گزارش‌ها حاکی است که بانک دولتی هند به پالایشگاه‌های این کشور اعلام کرده است که از ماه نوامبر سال جاری، حدودا شش ماه دیگر، پرداخت پول نفت ایران را متوقف خواهد کرد.
خبرگزاری رویترز روز جمعه، ۲۵ خردادماه، با استناد به گفته های شرکت نفت هند (ایندین اویل) گزارش داد که این موضوع می‌تواند حتی از دو ماه دیگر (اواخر اوت) بر خرید نفت ایران تاثیر بگذارد، چرا که جمهوری اسلامی این امتیاز را به پالایشگاه‌های هندی داده است تا پول نفت وارداتی از ایران را دو ماه بعد از تحویل محموله پرداخت کنند.
بنابراین بانک دولتی هند تنها قادر به انتقال پول نفتی خواهد بود که ایران تا آخر ماه اوت به پالایشگاه‌های این کشور صادر کرده است.
در همین زمینه روزنامه تایمز هند نیز روز شنبه در گزارشی با اشاره به توقف همکاری بانک دولتی هند برای پرداخت پول نفت ایران نوشت که مقامات این کشور در نظر دارند با آمریکا پیرامون گرفتن معافیت رایزنی کنند.
بسیاری از کشورهای مشتری نفت ایران، از جمله خود هند و حتی مقامات اروپا گفته اند که زیر بار تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران نخواهند رفت.
با این حال خبرگزاری رویترز می‌نویسد که بانک‌ها، شرکت‌های نفتی و پالایشگاه‌های مشتری نفت ایران با سیستم مالی آمریکا در ارتباط هستند و نمی خواهند در لیست سیاه تحریم‌های ایالات متحده قرار بگیرند.
استفاده از روپیه هند
روزنامه تایمز هند می گوید که موضوع پرداخت پول نفت ایران با روپیه هند نیز راهکاری است که مقامات این کشور به آن فکر می کنند.
این گزارش با استناد به گفته های یک مقام رسمی هند می‌گوید که تراز تجاری ایران و هند تنها شش میلیارد دلار به نفع ایران است و می توان از ارز روپیه هند برای تجارت دوجانبه بهره جست.
وی گفت که ایران در ازای فروش نفت می‌تواند مواد غذایی، شیمیایی، دارو و غیره از هند وارد کند. البته رقم شش میلیارد دلاری که این گزارش اشاره کرده است، تنها مربوط به اختلاف ارزش نفت صادراتی ایران (۹ میلیارد دلار در سال گذشته) و کل صادرات هند به ایران (۳ میلیارد دلار) است، در حالی که ایران در سال گذشته ۲ میلیارد و ۷۳۵ میلیون دلار نیز کالاهای غیرنفتی به هند صادر کرده است.
از طرفی روپیه هند ارزی جهانی نیست و تنها می تواند در خود این کشور صرف خرید کالا شود.
این گزارش می افزاید که پالایشگاه‌های هندی از ایران درخواست تخفیف بیشتر قیمت نفت و دوره طولانی تر پرداخت پول نفت کرده‌اند.
در همین حال خبرگزاری رویترز نوشته است که نفتکش‌ها هزینه انتقال نفت ایران به هند را مقداری افزایش داده اند.
آغاز کاهش خرید نفت
بر اساس این گزارش، شرکت نفت هند در نظر دارد کشورهای دیگر خاورمیانه را جایگزین ایران کند. ایران در سال گذشته سهمی ده درصدی در کل واردات نفت هند (۴.۵ میلیون بشکه در روز) داشت.
با این حال هند دومین مشتری بزرگ ایران بعد از چین است. از طرفی پالایشگاه «ریلاینس» که بزرگ‌ترین مصرف کننده نفت هند است در نظر دارد واردات نفت از ایران را متوقف کند.
دیگر پالایشگاه هندی، «نایارا» نیز که شرکت «روس نفت» روسیه یکی از سهامداران بزرگ آن است، از ابتدای ماه جاری واردات نفت از ایران را کاهش داده است.
جدا از بانک دولتی هند، بانک «ای آی اچ» آلمان نیز در پرداخت پول نفت صادراتی ایران به هند مشارکت دارد. پرداخت پول نفت صادراتی ایران به هند هم اکنون با ارز یورو انجام می‌شود.
آمریکا تا چهارم نوامبر سال جاری تحریم‌های نفتی ایران را به اجرا خواهد گذاشت و تنها شرکت‌هایی قادر به گرفتن معافیت از تحریم خواهند بود که واردات نفت ایران را در هر دوره شش ماهه «به شکل چشمگیر» کاهش دهند.
اخیرا آژانس بین المللی انرژی گزارش داد که تحریم‌های آمریکا می‌تواند تولید نفت ایران را در پایان سال آینده میلادی روزانه ۹۰۰ هزار بشکه (۲۳ درصد) کاهش دهد.
در این میان خبرگزاری بلومبرگ نیز روز جمعه گزارش داد که آمارهای مقدماتی نیمه اول ماه جاری میلادی نشان می دهد که صادرات نفت ایران به دو میلیون و ۱۱۴ هزار بشکه در روز کاهش یافته که کمترین میزان طی شش ماه گذشته است.
منابع: رویترز، بلومبرگ، تایمز هند، سازمان توسعه تجارت ایران/ د. خ./ ف. دو.
