سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران میگوید این سازمان «سناریوهای محتمل را از شدیدترین واکنشها تا کمترین آنها» به هیئت نظارت بر برجام ارائه کرده، اما ماندن در توافق از شدت تحریمها در مقایسه با دوره قبل، میکاهد.
بهروز کمالوندی در گفتوگویی با خبرگزاری ایسنا، که ۲۲ مرداد منتشر شده، میگوید «اگر ایران در برجام بماند، اثرگذاری تحریمها دیگر مثل اعمال تحریمها در دوره قبل نیست».
اشاره این مقام دولت ایران به تحریمهای گستردهایست که از زمان ریاستجمهوری محمود احمدینژاد علیه ایران تصویب و اجرا شدند. بخشی از این تحریمها توسط سازمان ملل و بخش دیگر توسط آمریکا و شماری دیگر از کشورها اجرا شده بودند. پس از توافق تیر ماه ۱۳۹۴ بین دولت باراک اوباما، ایران و پنج کشور دیگر، این تحریمها برچیده شدند، اما دولت دونالد ترامپ در اردیبهشت ماه اعلام کرد از توافق اتمی خارج میشود.
بهروز کمالوندی به ایسنا گفته است در نهایت «نظر نظام» در مورد ماندن یا نماندن در برجام ممکن است چیز دیگری باشد، ولی از دیدگاه او ماندن در توافق بهتر است: «خروج آمریکا از برجام و سیاست ایران در این رابطه، شکاف در آمریکا ایجاد کرده و از طرفی میان آمریکا و اروپا ایجاد اختلاف کرده… بدون توجیه کافی از برجام خارج شویم، همه اینها را از دست خواهیم داد».
او البته در ادامه گفتوگویش افزوده که اروپا، ظرفیت جبران خسارت ناشی از بازگشت تحریمهای آمریکا را به طور کامل ندارد.
اتحادیه اروپا بر خلاف ایالات متحده خواستار حفظ برجام شدهاست. مقامهای ایرانی و اروپایی نیز در تلاش هستند، در حالیکه تحریمهای نفتی و مالی آمریکا در راه بازگشت هستند، به توافقهایی برسند.
اما آقای کمالوندی میگوید «متاسفانه این یک واقعیت است؛ اقتصاد دنیا منهای آمریکا با توجه به نقش آن در نظام پولی، بانکی، صنعت و تکنولوژی جهان قابل تصور نیست».
او تلویحا سخنان سه ماه پیش محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران را تکرار و تاکید کرده «اینکه فکر کنیم اروپا به خاطر ما با آمریکا درگیر میشود؛ خیر با آن درگیر نمیشوند».
دور نخست تحریمهای ایالات متحده از ۱۶ مرداد اجرایی شده و دسترسی ایران به دلار، تجارت فلزات، زغالسنگ، نرمافزارهای صنعتی و صنایع خودرو را هدف قرار داده است.
آمریکا اعلام کرده در مرحله بعدی تحریمها که روز ۱۳ آبان آغاز میشود، صنعت نفت ایران را هدف قرار خواهد داد و در حال حاضر تلاش میکند واردات نفت ایران از سوی متحدان خود را «به صفر برساند».
دونالد ترامپ، برجام را یکی از «بدترین توافقهایی که دیده» توصیف کرده بود و همواره از مخالفان آن بود. آقای ترامپ میگوید این توافق جلوی فعالیتهای دیگر ایران مانند توسعه برنامه موشکی، «فعالیتهای مخرب» و «تروریستی» و یا اقدامات تهران در منطقه را نگرفتهاست. با این حال او برای انجام مذاکرات تازه ابراز آمادگی کردهاست.
مقامهای ایران اتهامهای ایالات متحده در مورد «حمایت از تروریسم» را رد کرده، میگویند برنامه موشکی آنها جنبه دفاعی دارد و در امور دیگر کشورها دخالت نمیکنند.
آقای ظریف، ۲۰ مرداد، در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم در مورد دیدار احتمالیاش با مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، گفته بود قرار نیست دیداری صورت گیرد.