رئیسکمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران در واکنش به انتصاب جان بولتون به سمت مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز شنبه چهارم فروردینماه پیشنهاد «تقویت» رابطه با چین و روسیه را مطرح کرد.
به گفته علاءالدین بروجردی، «سمت و سوی سیاستگذاری ما [حکومت] در همین جهت است».
دونالد ترامپ روز دوم فروردین اعلام کرد که جان بولتون را به عنوان جانشین هربرت مکمستر در مقام مشاور امنیت ملی کاخ سفید انتخاب کرده است.
آقای بولتون که در دولت جرج بوش پسر برای مدتی کوتاه سفیر آمریکا در سازمان ملل بود بیش از همه به دلیل مواضع تندش در قبال جمهوری اسلامی و کره شمالی در دنیای سیاست معروف است.
او پیشتر در یک مصاحبه گفته بود که دولت آمریکا باید از اقدام برای «تغییر رژیم» در ایران حمایت کند، چرا که چنین رویکردی از نظر او «تنها راه حل درازمدت» برای مقابله با تهدیدهای حکومت تهران در منطقه خاورمیانه است.
جان بولتون گفته بود: «حکومت آیتاللهها خطر اصلی برای صلح جهانی و امنیت خاورمیانه است. سرنگون کردن این حکومت بدون شک آرامش و خشنودی را به منطقه باز خواهد گرداند و در عین حال مهمترین خطر در منطقه را از بین خواهد برد».
در همین زمینه خبرگزاری رویترز به نقل از برخی کارشناسان و تحلیلگران میگوید که مواضع اینچنینی آقای بولتون «میخی دیگر است بر تابوت» برجام، توافق اتمی که در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما امضا شد.
آقای ترامپ از زمان کارزار انتخاباتی خود بارها به برجام تاخته و آن را در ملایمترین حالت، توافقی «بسیار بد» توصیف کرده و هماکنون در آستانه خروج از آن قرار دارد.
در واکنش به انتصاب جان بولتون و موضع او در قبال جمهوری اسلامی، علاءالدین بروجردی در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، طرح نزدیکی هر چه بیشتر تهران به پکن و مسکو را پیشنهاد کرده است.
اما آن طور که در این مصاحبه آمده است، «تقویت» ارتباط ایران با روسیه و چین از مرحله طرح و پیشنهاد نیز فراتر رفته است: به گفته آقای بروجردی، «تا جایی که مطلع هستم سمت و سوی سیاستگذاری ما در همین جهت است».
به گفته رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، «آمریکاییها بنا دارند سیاستهای تندتری را نسبت به جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کنند و ما باید در مقابل نگاه به شرق به ویژه چین و روسیه را تقویت کنیم».
او ادامه داد: «چین و روسیه دو عضو مهم و تاثیرگذار دائم شورای امنیت هستند و تقویت این ارتباطات به بیاثر و کماثر کردن فشارهای آمریکا کمک خواهد کرد».
جمهوری اسلامی که سالهاست با ایالات متحده مناسباتی چشمگیر ندارد بهویژه در سالهای اخیر به چین و بیش از همه به روسیه نزدیک شده است.
تهران بهویژه در سوریه به مسکو بسیار نزدیک شده و در کنار این کشور نقش یکی از بزرگترین حامیان حکومت بشار اسد را بازی کرده است، تا آنجا که بسیاری از تحلیلگران معتقدند تهران و مسکو اسد را از سقوط نجات دادند.
در جبههای دیگر، روسیه در اسفندماه گذشته پیشنویس قطعنامه پیشنهادی بریتانیا درباره تمدید تحریم تسلیحاتی یمن که در آن نسبت به نقض اين تحريمها توسط ايران ابراز نگرانی شده بود را وتو کرد و رسما و عملا از ایران حمایت کرد.
از سوی دیگر در قبال چین، ایران نیز همچون باقی کشورها به بازاری برای کالاهای ارزان چینی تبدیل شده و پکن و تهران در سالهای اخیر از راه اقتصاد بسیار به یکدیگر نزدیک شدهاند.
اما در واکنش به تحولات اخیر در دولت آمریکا، معاون اول حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، نیز روز شنبه در یک سخنرانی اشارهای گذرا به فشار آمریکا بر ایران داشته و، به گزارش خبرگزاری فارس، «سیاسیبازیهای» ایالات متحده را «یک رویه احمقانه» توصیف کرد.
اسحاق جهانگیری، معاون روحانی، در این سخنرانی گفت: «آمریکا در اردیبهشتماه نشان خواهد داد که قابل اعتماد هستند یا خیر».
دونالد ترامپ ۲۲ دیماه پارسال تهدید کرد در صورتی که «ایرادهای فاجعهبار» توافق هستهای با ایران رفع نشود، دیگر تعلیق تحریمهای هستهای در چارچوب این توافق را تمدید نخواهد کرد.
اشاره آقای جهانگیری به همین مهلت اعلام شده توسط رئیسجمهوری آمریکاست که روز ۱۲ ماه مه آینده یعنی ۲۲ اردیبهشت ۹۷ به پایان میرسد.