سخنگوی قوه قضاییه روز چهارشنبه اعلام کرد که آیت الله محمود هاشمی شاهرودی به تازگی با صدور بخشنامه ای دستور داده است که از اجرای احكام اعدام در ملاء عام خودداری شود.
علیرضا جمشيدی گفته است: بر اساس بخشنامه نهم بهمن ماه ريیس قوه قضایيه، اجرای احكام اعدام به صورت علنی، «تنها با موافقت ریيس قوه قضایيه و بنابر ضرورت های اجتماعی امكان پذير خواهد بود.»
به گزارش خبرگزاری های ایران، وی افزود: بر اساس بخشنامه مذکور، «انتشار عكس و تصاوير مربوط به اعدام در رسانه ها» نیز ممنوع است.
به گفته سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی، بر اساس مفاد این بخشنامه «نحوه اجرای حکم اعدام و اطلاع رسانی در باره آن نباید به شکلی باشد که جامعه، به ويژه جوانان و نوجوانان، را دچار تنش روانی کند.»
سخنگوی قوه قضایيه مجازات اعدام را در قوانین جمهوری اسلامی مربوط به «جرايمی بسيار محدود» دانست.
همچنین به گفته علیرضا جمشیدی، مأمور نظارت بر اجرای درست اين بخشنامه «دادستان های عمومی و انقلاب هر حوزه قضايی» هستند.
مجازات اعدام و اعتراض مدافعان حقوق بشر
در حالی که سخنگوی قوه قضاییه صدور اين بخشنامه را «بيانگر توجه ويژه ایشان (آیت الله شاهرودی) به جنبه های جامعه شناختی، روانشناختی و جرم شناختی اجرای احكام» دانسته است، طی سال گذشته میلادی حدود سیصد نفر در ایران اعدام شده اند.
در آخرین مورد از اجرای حکم اعدام، روز چهارشنبه خبرگزاری های ایران گزارش کردند پنج مرد به جرم ارتکاب قتل در زندان اوین به دار آویخته شدند. تنها در دو ماه گذشته ۳۳ نفر در ایران دار زده شدند.
بر اساس آمار سازمان عفو بین الملل، در سال ۲۰۰۴، حدود ۹۷ درصد از کل اعدام ها در چین، ایران، ویتنام و آمریکا اجرا شده است.
مجازات اعدام در ۱۰۱ کشور دنیا به طور قانونی لغو شده است. در ۳۲ کشور دیگر نیز مجازات اعدام در عمل اجرا نمی شود. در حال حاضر، تنها ۲۵ کشور همچنان مجازات اعدام را اجرا می کنند.
اجرای مجازات اعدام در ملأ عام در دنیا بسیار نادر است و در حال حاضر تنها جمهوری اسلامی و عربستان سعودی مجرمان را به این شیوه مجازات می کنند.
مجازات سنگسار نیز تنها در ایران اجرا می شود. با این که عربستان سعودی و سودان نیز در قوانین کشور خود سنگسار را مجاز دانسته اند، ولی سال هاست اعدامی به این شیوه در این دو کشور اجرا نشده است.
آماری رسمی از شمار دقیق اعدام شدگان در جمهوری اسلامی در دست نیست؛ اما بنا به گفته سازمان های مدافع حقوق بشر، اجرای حکم اعدام و به ویژه اعدام در ملاء عام، طی چند سال اخیر روندی صعودی و، به گفته مدافعان حقوق بشر، رشدی بسیار نگران کننده داشته است.
سازمان های مدافع حقوق بشر ضمن محکوم کردن اعدام ها در ملاء عام، خواهان لغو کلی این مجازات در جمهوری اسلامی ایران هستند.
بر اساس آمار این سازمان ها، طی سال های اخیر جمهوری اسلامی ایران، پس از کشور پرجمعیت چین، بیشترین شمار اعدام ها را در جهان داشته است.
بخشنامه هایی که نادیده گرفته می شوند
در تير ماه سال جاری، علی رغم دستور صریح آیت الله شاهرودی، جعفر کیانی در روستای آقچه کند تاکستان سنگسار شد.
این نخستین سنگساری بود که از زمان صدور دستور تعلیق سنگسار توسط قوه قضاییه رسما تایید شد. اما عفو بین الملل می گوید: در ماه مه ۲۰۰۶ نیز یک زن و یک مرد در شهر مشهد سنگسار شده اند.
در حال حاضر نیز سازمان های مدافع حقوق بشر بیم دارند که علیرغم بخشنامه رییس قوه قضاییه، مکرمه ابراهیمی نیز به همین سرنوشت دچار شود.
همچنین در آذر ماه سال جاری نیز سعيد اقبال، وکیل ماکوان مولودزاده، خبر داد که علی رغم دستور آیت الله شاهرودی مبنی بر تعلیق حکم اعدام موکلش، ماکوان مولودزاده به خاطر ارتکاب جرمی جنسی در ۱۳ سالگی، شبانه در زندان پاوه اعدام شده است.