سفر غیررسمی و سرزده دیوید کامرون، نخستوزیر بریتانیا، و نیکلا سرکوزی، رئیسجمهور فرانسه، به طرابلس نشانه تثبیت دولت انتقالی و آغاز دوران حیات سیاسی تازه در لیبی و پایان عملی دوران دیکتاتوری ۴۱ ساله معمر قذافی در لیبی تلقی میشود.
انتظار میرود در فاصلهای کوتاه دولت انتقالی لیبی از بنغازی به طرابلس منتقل و پس از عادیسازی امور اداری و جریان یافتن خدمات عمومی، زمینه برگزاری انتخابات سراسری در آن کشور فراهم شود.
دو کشور فرانسه و بریتانیا در اجرای قطعنامه ۱۹۷۳ شورای امنیت سازمان ملل و طرح منطقه ممنوعه پرواز برفراز لیبی، نقش اصلی را بر عهده گرفته و هواپیماهای این دو قدرت بزرگ اروپایی در قالب مأموریت محوله به ناتو، پس از پایان عملیات نیروی هوایی آمریکا، پروازهای نظامی برفراز لیبی را تا سقوط طرابلس و فرار قذافی از پایتخت آن کشور ادامه دادند.
به رسمیت شناختن شورای انتقالی به عنوان دولت موقت لیبی، توسط دو کشور فرانسه و بریتانیا، پیش از سقوط طرابلس و فرار قذافی، مشروعیت یافتن انقلابیون به عنوان یک حکومت جانشین را تسهیل و در عین حال فرایند برکناری دیکتاتور سابق را سرعت بخشید.
لغو تحریمها
در وضعیت موجود فوریترین نگرانی حکومت انتقالی، عادی ساختن امور اداری، پرداخت حقوق جاری کارکنان و تأمین هزینههای عمومی دولت است. از این لحاظ بریتانیا یک روز قبل از آغاز سفر مشترک دو رهبر اروپایی به لیبی، با تدوین پیشنویس قطعنامهای در سازمان ملل، خواستار لغو تحریمهای سابق شورای امنیت علیه لیبی و آزاد ساختن داراییهای ان کشور شد.
با وجود آزاد ساختن محدود پارهای از ذخایر خارجی دولت لیبی، داراییهای دو شرکت عمده دولتی نفت لیبی و همچنین بانک مرکزی آن کشور در سراسر جهان همچنان مسدود ماندهاند. انتظار میرود که از راه لغو سریع تحریمها، منابع یاد شده در اختیار حکومت انتقالی لیبی قرار گیرد.
مشارکت در بازسازی
بریتانیا و فرانسه انتظار دارند که بخش عمدهای از طرحهای مربوط به بازسازی صنایع نفت لیبی به شرکتهای بزرگ اروپایی مانند بیپی، شل و توتال واگذار شود.
در عین حال کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا، فرانسه و آلمان از جمله بزرگترین واردکنند گان نفت خام لیبی محسوب میشوند. پالایشگاه بزرگ نفت لیبی نیز که در «زاویه»، پنجاه کیلومتری غرب طرابلس قرار دارد، در جریان جنگ صدمات فراوان دیده و نیازمند بازسازی است.
لیبی با در اختیار داشتن بزرگترین ذخیره نفت خام مابین کشورهای آفریقایی، دارای ظرفیت بالقوه تولید مابین ۲.۵ تا ۳ میلیون بشکه نفت در روز است. در طرحی مشابه با طرح افزایش تولید نفت در عراق که پس از سقوط صدام به اجرا گذاشته شده، انتظار میرود لیبی نیز از راه افزایش ظرفیت تولید نفت، ضمن تأمین منابع مالی جدید برای بازسازی خرابیهای ناشی از جنگ شش ماهه، از راه عرضه نفت خام بیشتر به قاره قدیم، نقشی مؤثر در افزایش ضریب امنیت انرژی اروپا عهدهدار شود.
