در پی زخمی شدن صدها عضو حزبالله و همچنین سفیر جمهوری اسلامی ایران در لبنان بر اثر انفجار همزمان پیجرهایی که نیروهای حزبالله برای ارتباط داخلی بین خود در اختیار دارند، این سوال مطرح است که چرا گروههای نزدیک به ایران از این ابزار ارتباطی استفاده میکنند.
خبرگزاری رویترز میگوید این پیجرها به تازگی و پس از جنگ جاری غزه به لبنان رسیده و از سوی حزبالله میان نیروهای این گروه نیابتی تهران در منطقه توزیع شده بود.
منابع امنیتی به رویترز گفتند پیجرهای منفجر شده از پیشرفتهترین مدل از این پیامرسانها بود.
یک فیلم منتشر شده در فضای مجازی نشان میدهد یک مرد در یک فروشگاه در حال خواندن پیامی از پیجر است و بلافاصله بر اثر انفجار به زمین میافتد.
گزارشها حاکی است که باتری لیتیوم دستگاهها لحظاتی پیش از انفجار به طرز غیرمعمولی داغ شده بود. یک مقام حزبالله از احتمال رخنه دادن یک بدافزار که سبب داغ شدن ناگهانی و سپس انفجار آنها شده، سخن گفت.
یک مقام حزبالله، اسرائیل را عامل انفجارهای همزمان بعدازظهر سهشنبه ۲۷ شهریور در بیروت و شهرهای دیگر لبنان دانست.
برخی از مقامات امنیتی پیشین اسرائیل با تأکید بر اینکه کشورشان مسئولیتی در ارتباط با این رویدادها عهدهدار نشده و سخنان شخصی آنها نیز نباید به منزله پذیرش مسئولیت باشد، به شبکه کان اسرائیل گفتند که نهادهای امنیتی اسرائیلی مانند موساد بهطور اصولی از چنین توانمندیهایی برای انجام این نوع اقدامات برخوردار هستند.
این رویدادهای همزمان ساعاتی پس از آن رخ داد که کابینه امنیتی اسرائیل بامداد سهشنبه در یک نشست طولانی تصمیم گرفت بازگرداندن امن دهها هزار اسرائیلی آواره از مناطق شمالی خود را رسماً به اهداف جنگ جاری اضافه کند.
رواج استفاده از پیجر در لبنان
پیجر یک دستگاه ارتباطی بیسیم است که در دهه ۱۹۸۰ رواج داشت، اما هماکنون نیز در موارد خاص اورژانسی یا در محلهایی که به شبکه ارتباطی مانند تلفن همراه دسترسی ندارد، استفاده میشود.
طبق گزارشها، نیروهای حزبالله برای ممانعت از شنود یا فاش شدن اطلاعات، از این روش قدیمی و ساده برای ارتباطات استفاده میکنند.
دقیقا مشخص نیست با توجه به ساده بودن سیستم پیجرها، ساماندهی انفجار آنها به چه روشی بوده، اما وال استریت جورنال گزارش داده است پیجرهای منفجر شده از یک محموله جدید بودند که به تازگی وارد لبنان شدند و صدها عضو حزبالله از آنها استفاده میکردند.
یک مقام این گروه شبهنظامی مورد حمایت ایران معتقد است یک بدافزار باعث آن شده که این دستگاهها بیش از حد داغ و سپس منفجر شوند.
یک کارشناس امنیتی نیز به روزنامه تلگراف گفت که به نظر میرسد حملات از روش «تله انفجاری قدیمی» بوده است؛ به عبارتی در داخل این پیجرها قبلا مواد منفجره کار گذاشته شده بوده و انفجار این مقدار اندک از مواد منفجره در کنار بدن انسان میتواند آسیبهای جدی در پی داشته باشد.
حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله، در نخستین هفتههای ورود گروه او به عملیات ایذایی علیه اسرائیل در حمایت از گروه افراطی حماس، و پس از کشته شدن شماری از نیروهای حزبالله در عملیات منتسب به اسرائیل، به صراحت در سخنرانیهای خود تلفن همراه را «دشمن» خواند و از اعضای حزبالله خواست از استفاده از تلفنهای هوشمند خودداری کنند.
