برایان هوک، مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا، در یادداشتی در روزنامه نیویورکتایمز، که همزمان با قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» منتشر شده، میگوید «ایران باید با آمریکا مصالحه کند».
آقای هوک در این یادداشت به چهلمین سالگرد انقلاب در ایران اشاره کرده و اینکه «کمتر کسی خارج از هیئت اصلی حاکم بر ایران آن را جشن گرفته» چراکه انقلاب موفق نشده وعدههای آیتالله خمینی و انقلابیون سال ۵۷ را در مورد عدالت و رفاه به مرحله اجرا درآورد.
به گفته آقای هوک حکومت فعلی ایران امروزه با «فشار، فساد و سوءمدیریت داخلی، و اقدامات هولناک و تفرقهانگیز خارجی شناخته میشود».
برایان هوک میگوید حکومت ایران از طریق شبهنظامیان شیعه مورد حمایتش به «خشونت و مرگ» در لبنان، سوریه، عراق، افغانستان، یمن و فرای آن دامن زدهاست و حمایت ایران از حزبالله لبنان و حماس نیز به حملات مرگبار مرزی به اسرائیل انجامیدهاست.
مقامهای جمهوری اسلامی اتهام دخالت در امور کشورهای منطقه را رد میکنند. آنها میگویند به درخواست دولتهای مرکزی سوریه یا عراق و برای «مقابله با تروریسم» به این کشورها «کمک» میکنند. مقامهای جمهوری اسلامی اسرائیل را بهعنوان یک کشور به رسمیت نمیشناسند و بارها از «نابودی» یا «محو آن از نقشه» سخن گفتهاند. آنها گروههایی مانند حماس و حزبالله را «گروه مقاومت» عنوان میکنند.
آقای هوک سپس به سوءمدیریت داخلی ایران و اقدامات واشینگتن برای افزایش فشارها بر تهران اشاره کرده و موضوع قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» را به میان کشیدهاست.
مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا در یادداشت خود در نیویورکتایمز از «میلیاردها دلاری» که با عنوان «خیریه» پرداخت شده اما بهدست آیتالله خامنهای رسیده سخن میگوید و میافزاید که سپاه پاسداران ایران به «دولت در دولت» تبدیل شده و کنترل بخشهای گستردهای از اقتصاد را در دست گرفتهاست.
در سال ۱۳۹۲، خبرگزاری رویترز گزارشی تحقیقی را منتشر کرده بود که به نوشته آن «ستاد اجرایی فرمان حضرت امام» تحت نظارت آیتالله خامنهای،«حدود ۹۵ میلیارد دلار» دارایی دارد. در همان سال وزارت خزانهداری آمریکا «ستاد اجرایی فرمان امام خمینی» و شبکهای متشکل از ۳۷ شرکت تجاری وابسته به آن را تحریم کرد. در همان زمان وزارت خارجه ایران گفته بود این اقدامات مذاکرات و حلوفصل پرونده هستهای را «سختتر و پیچیدهتر» میکند.
دولت ترامپ از توافق اتمی که در نهایت در سال ۱۳۹۴ بهدست آمد خارج شده و تحریمهای مربوط به آن را نیز بازگرداندهاست. ایران، و نیز دیگر طرفهای توافق، کشورهای اروپایی، روسیه و چین، همچنان به توافق پایبند هستند. دولت ترامپ میگوید برای «تغییر رفتار» تهران به «کارزار فشار حداکثری» روی آوردهاست.
برایان هوک در ادامه یادداشت خود در نیویورکتایمز این پرسشها را مطرح کردهاست «آیا اکنون وقت آن نشده که دولت ایران ۴۰ سال سوءمدیریت و شکست را پشت سر بگذارد؟ آیا وقت آن نشده از سیاستی، که به جدایی مردم ایران و مردم آمریکا از سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۷) انجامیده، دست بردارد؟».