علاوه بر بازسازی صنایع نفت، دو کشور بریتانیا و فرانسه که عمدهترین سازندگان و صادرکنند گان اروپایی تسلیحات محسوب میشوند، در ایجاد یک ارتش مدرن نیز دولت لیبی را همراهی خواهند کرد.
نقش آمریکا
پیش از انجام سفر روز پنجشنبه سرکوزی و کامرون به لیبی، جفری فلتمن، دیپلمات ارشد آمریکا در خاورمیانه، بالاترین مقام رسمی دولت اوباما بود که از لیبی بعد از سقوط قذافی بازدید میکرد.
مسئولیت اصلی فلتمن در لیبی ارزیابی میزان نفوذ گروههای اسلام گرا در جمع حکومت انتقالی آن کشور اعلام شد.
فلتمن در طرابلس اعلام کرد که واشنگتن در هم اکنون افرادی را برای کمک و مشاوره به دولت انتقالی لیبی معرفی کرده است. این نمایندگان در زمینه پیشگیری از اشاعه تسلیحات کشتار جمعی از جمله سلاحهای شیمیایی و میکربی و گاز خردل با حکومت تازه لیبی همکاری میکنند. انتظار میرود فلتمن در مورد سوابق و اسناد تلاشهای گذشته قذافی برای به دست آوردن بمب اتمی نیز مذاکراتی را با نمایندگان دولت انتقالی به عمل آورد.
خارج شدن احتمالی سلاحهای سبک ضد هواپیما از جمله موشک شانه پرواز استینگر از لیبی، و تحویل این سلاحها به گروههای تروریستی، از جمله موارد نگرانی آمریکا است.
تثبیت دولت انتقالی لیبی در طرابلس در حالی صورت میگیرد که دیکتاتور سابق آن کشور هنوز تسلیم و یا دستگیر نشده است. با این وجود قذافی در اختفا و در حال فرار خطر عمده امنیتی برای حکومت تازه در طرابلس و یا مانع جدی برای پیشگیری از ورود آن کشور به جرگه ممالک آزاد شده مسلمان محسوب نمیشود.
دیدار روز جمعه رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه، از لیبی در ادامه سفر امروز سرکوزی و کامرون، گام دیگری است در جهت تثبیت دولت انتقالی و مشروعیت یافتن بیشتر حکومت جانشین قذافی در طرابلس.
انتظار میرود در فاصلهای کوتاه دولت انتقالی لیبی از بنغازی به طرابلس منتقل و پس از عادیسازی امور اداری و جریان یافتن خدمات عمومی، زمینه برگزاری انتخابات سراسری در آن کشور فراهم شود.
دو کشور فرانسه و بریتانیا در اجرای قطعنامه ۱۹۷۳ شورای امنیت سازمان ملل و طرح منطقه ممنوعه پرواز برفراز لیبی، نقش اصلی را بر عهده گرفته و هواپیماهای این دو قدرت بزرگ اروپایی در قالب مأموریت محوله به ناتو، پس از پایان عملیات نیروی هوایی آمریکا، پروازهای نظامی برفراز لیبی را تا سقوط طرابلس و فرار قذافی از پایتخت آن کشور ادامه دادند.
به رسمیت شناختن شورای انتقالی به عنوان دولت موقت لیبی، توسط دو کشور فرانسه و بریتانیا، پیش از سقوط طرابلس و فرار قذافی، مشروعیت یافتن انقلابیون به عنوان یک حکومت جانشین را تسهیل و در عین حال فرایند برکناری دیکتاتور سابق را سرعت بخشید.
لغو تحریمها
در وضعیت موجود فوریترین نگرانی حکومت انتقالی، عادی ساختن امور اداری، پرداخت حقوق جاری کارکنان و تأمین هزینههای عمومی دولت است. از این لحاظ بریتانیا یک روز قبل از آغاز سفر مشترک دو رهبر اروپایی به لیبی، با تدوین پیشنویس قطعنامهای در سازمان ملل، خواستار لغو تحریمهای سابق شورای امنیت علیه لیبی و آزاد ساختن داراییهای ان کشور شد.