دوری از تلفن هوشمند و غیر هوشمند مدتهاست که یک رویکرد شناخته شده از سوی خود حسن نصرالله و شمار زیادی از رهبران حماس و جهاد اسلامی فلسطین برای مقابله با رهگیری آنها از سوی اسرائیل است. اما این گروهها برای ارتباطات داخلی خود به تجهیزاتی مانند پیجر وابسته هستند. معلوم نیست که حسن نصرالله در مخفیگاههای خود از پیجرها استفاده کرده است یا نه.
رسانههای آمریکا در روزهای اخیر نوشتند یکی از دلایل اصلی ناکامی اسرائیل در دستیابی به محل دقیق اختفای یحیی سنوار، رهبر پنهان شده حماس در تونلهای زیرزمینی غزه، عدم استفاده سنوار از تلفن، چه از نوع هوشمند و چه غیر آن است و او تنها با فرستادن دستنوشته و گروه معدودی از افراد نزدیک به خود که پیام شفاهیاش را به بیرون منتقل میکنند، این گروه را رهبری میکند.
پس از کشته شدن اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در سفر او به تهران در بامداد ۱۰ مرداد امسال، حسن نصرالله بار دیگر به نیروهای «محور مقاومت» نسبت به خطرات ناشی از استفاده تلفنهای همراه و تجهیزات مشابه هشدار اکید داد.
عبدالسلام هنیه، پسر اسماعیل هنیه، پس از ترور پدرش در ایران در عملیات منتسب به اسرائیل گفته بود که پدرش تا ساعتی قبل از مرگ از واتساپ و تلفن همراهی که به او داده شده بود، استفاده میکرد.
برخی از مهرههای نزدیک به جمهوری اسلامی نیز در تلویزیون حکومتی ایران گفته بودند که استفاده هنیه از تلفن همراه در رهگیری او نقش داشت.
از سوی دیگر، چند روز پس از کشته شدن فواد شکر، از فرماندهان ارشد حزبالله، در حمله اسرائیل به محله ضاحیه بیروت در نهم مرداد، وال استریت جورنال نوشته بود که هک شبکه داخلی ارتباطات حزبالله امکان این عملیات را فراهم کرد.
آن گزارش حاکی بود که در یک تماس داخلی پس از هک، به فواد شکر در آن ساعات عصر بیروت گفته شد که از طبقه دوم ساختمان که دفترش در آن قرار داشت، به طبقه هفتم همان ساختمان برود زیرا کار مهمی پیش آمده است. پس از رسیدن او به طبقه هفتم، انفجار موشک از هواپیمای اسرائیلی فواد شکر را کشت.
اسرائیل مسئولیت ترور این فرمانده ارشد حزباالله را در واکنش به قتل ۱۲ کودک اسرائیلی که چند روز قبل از آن در مجدل شمس در بلندیهای جولان، در حمله راکتی منسوب به حزبالله کشته شدند، پذیرفت.
اما حزبالله مطالب منتشره در وال استریت جورنال را «تکذیب» کرد.
همچنین در یک عملیات منسوب به اسرائیل در ۲۸ سال پیش، یحیی عیاش، ملقب به «مهندس»، از طریق تلفن همراهش که هنوز خیلی فراگیر نشده بود کشته شد. او از تهیهکنندگان بمبهای مرگبار برای نیروهای انتحاری حماس در شهرهای اسرائیل بود.
در کتابهایی که در باره عملیات نهادهای امنیتی اسرائیل منتشر شده، آمده است که شباک، سازمان امنیت داخلی اسرائیل، از طریق فردی که یحیی عیاش او را مهره وفادار به رهبری حماس میدانست، یک دستگاه تلفن همراه در آخرین روزهای زندگی عیاش در سال ۱۹۹۶ به دست او رساند تا گاهی با پدرش تماس بگیرد.
اما زمان کوتاهی پس از رساندن تلفن به او، یک تماس تلفنی که «مهندس» ظاهرا تصور کرده بود پدرش در آن سوی خط است، موجب انفجار در کنار گوش یحیی عیاش شد و او را به سیاهه بلندبالای سران حماس اضافه کرد که تا آن زمان در عملیات منتسب به اسرائیل از پای درآمده بودند. این فهرست در سالهای بعد نیز طولانیتر شد.