این مقام آمریکایی میگوید: مردم ایران و آمریکا باید روابط دیپلماتیک داشته باشند. او افزوده اندیشمندان آمریکایی «روزی که بهزودی فرای خواهد رسید» میتوانند به حل مشکلات ایران، مانند آلودگی هوای تهران، خانهسازی در پی زمینلرزه، کمکهای پزشکی به رزمندگان جنگ با عراق و یا مشکلاتی مانند دریاچه ارومیه و نظیر آن یاری برسانند.
آقای هوک میگوید «آمریکا آماده تعامل با دولت ایران، بر اساس احترام متقابل، و دستیابی به منافع مشترک است». اما برای رسیدن به این هدف «حکومت باید تصمیم بگیرد که میخواهد یک کشور بههنجار باشد و نه یک جریان انقلابی».
این خواسته تا کنون چندین بار از سوی مقامهای دولت آمریکا مطرح شدهاست. از سوی دیگر آیتالله خامنهای و بسیاری از مقامهای جمهوری اسلامی بارها از انقلاب ۵۷ و «دستاوردهای» آن ستایش کردهاند. رهبر جمهوری اسلامی اخیرا بیانیهای با عنوان «گام دوم انقلاب» منتشر کرده و در آن گفته «در مورد آمریکا حل هیچ مشکلی متصور نیست و مذاکره با آن جز زیان مادی و معنوی محصولی نخواهد داشت».
هوک میگوید «ایران صلحجو» بهمعنی صلح برای خاورمیانه است و «وقت آن است که کشورها دوباره به بیان این خواسته ابتدایی از ایران روی بیاورند که مانند یک کشور بههنجار و صلحجو رفتار کند».
این مقام دولت آمریکا در شرح این خواستهها نوشته است ایران باید «از حرکت در مسیر دستیابی به سلاح هستهای خودداری کند، آزمایش موشکهای بالیستیک را متوقف کند، دست از حمایت از گروههای نیابتی تروریستی بردارد و به بازداشت خودسرانه شهروندان دوتابیعتی پایان دهد». به گفته هوک حکومت ایران باید پول خود را هزینه مردم ایران کند و نه «حمایت از دیکتاتورها، تروریستها، موشکها و شبهنظامیان».
جمهوری اسلامی میگوید بهدنبال دستیابی به سلاح هستهای نیست. تهران میگوید برنامه موشکیاش در حالیکه در تحریمهای گسترده نظامی قرار دارد «جنبه دفاعی» دارد. جمهوری اسلامی اتهام حمایت از تروریسم را رد کردهاست. مقامهای تهران، سوریه، عراق و لبنان و برخی از کشورهای دیگر از جمله یمن را «عمق استراتژیک» جمهوری اسلامی خواندهاند.
برایان هوک میگوید اگر کشورهای دیگر نخواهند حکومت ایران را به رعایت استانداردهای عرفی در سراسر جهان مجبور کنند، خشونتهای جمهوری اسلامی در خارج از مرزها و فشارها در داخل مرزها افزایش پیدا خواهد کرد.
او سپس میگوید «مردم ایران» در حال فشار وارد کردن بر حکومت از داخل هستند و «از کشورها میخواهند در وارد کردن فشارها از خارج، حامیشان باشند». هوک میگوید این بهترین راه برای رسیدن به صلح، حقوق و آزادیست که «حق مردم ایران است و وعده آن در سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۷) داده شده بود».
مقام وزارت خارجه ایالات متحده در پایان میگوید این در نهایت بر عهده مردم ایران است که مسیر کشور خود را برگزینند، اما آمریکا از «صدای مردم ایران که مدتها نادیده گرفته شده بود» حمایت میکند و «بقیه کشورها هم باید به این تلاش بپیوندند».
مقامهای دولت ترامپ بارها گفتهاند قصد آنها «حمایت از مردم» ایران است. محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در واکنش به سخنان مشابه در گذشته گفته بود «هدف از تحریمهای آمریکا مردم ایران هستند، اما این سیاست بر عزم مردم تاثیری نخواهد داشت». وزیر خارجه آمریکا گفته است «تعهد ایران به تغییر رفتار خود، ملاک ارزش داشتن گفتوگوها با تهران است».
مقامهای تهران هنوز واکنشی به یادداشت تازه برایان هوک نشان ندادهاند.