سازمان دیدبان حقوق بشر با اشاره به درگذشت کاووس سیدامامی، کنشگر محیط زیست، در جریان بازداشت، و موارد دیگری از «مرگهای مشکوک» در زندانهای ایران، خواستار «انجام بیدرنگ تحقیقات مستقل» شدهاست.
سازمان دیدبان حقوق بشر در بیانیهای که ۲۳ بهمن ماه منتشر کرده به جمع گروهها، نهادها، چهرهها و نیز شماری از نمایندگان مجلس ایران پیوستهاست که در مورد مرگهای اخیر در زندانهای ایران، ابراز نگرانی کردهاند.
دیدبان حقوق بشر میگوید از اوایل ماه ژانویه به اینسو (یک ماه و نیم گذشته) دستکم سه مورد «مرگ مشکوک» در زندانهای ایران رخ دادهاست.
این نهاد مدافع حقوق بشر به درگذشت سینا قنبری، و وحید حیدری، بازداشتشدگان اعتراضات گسترده در ایران و در نهایت درگذشت کاووس سیدامامی، اشاره کردهاست.
مقامهای قضائی مدعی شدهاند که این افراد «خودکشی» کردهاند.
سازمان دیدبان حقوق بشر با اشاره به نگرانیها و تردیدهای گسترده در این مورد میگوید دولت جمهوری اسلامی موفق نشده تا زمینه تحقیقاتی مستقل را در این مورد فراهم کند و در موردی وکیل هم «هدف آزار و اذیت» قرار گرفتهاست.
کاووس سیدامامی، استاد جامعهشناسی و کنشگر، پس از بازداشت در چهارم بهمنماه، در زندان درگذشت. رامین سیدامامی، فرزند این استاد دانشگاه، روز شنبه در حسابهای کاربری خود در شبکههای اجتماعی، خبر درگذشت پدرش را اعلام کرد و گفت دلیل مرگ او «خودکشی» اعلام شده است.
اندکی بعد دادستان تهران بدون ارائه جزئیات خاصی گفت که هم آقای سیدامامی و هم دیگران اعترافاتی علیه او کردهاند که به «خودکشی» او انجامیده است. روز دوشنبه نیز گفته شده فیلمی در این مورد به شماری از نمایندگان مجلس نشان داده شدهاست.
علی مطهری، نایب رئیس مجلس ایران، گفتهاست مدت زمان این فیلم هفت تا هشت دقیقه است اما در آن «لحظه خودکشی مشهود نیست». شبیه این گفتهها در مورد فیلم دیگری که از درگذشت سینا قنبری در زندان اوین به شماری از نمایندگان نشان داده شد، نیز مطرح شدهاست. علیرضا رحیمی، نماینده تهران در مجلس، در میانه بهمن ماه گفته بود فیلمی که با عنوان «فیلم خودکشی» سینا قنبری، یکی از معترضان بازداشتی توصیف میشود، دربرگیرنده صحنهای از خودکشی نیست.
سازمان دیدبان حقوق بشر به انتشار جزئیات و اظهارات روزهای گذشته در مورد آقای سیدامامی، پرداخته و به نقل از یک «منبع آگاه» میگوید سیدامامی نه تنها پس از بازداشت هیچ تماسی با خانوادهاش نداشته، بلکه مقامهای امنیتی همسرش را نیز فراخوانده و چند ساعت پس از بازجویی، خبر درگذشت کاووس سیدامامی را اعلام کردهاند.
مدیر امور خاورمیانه خود، میگوید «مقامهای قضائی ایران فکر میکنند میتوانند با اعلام ساده این موضوع که سیدامامی -یک استاد شناختهشده دانشگاه- خودکشی کرده، آنهم در زندان شدیدا امنیتی اوین، از این ماجرا بگذرند».
به گفته سارا لهآ ویتسون، مقامهای قضائی ایران مدتهاست که «اعتبار خود را از دست دادهاست».
دیدبان حقوق بشر در عین حال به بازداشتهای شماری از کنشگران محیط زیست و کاوه مدنی، معاون بینالمللی، نوآوری و مشارکت اجتماعی، سازمان حفاظت محیط زیست، اشاره کردهاست. این سازمان میگوید بهنظر میرسد این وقایع در راستای سرکوب شهروندانیست که هدف آنها کمک به حل مشکلات شدید کشورشان است. خانم ویتسون میگوید اگر شواهد و مدارک مشخص و قابل اعتمادی در مورد این افراد وجود ندارد، آنها باید فورا آزاد شوند.
سازمان دیدبان حقوق بشر از جامعه جهانی خواستهاست برای آنکه تحقیقات مستقلی در مورد مرگهای اخیر صورت گیرد، بر جمهوری اسلامی فشار بیاورند.