرتان باشد که تمام این قطعات سرگردان و زبالههای فضایی با سرعتی بسیار بالا در حرکت هستند.»
بر اساس پژوهشهای آژانس فضایی آمریکا- ناسا- این قطعات سرگردان و زبالههای فضایی جدیترین خطر برای فضاپیماهای با سرنشین آمریکا هستند. خطر آنها حتی از لحظه پرتاب و یا فرود فضاپیما هم بیشتر است.
به همین خاطر ناسا تمام پروازهای خود را با اطلاعات مرکز نظامی کنترل فضایی آمریکا تطبیق داده که مسیر حرکت و گردش تمام این قطعات سرگردان و زبالهها را رد گیری کرده تا اطمینان یابد که فضاپیماها در مسیر حرکت خود به اجسام خطرناک نزدیک نشوند.
در همین حال به اعتقاد مارک ماتنی یک کارشناس زبالههای فضایی در مرکز فضایی تکزاس آمریکا «زبالههای فضایی در دهه آینده به عامل و یا مشکل جدیتری بدل خواهند شد».
اندرو کواتس کارشناس فضایی از دانشگاه لندن میگوید، موانع ساخته دست بشر صرفاً افزودهای هستند به اجسام طبیعی که در سراسر فضا سرگردانند.
آقای کواتس میگوید: «علاوه بر زبالههای ساخته دست بشر، در فضا هزاران قطعه طبیعی سیار داریم که اکثر آنها بخشهای سوخته و جدا شده از کرات و سیارهها هستند و به محض جدا شدن از محل طبیعی خود با سرعتی سرسامآور در فضا به حرکت در میآیند».
در مسکو الکساندر ودوبیف سخنگوی آژانس فضایی روسیه به رسانههای آن کشور گفت که ایستگاه فضایی بینالمللی را هیچ خطری تهدید نمیکند. این فضاپیما هم اکنون سه سرنشین دارد و در زمان وقوع حادثه روز سه شنبه حدود ۴۰۰ کیلومتر پایینتر از این نقطه در حال گردش بود.
از سال ۱۹۵۷ و پرتاب اولین ماهواره به فضا- ماهواره اسپوتنیک ساخت روسیه- تا کنون حدود شش هزار و ۶۰۰ ماهواره به فضا پرتاب شده است که حدود هزار مورد از آنها هنوز مشغول به کار هستند.
تصادم این دو که یکی از آنها یک ماهواره تجاری آمریکایی بوده و دیگری یک ماهواره نظامی روسی از رده خارج شده ابر گستردهای از خاکستر و غبار ایجاد کردهاست.
سؤال اینجاست که آیا با توجه به افزایش تعداد ماهوارهها و فضاپیماها، آیا امکان وقوع چنین تصادفهایی در آینده بیشتر خواهد شد؟
آقای کواتس از کارشناسان لابراتور فضایی دانشگاه لندن میگوید: «شمار قطعات خاکستر شده و زبالههای فضایی در این بخش از فضا که به جو زمین نزدیک است، بسیار زیاد است. با این وجود کهکشان و فضا بسیار پهناورند و بنابراین احتمال وقوع تصادف بسیار ناچیز است.»
اینطور تصور میشود که ماهواره از رده خارج شده روسی که از نوع کوسموس بوده و در سال ۱۹۹۳ به فضا پرتاب شده است از مسیر خود خارج شد و وارد مسیر گردش ماهواره آمریکایی شده است. این ماهواره ارتباطی به نام ایریدیوم متعلق به بخش خصوصی است و از سال ۱۹۹۷ در فضا در حال گردش بوده است.
این اولین مورد از وقوع تصادف بین ماهوارهها و فضاپیماهای در حال گردش در فضا طی ۵۰ سالی است که از آغاز فضانوردی میگذرد.
تصادف فضایی روز سه شنبه باعث شد که هزاران قطعه خاکستر شده در جو پراکنده شود و این نگرانیها در مورد احتمال وقوع تصادفهای مشابه بین فضاپیماهای بیسرنشین و یا با سرنشین در فضا را افزایش داده است.
