گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد در رابطه با «رقابت در صحنه جهانی» نشان میدهد که جایگاه ایران در میان ۱۴۱ کشور به ۹۹ رسیده که نسبت به پارسال ده پله سقوط کرده است.
این ۱۴۱ کشور حدود ۹۹ درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل میدهند.
این گزارش برای کشورها امتیازاتی از صفر تا صد در نظر گرفته است که بهترین جایگاه مختص سنگاپور (۸۴.۸) بوده و در دومین رتبه آمریکا قرار گرفته است. قبلا آمریکا در صدر جدول بود.
بدترین امتیازها نیز به دو کشور چاد و یمن داده شده است.
امتیاز ایران ۵۳ است و تنها یمن و پاکستان در میان کشورهای اطراف ایران رتبه پایینتری از جمهوری اسلامی دارند. البته عراق و افغانستان در آمارها لحاظ نشدهاند.
در تعیین امتیاز برای شاخص رقابتپذیری، ۱۰۳ مولفه در نظر گرفته شده که در ۱۲ گروه جمعبندی شده است. متوسط امتیاز ایران ۵۳ است، اما در برخی مولفهها امتیاز پایینتری دارد. ایران در هیچ یک از مولفهها جایگاه برتر در جهان را ندارد.
برای نمونه از لحاظ ظرفیت نوآوریهای اکوسیستم، امتیاز ایران ۳۸ است، یا در خصوص وضعیت بازار کار امتیاز ۴۱ را گرفته است که بسیار پایین است.
همچنین امتیاز ایران در مولفه «ثبات اقتصاد کلان» ۵۲ است، در حالی که امتیاز کشورهای اطراف ایران مانند عربستان در این مولفه ۱۰۰، امتیاز ترکیه ۶۱، روسیه ۹۰، قطر ۹۹، امارات ۱۰۰ و کویت نیز ۱۰۰ است.
بیشترین امتیاز برای ایران در دو حوزه بهداشت و بزرگی بازار است. این گزارش جمعیت ایران را ۸۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر ارزیابی کرده است که بازاری بسیار بزرگ است.
این گزارش همچنین سرانه تولید ناخالص داخلی ایران را حدود ۵ هزار و ۴۹۱ دلار در سال ارزیابی کرده است.
جدا از مولفههای یاد شده، اگرچه جایگاه ایران در میان دیگر کشورها در کل ۹۹ است، اما در برخی موارد بسیار عقبتر از دیگران است.
برای نمونه این گزارش میگوید جایگاه ایران در میان ۱۴۱ کشور از لحاظ شفافیت اقتصادی ۱۱۶، از لحاظ آزادی رسانهها ۱۳۶ و راهبری شرکتی (نحوه هدایت و کنترل شرکتها) حدود ۱۳۷ است که در این موارد در جایگاههایی در قعر جدول قرار گرفته است.
آمریکا نیز در مجموع جایگاه اولی خود را به سنگاپور داده، اما در بسیاری از موارد، مانند نوآوریها هنوز هم در صدر جدول است.
پارسال جایگاه ایران در خاورمیانه و شمال آفریقا از مصر و الجزایر بالاتر بود، اما امسال پایین افتاده است. هر دو کشور طی سال جاری نسبت به پارسال پیشرفت داشتهاند.
در خاورمیانه جایگاه برخی کشورها مانند اسرائیل ۲۰، امارات ۲۵، قطر ۲۹، عربستان ۳۶، کویت ۴۶، ایران ۹۹ است و جایگاه یمن نیز ۱۴۰ است.