مصطفی تاج‌زاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، روز دوشنبه ۲۴ تیرماه در جلسه پرسش و پاسخ حزب «اتحاد ملت ایران اسلامی» گفته است: «در هیچ دوره‌ای به اندازه امسال میان اصلاح‌طلبان درباره انتخابات اختلاف نظر وجود نداشته است».
آقای تاج‌زاده توضیح داده که در میان گروه‌های اصلاح‌طلب چهار استراتژی درباره انتخابات مجلس شوری اسلامی که قرار است اسفند امسال برگزار شود، وجود دارد: «عبور از انتخابات، واگذاری انتخابات، حضور بی‌قیدوشرط و مشارکت مشروط».
دهم تیرماه امسال، محسن صفایی فراهانی، فعال اصلاح‌طلب گفت که «اگر واقعا شرایط تغییر نکند، بنده خودم رای نخواهم داد و حاضر نیستم بین بد و بدتر انتخاب کنم».
طیفی از اصلاح‌طلبان که آقای صفایی فراهانی آنها را نمایندگی می‌کند، می‌گویند یا باید بتوانیم «نیروی توانا» به مجلس بفرستیم یا اگر نمی‌توانیم و نیروهای اصلی اصلاح‌طلب توسط شورای نگهبان رد می‌شوند، نباید در انتخابات شرکت کنیم.
در دوره دهم انتخابات مجلس، اصلاح‌طلبان پس از رد کاندیداهای اصلی‌شان تن به فهرست دومی دادند که اغلب از نیروهای ذخیره این طیف بود و حالا برخی از اصلاح‌طلبان از جمله علی صوفی، فعال اصلاح‌طلب، می‌گویند «نتیجه آن، مجلس و نمایندگانی شده که نمی‌توانیم از هیچ‌کدامیک از آنان دفاع کنیم».
به همین جهت این طیف از اصلاح‌طلبان می‌گویند باید در ماه‌های باقیمانده با شورای نگهبان چانه‌زنی کرد که از ردصلاحیت چهره‌های مهم این طیف خودداری کند و آنها هم به طور جدی وارد گود انتخابات شوند و صحنه را رقابتی کنند، در غیر این صورت، وارد بازی انتخابات نمی‌شوند.
مصطفی‌تاج‌زاده نیز از مدافعان این گروه است و اعتقاد دارد چنانچه اصلاح‌طلبان بدون شرط وارد ماجرای انتخابات شوند، به هویت سیاسی آنها و اعتماد مردم به آنها، لطمه جدی وارد می‌شود.
در طیف مقابل اما چهره‌هایی چون بهزاد نبوی، فعال باسابقه اصلاح‌طلب دیدگاه متفاوتی دارند و قائل به شرط گذاری نیستند و به شدت با تحریم انتخابات مخالفت کرده‌اند.
آقای نبوی ۱۳ تیرماه در نشست سیاسی حزب «اتحاد ملت ایران اسلامی» که فعال‌ترین حزب اصلاح‌طلب در ماه‌های اخیر بوده، به صراحت گفته که «جز حضور در انتخابات راهی بلد نیستم» و «جایی مجبوریم میان بد و بدتر دست به انتخاب بزنیم».
او ۲۳ تیرماه حتی تاکید کرد که باید مشارکت در انتخابات را به ۸۰ درصد رساند تا «قدرت ما را بسیار بالا ببرد».
منظور آقای نبوی از «ما»، اصلاح‌طلبان نیست، بلکه او «نظام جمهوری اسلامی» را مخاطب قرار داده و بر اساس همین از نظام سیاسی خواسته که فضای سیاسی را بازتر کند تا با «انتخابات پرشور» به رویدادهای مثل دی‌ماه ۱۳۹۶، «پاتک» بزنند.
منظور از فضای بازتر سیاسی، تامین خواسته‌هایی چون رفع حصر از میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی و همچنین تایید صلاحیت بیشتر کاندیداهای اصلاح‌طلب در انتخابات مجلس است.
اما طیف اصلاح‌طلب گزینه‌های دیگری هم روی میز دارد. از نظر این گروه از اصلاح‌طلبان، اعتراض‌های خیابانی دی‌ماه ۱۳۹۶ که در بیش از ۸۰ شهر ایران صورت گرفت، مطلوب گروه‌های برانداز و مخالف جمهوری اسلامی بوده و اگر نظام جمهوری اسلامی به اصلاح‌طلبان اجازه عرض اندام بدهد، می‌توانند با جلب سبد رای اجتماعی و تاثیرگذاری بر روی افکار عمومی از تکرار چنین رویدادهایی جلوگیری کنند.
محمد خاتمی، رئيس‌جمهوری اسبق ایران که پدر معنوی اصلاح‌طلبان محسوب می‌شود، نیز ۱۵ تیرماه در دیدار با اعضای «جامعه مهندسان»، ضمن ابراز نگرانی از موفقیت براندازها، گفته بود که هر چه مردم بیشتر «جذب انتخابات» شوند، گروه‌های برانداز بی‌اثرتر می‌شوند».
این طیف از اصلاح‌طلبان نیز قصد دارند از کارت انتخابات برای پذیرفته‌شدن بیشتر در نظام سیاسی و بازگشت به ساختار قدرت استفاده کنند ولی زبان نرم‌تری از طیف نخست دارند.
مشخص نیست حلقه‌های تصمیم‌گیر انتخاباتی در جمهوری اسلامی چه ایده‌ای در قبال پیشنهادات این گروه از اصلاح‌طلبان داشته باشند ولی مشخص است که در ماه‌های پیش‌رو چانه‌زنی این طیف برای گرفتن سهمیه بیشتر در مجلس آینده تشدید خواهد شد.