اندرو کواتس از کارشناسان لابراتور فضایی دانشگاه لندن به «رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی» گفته است که شمار این نوع قطعات و زبالهها در فضا رو به افزایش است.
آقای کواتس میگوید: «شمار قطعات خاکستر شده و زبالههای فضایی در این بخش از فضا که به جو زمین نزدیک است، بسیار زیاد است. با این وجود کهکشان و فضا بسیار پهناورند و بنابراین احتمال وقوع تصادف بسیار ناچیز است.»
نیکلاس جانسون کارشناس زبالههای فضایی در آژانس فضایی آمریکا- ناسا- به خبرگزاری آسوشیتد پرس گفته است که بدون در نظر گرفتن مورد اخیر حدود ۱۷ هزار قطعه زباله ساخته دست بشر در حال گردش به دور جو زمین و یا در آن معلق هستند.
اما آیا بشر مشکل زبالههای فضایی را خلق کرده بدون آنکه به عوارض آن بیاندیشد؟ اندروکواتس پژوهشگر علوم فضایی معتقد است که به این مسئله بیتوجهی شده اما اضافه میکند که فضا به شکل ویژه خود این مشکل را حل خواهد کرد.
به گفته آقای کواتس، «تا کنون اقداماتی برای حل این مشکل صورت گرفته است. اما در حالت طبیعی وقتی که فضا بر اثر اشعه خورشید گرم میشود کمی حجیمتر خواهد شد و بخشی از این زبالهها را با همین حرارت خواهد سوزاند و از بین خواهد برد. خاطرتان باشد که تمام این قطعات سرگردان و زبالههای فضایی با سرعتی بسیار بالا در حرکت هستند.»
بر اساس پژوهشهای آژانس فضایی آمریکا- ناسا- این قطعات سرگردان و زبالههای فضایی جدیترین خطر برای فضاپیماهای با سرنشین آمریکا هستند. خطر آنها حتی از لحظه پرتاب و یا فرود فضاپیما هم بیشتر است.
به همین خاطر ناسا تمام پروازهای خود را با اطلاعات مرکز نظامی کنترل فضایی آمریکا تطبیق داده که مسیر حرکت و گردش تمام این قطعات سرگردان و زبالهها را رد گیری کرده تا اطمینان یابد که فضاپیماها در مسیر حرکت خود به اجسام خطرناک نزدیک نشوند.
در همین حال به اعتقاد مارک ماتنی یک کارشناس زبالههای فضایی در مرکز فضایی تکزاس آمریکا «زبالههای فضایی در دهه آینده به عامل و یا مشکل جدیتری بدل خواهند شد».
اندرو کواتس کارشناس فضایی از دانشگاه لندن میگوید، موانع ساخته دست بشر صرفاً افزودهای هستند به اجسام طبیعی که در سراسر فضا سرگردانند.
آقای کواتس میگوید: «علاوه بر زبالههای ساخته دست بشر، در فضا هزاران قطعه طبیعی سیار داریم که اکثر آنها بخشهای سوخته و جدا شده از کرات و سیارهها هستند و به محض جدا شدن از محل طبیعی خود با سرعتی سرسامآور در فضا به حرکت در میآیند».
در مسکو الکساندر ودوبیف سخنگوی آژانس فضایی روسیه به رسانههای آن کشور گفت که ایستگاه فضایی بینالمللی را هیچ خطری تهدید نمیکند. این فضاپیما هم اکنون سه سرنشین دارد و در زمان وقوع حادثه روز سه شنبه حدود ۴۰۰ کیلومتر پایینتر از این نقطه در حال گردش بود.
از سال ۱۹۵۷ و پرتاب اولین ماهواره به فضا- ماهواره اسپوتنیک ساخت روسیه- تا کنون حدود شش هزار و ۶۰۰ ماهواره به فضا پرتاب شده است که حدود هزار مورد از آنها هنوز مشغول به کار هستند.