امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، روز دوشنبه اعلام کرد که برنامه هستهای ایران در حال نزدیک شدن به نقطه بیبازگشت است.
او طی یک سخنرانی برای گروهی از سفرا افزود که فرانسه نیاز دارد با دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، در این باره یک گفتوگوی راهبردی داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، آقای مکرون گفت رهبران باید از خود بپرسند که آیا باید پیش از اکتبر ۲۰۲۵ مکانیسم بازگرداندن تحریمها علیه ایران را فعال کنند یا خیر.
اشاره او به «مکانیسم ماشه» یا بازگشت فوری و خودکار تمامی تحریمهای سازمان ملل علیه ایران است. مکانیسم ماشه (در روندی مشخص) فرایندی است که در برجام پیشبینی شده و تا زمان انقضای توافق هستهای قدرتهای جهانی با ایرانی، یعنی شهریور سال آینده اعتبار دارد.
طبق قطعنامهٔ ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که ۹ سال پیش پس از دستیابی ایران و شش قدرت جهانی به توافق برجام صادر شد، این کشورها تا اوایل پاییز سال آینده از فرصت اِعمال دوبارهٔ سازوکار موسوم به «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران برخوردارند.
کشورهای غربی میگویند یک برنامه هستهای درصورتیکه واقعاً غیرنظامی باشد، نیازی به غنی کردن اورانیوم در سطح ۶۰ درصدی ندارد. جمهوری اسلامی ایران ادعای اهداف نظامی از توسغهٔ برنامهٔ هستهایاش را رد میکند.
رئیسجمهور فرانسه در ادامه سخنانش در روز دوشنبه ایران را چالش اصلی راهبردی و امنیتی در خاورمیانه دانست و به تسریع برنامه هستهای جمهوری اسلامی و حمایت از جنگ روسیه علیه اوکراین اشاره کرد.
او در سخنرانی خود برای سفیران گفت: «ایران چالش اصلی راهبردی و امنیتی برای فرانسه، اروپاییها، کل منطقه و فراتر از آن است.»
مکرون افزود که این موضوع یکی از مباحث کلیدی در گفتوگوهایش با دولت جدید دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، خواهد بود.
امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد، به تازگی از آنچه تبدیل شدن مکانیسم ماشه «به ابزاری در دستان شما برای سوء استفاده و تهدید» خواند انتقاد کرد.
او همچنین گفت در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، جمهوری اسلامی به آن «پاسخی قاطع و متناسب» خواهد داد.
روز ۲۷ آذر، فرانسه، بریتانیا و آلمان در بیانیه مشترکی تاکید کردند که ۱۰ ماه آینده «برای ثبات منطقه و برای یافتن راه حل دیپلماتیک در زمینه بحران هستهای ایران بسیار مهم خواهد بود».
تروئیکای اروپایی در عین حال یادآور شد که ایران «در این مقطع حساس» شروع به افزایش تولید اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی، نزدیک به غنای مورد نیاز برای ساخت سلاح اتمی، کرده است.
این بیانیه در حالی منتشر شد که شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اول آذرماه قطعنامهای توبیخی علیه ایران صادر کرد.