دیپلماتهای اروپایی میگویند سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان به مرحله حفظ توافق اتمی با ایران نزدیک شدهاند. این دیپلماتها گفتهاند بحث «توافق جدیدی با ایران مطرح نیست» و فقط «توافقی است که بتوان دونالد ترامپ را راضی نگه داشت».
یک سخنگوی دولت بریتانیا ضمن حمایت از تلاش رئیسجمهوری فرانسه برای حفظ توافق اتمی با ایران، گفت لندن با متحدان خود در مورد چالشهای مرتبط با ایران همکاری میکند. روسیه از سوی دیگر، بیتوجهی به برجام را بازگشت به دوران «نابهنجاری سیاسی» خوانده است.
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه که برای دیدار با همتای آمریکاییاش در واشینگتن به سر میبرد، روز چهارشنبه گفت که توانسته است با دونالد ترامپ به «توافقی جدید» برسد که در آن اروپا و آمریکا، تمامی نگرانیها در مورد ایران و نه فقط برنامهاتمی را، در بر میگیرد.
دیپلماتهای سه کشور اروپایی به خبرگزاری رویترز گفتهاند: «تلاشهای سه ماه گذشته جواب داده» و آنها به بستهای پیشنهادی رسیدهاند که امیدوارند در خصوص ایران، آقای ترامپ را راضی نگه دارد.
یک دیپلمات ارشد اروپایی که نخواست نامش فاش شود، به رویترز گفت: «موضوع اینجا راضی نگه داشتن دونالد ترامپ است و این یک توافق جدید با ایران نیست».
در ژنو، کریستوفر فورد، نماینده آمریکا در امور منع گسترش سلاحهای کشتار جمعی گفت: «قصد ما این نیست که برجام را بار دیگر به بحث بگذاریم و یا آن را دوباره باز کنیم و یا چیزی در آن تغییر دهیم. واشینگتن فقط میخواهد یک توافق مکمل به دست آید که در آن دستورها و قوانین و محددیتهای بیشتری در نظر گرفته شود».
دیپلماتهای اروپایی میگویند معنای آن این است که سه کشور اروپایی و آمریکا توافق میکنند مسائلی که در برجام به آنها اشاره نشده – مثل حمایت ایران از حکومت بشار اسد و یا آزمایش موشکهای بالستیک – را در نظر بگیرند.
این دیپلماتها افزودهاند: «این به معنای این است که ممکن است تحریمهای جدیدی از سوی اتحادیه اروپا علیه ایران اعمال شود».
اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران از سوی اتحادیه اروپا پیشتر مطرح شده بود ولی با مخالفت ایتالیا، اسپانیا و اتریش، به سرانجام نرسید.
یک دیپلمات ارشد به رویترز گفت: «بیشتر کشورهای اروپایی برای نوعی ایجاد فشار به ایران برای نگه داشتن دونالد ترامپ در برجام، متحد هستند ولی مشخص نیست که در همکاری برای آن اجماع داشته باشند».
این دیپلمات افزوده است: «بحث بر سر بند غروب و پیدا کردن راههایی برای به تعویق انداختن امکان حرکت ایران به سمت بمب اتمی در پایان توافق هم مطرح است ولی خیلی کار سختی است».
یک سخنگوی دولت بریتانیا به خبرگزاری رویترز گفته است: «ما در همکاری نزدیک با متحدان خود در مورد طیف چالشهای مرتبط با ایران در خاورمیانه هستیم، از جمله مسائلی که در توافق جدید آقای مکرون مطرح شده است».
وی افزود: «توافق اتمی با ایران نتیجه ۱۳ سال دیپلماسی مستمر است و در حال حاضر هم کارآمدی خود را نشان داده است».
دونالد ترامپ گفته است که دیگر حاضر به تمدید تعلیق تحریمهای مربوط به برجام نیست، مگر این که «ایرادهای فاجعهبار» آن رفع شود.
در همین حال، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، روز چهارشنبه در واکنش به «توافق جدید» میان امانوئل مکرون و دونالد ترامپ گفت که برجام «ابزاری برای پایان تمامی حواشی برنامه اتمی ایران بود. حالا میخواهند آن را به دوران نابهنجاری سیاسی بازگردانند».
آقای ریابکوف گفت: «ما پیش از این هم گفته بودیم از توافق میان سه کشور اروپایی و آمریکا حمایت نمیکنیم. موضوع ما اینجا توافقی است که لندن، پاریس و برلین تلاش دارند با آمریکا به آن برسند».
معاون وزیر خارجه روسیه گفته امیدوار است به موضع چین و روسیه در حمایت از توافق برجام توجه شود و پیامی سیاسی برسانند که – توافق دیگر ، هرچه باشد – مانند برجام از حمایت همگی برخوردار نخواهد بود.
دونالد ترامپ از زمان انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، به توافق اتمی با ایران حمله کرده و آن را «بدترین توافق ممکن» خوانده است. در کنار رئیسجمهوری آمریکا، اسرائیل و عربستان سعودی هم مخالف توافق اتمی ایران هستند.
حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، به احتمال توافق میان آمریکا و اروپا واکنش نشان داده و گفته است: «به چه اجازهای در مورد قراردادی هفتجانبه، دو طرف تصمیم گرفتهاند».
آقای روحانی گفته است: «من چند بار تلفنی و یک بار هم حضوری با رئیسجمهوری فرانسه صحبت کرده و صادقانه گفتم نه رضایت میدهیم یک جمله به برجام اضافه و یا از آن کم شود».