با وجود آزاد ساختن محدود پارهای از ذخایر خارجی دولت لیبی، داراییهای دو شرکت عمده دولتی نفت لیبی و همچنین بانک مرکزی آن کشور در سراسر جهان همچنان مسدود ماندهاند. انتظار میرود که از راه لغو سریع تحریمها، منابع یاد شده در اختیار حکومت انتقالی لیبی قرار گیرد.
مشارکت در بازسازی
بریتانیا و فرانسه انتظار دارند که بخش عمدهای از طرحهای مربوط به بازسازی صنایع نفت لیبی به شرکتهای بزرگ اروپایی مانند بیپی، شل و توتال واگذار شود.
در عین حال کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا، فرانسه و آلمان از جمله بزرگترین واردکنند گان نفت خام لیبی محسوب میشوند. پالایشگاه بزرگ نفت لیبی نیز که در «زاویه»، پنجاه کیلومتری غرب طرابلس قرار دارد، در جریان جنگ صدمات فراوان دیده و نیازمند بازسازی است.
لیبی با در اختیار داشتن بزرگترین ذخیره نفت خام مابین کشورهای آفریقایی، دارای ظرفیت بالقوه تولید مابین ۲.۵ تا ۳ میلیون بشکه نفت در روز است. در طرحی مشابه با طرح افزایش تولید نفت در عراق که پس از سقوط صدام به اجرا گذاشته شده، انتظار میرود لیبی نیز از راه افزایش ظرفیت تولید نفت، ضمن تأمین منابع مالی جدید برای بازسازی خرابیهای ناشی از جنگ شش ماهه، از راه عرضه نفت خام بیشتر به قاره قدیم، نقشی مؤثر در افزایش ضریب امنیت انرژی اروپا عهدهدار شود.
علاوه بر بازسازی صنایع نفت، دو کشور بریتانیا و فرانسه که عمدهترین سازندگان و صادرکنند گان اروپایی تسلیحات محسوب میشوند، در ایجاد یک ارتش مدرن نیز دولت لیبی را همراهی خواهند کرد.
نقش آمریکا
پیش از انجام سفر روز پنجشنبه سرکوزی و کامرون به لیبی، جفری فلتمن، دیپلمات ارشد آمریکا در خاورمیانه، بالاترین مقام رسمی دولت اوباما بود که از لیبی بعد از سقوط قذافی بازدید میکرد.
مسئولیت اصلی فلتمن در لیبی ارزیابی میزان نفوذ گروههای اسلام گرا در جمع حکومت انتقالی آن کشور اعلام شد.
فلتمن در طرابلس اعلام کرد که واشنگتن در هم اکنون افرادی را برای کمک و مشاوره به دولت انتقالی لیبی معرفی کرده است. این نمایندگان در زمینه پیشگیری از اشاعه تسلیحات کشتار جمعی از جمله سلاحهای شیمیایی و میکربی و گاز خردل با حکومت تازه لیبی همکاری میکنند. انتظار میرود فلتمن در مورد سوابق و اسناد تلاشهای گذشته قذافی برای به دست آوردن بمب اتمی نیز مذاکراتی را با نمایندگان دولت انتقالی به عمل آورد.
خارج شدن احتمالی سلاحهای سبک ضد هواپیما از جمله موشک شانه پرواز استینگر از لیبی، و تحویل این سلاحها به گروههای تروریستی، از جمله موارد نگرانی آمریکا است.
تثبیت دولت انتقالی لیبی در طرابلس در حالی صورت میگیرد که دیکتاتور سابق آن کشور هنوز تسلیم و یا دستگیر نشده است. با این وجود قذافی در اختفا و در حال فرار خطر عمده امنیتی برای حکومت تازه در طرابلس و یا مانع جدی برای پیشگیری از ورود آن کشور به جرگه ممالک آزاد شده مسلمان محسوب نمیشود.
دیدار روز جمعه رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه، از لیبی در ادامه سفر امروز سرکوزی و کامرون، گام دیگری است در جهت تثبیت دولت انتقالی و مشروعیت یافتن بیشتر حکومت جانشین قذافی در طرابلس.