آیت‌الله محمد یزدی، رئیس مجلس خبرگان رهبری، گفته است که نظارت بر تداوم شرایط رهبری و اینکه عدالت و اجتهاد او آسیب ندیده باشد، از وظایف این مجلس است. او همچنین گفته است که خبرگان، جای «جوانگرایی» و «پیران از کار افتاده» نیست.
محمد یزدی، این سخنان را روز پنجشنبه ۱۵ بهمن، در همایش «جایگاه، وظایف و کارآمدی مجلس خبرگان» ایراد کرده، و در عین حال تأکید کرده که این مجلس «تکیه‌گاه اصلی اساس حاکمیت» جمهوری اسلامی بوده، و «در کنار رهبری» ایستاده است.
رئیس مجلس خبرگان رهبری در این سخنرانی از جلمه به یکی از بحث‌برانگیزترین وظایف این مجلس، که از جمله در ماه‌های گذاشته طیفی از بحث‌های موافق و مخالف را برانگیخت، اشاره کرده است؛ نظارت بر رهبری.
او گفته است که «نظارت بر ادامه شرایط ولی فقیه» از دیگر مسئولیت‌های اعضاست تا «اجتهاد و عدالت، توان و قدرت مدیریت ولی [فقیه]» بررسی شده و «معلوم شود که این موارد آسیب ندیده است» و همان شرایطی که در ابتدا بوده، در استمرار هم باید باشد.
این اظهارات در حالی است که پیشتر اظهارات اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، در مورد نظارت مجلس خبرگان بر رهبری و نهادهای زیر نظر او، با واکنش تند برخی از روحانیان محافظه‌کار روبه‌رو شده بود.
آقای هاشمی در آذرماه امسال، در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایلنا تأکید کرده بود که مجلس خبرگان رهبری نباید از نظارت بر نهادهای زیر نظر رهبری «غافل» شود، و یادآور شده بود «ما باید لااقل نهادهایی را که زیر نظر رهبری هستند و هر عیبی دارند، با رهبری مطرح و پیگیری کنیم که آن عیب برطرف شود».
او گفته بود که کار کمیسیون تحقیق مجلس خبرگان رهبری نظارت بر نهادهای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی است و این کمیسیون به مجلس خبرگان رهبری گزارش می‌دهد.
محمد یزدی در سخنان خود اشاره‌ای به کمیسیون تحقیق مجلس خبرگان کرده اما از «دیداری سه‌نفره» با رهبر ایران خبر داده که در آن «به حکم قانون» حتی مسئولان دفتر رهبری هم حضور ندارند، و گفته است که «من در حالی به این جلسه می رفتم که اضطراب شدیدی داشتم و وقتی از آنجا بیرون آمدم آرامش عجیبی یافتم».
گفته‌های آقای هاشمی رفسنجانی در مورد نظارت بر نهادهای زیر نظر رهبری البته با واکنش تند رئیس دستگاه قضایی روبه‌رو شد و صادق لاریجانی گفته بود که این سخنان «بی‌پایه»، «نادرست» و «آرزوها و توقعات غیرقانونی» است که «ربطی به قانون اساسی ندارد».
رئیس دستگاه قضایی که خود منصوب رهبر جمهوری اسلامی است، پیشتر هم در سال ۸۹ گفته بود که «مجلس خبرگان رهبری دارای وظایف و اختیارات خاصی از جمله تشخیص صفات ضروری در رهبری و بقای آن است ولی تعبیر نظارت بر رهبری در قانون اساسی وجود ندارد».
خبرگان جای «جوانگرایی» و «پیران از کار افتاده» نیست
رئیس ۸۴ ساله مجلس خبرگان که همزمان عضو شورای نگهبان نیز هست، همچنین با دفاع ضمنی از عملکرد این شورا در رد صلاحیت گسترده نامزدهای انتخابات خبرگان رهبری گفت که مجلس خبرگان «جای جوانگرایی، جناح‌بازی و پیرمردهایی که نمی‌توانند کاری بکنند، نیست».
به گفته وی، فردی که وارد مجلس خبرگان می‌شود «باید فی‌الجمله مجتهد و زمان‌شناس باشد و بتواند بفهمد میان مراجع موجود کدام یک به‌روز‌تر هستند و شجاعت و قدرت و اعمال ولایت بیشتری دارند و در برابر فتنه‌ها جا نمی‌خورند».
این اظهارات آیت‌الله یزدی روز پنجشنبه، ۱۵ آبان در حالی بیان شده که فضای سیاسی این روزهای ایران تحت تأثیر موج ردصلاحیت نامزدهای دو انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان است.
از جمله چهره‌هایی که ردصلاحیت آنها حاشیه‌های بسیاری به دنبال داشته، حسن خمینی، نوه بنیان‌گذار جمهوری اسلامی است که برای انتخابات خبرگان ثبت‌نام کرده بود.
به گفته نزدیکان حسن خمینی، شورای نگهبان صلاحیت علمی او را احراز نکرده. این در حالی است که آقای خمینی می‌گوید که مراجع تقلید اجتهاد وی را تأیید کرده‌اند.
در این حال خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، اظهارات آیت‌الله یزدی را منتشر کرده که هشدار داده است مجلس خبرگان در «حساس‌ترین» جایگاه قرار دارد و «به همین دلیل نباید هر فردی عضو این مجلس شود».
وی اظهار داشت: «مجلس خبرگان جای جوانگرایی، سیاسی کاری و جناح بازی و مجلس پیرمردهایی که نمی‌توانند کاری بکنند نیست. این مجلس جای کسانی است که بتوانند حق و واقع را درست و بدون گرایش به چپ و راست و شرق و غرب و اعمال نفوذ قدرت‌های بیگانه، به منصه ظهور بنشانند.»
اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، از معترضان به تصمیم شورای نگهبان در ردصلاحیت حسن خمینی است. آیت‌الله هاشمی رفنسجانی اگرچه در این دوره انتخابات خبرگان تاییدصلاحیت شده، اما شورای نگهبان برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ صلاحیت وی را رد کرد، امری که دلیل آن کهولت سن آقای هاشمی رفسنجانی عنوان شد.
روز پنجشنبه همچنین آیت‌الله محمود هاشمی شاهرودی، نایب رئیس مجلس خبرگان، اظهاراتی درباره انتخابات این دوره مجلس خبرگان داشت.
وی بدون اشاره به نام خاصی گفت که «جایگاه دینی و فقهی خبرگان نباید فدای تبلیغات انتخاباتی شود» و این که «بداخلاقی‌های انتخاباتی و تبلیغاتی شایسته نیست و درباره خبرگان پذیرفته نخواهد بود».
آمارها حکایت از آن دارد که از ۸۰۱ داوطلبی که برای انتخابات خبرگان پنجم ثبت‌نام کرده بودند تنها ۱۶۶ تأیید صلاحیت شده‌اند.
