دور دوم از انتخابات ریاست جمهوری ایران آغاز شد
دور نخست این انتخابات به پیروزی شکننده مسعود پزشکیان انجامید که با ۱۰ میلیون و ۴۱۵ هزار و ۹۹۱ رای به دور دوم راه یافت و در پی او نیز سعید جلیلی با مجموع آرای ۹ میلیون و ۴۷۳ هزار و ۲۹۸ رای قرار گرفت و دوم شد.
محمدباقر قالیباف و مصطفی پورمحمدی، دو نامزد دیگر اصول‌گرایان، نیز به ترتیب با کسب ۳ میلیون و ۳۸۳ هزار و ۳۴۰ رای و ۲۰۶ هزار و ۳۹۷ رای سوم و چهارم شدند و از رقابت‌های انتخاباتی کنار کشیدند.
اما مهم‌ترین رخداد در دور اول انتخابات میزان مشارکت مردمی کمتر از ۴۰ درصد بود که در تاریخ انتخابات‌های ریاست جمهوری ایران پایین‌ترین میزان بود و رکوردی تازه را ثبت کرد، امری که مخالفان جمهوری اسلامی آن را نشان‌دهنده عدم مشروعیت جمهوری اسلامی می‌دانند.
خامنه‌ای رأی خود را به صندوق انداخت
علی خامنه‌ای در اولین دقایق آغاز رأی‌گیری دور دوم از چهاردهمین دوره‌ی انتخابات ریاست جمهوری در روز جمعه با حضور در محل صندوق سیار ۱۱۰ در حسینیه امام خمینی رأی خود را به صندوق انداخت.
او در دور اول با تأکید بر این که شرکت مردم در انتخابات باعث «دوام و قوام» نظام جمهوری اسلامی است بارها از نیاز به مشارکت مردم گفت، اما با این همه کمتر از ۴۰ درصد واجدان رأی به پای صندوق‌های رأی رفتند.
علی خامنه‌ای در اظهاراتی که خبرگزاری‌های ایران دو روز پیش منتشر کردند، دور دوم انتخابات را هم «خیلی مهم» خوانده و گفته است: «کسانی که اسلام و جمهوری اسلامی و پیشرفت کشور را دوست دارند، این موضوع را با حضور خود در انتخابات نشان دهند.»
به نوشته ایسنا، خامنه‌ای روز جمعه در حوزه رأی‌گیری گفت: «شنیدم شوق و علاقه مردم بیشتر از قبل است،... خدا کند این طور باشد و فردا رئیس‌جمهورمان را داشته باشیم.»
ادامهٔ تحریم انتخابات از سوی شخصیت‌های سیاسی داخل کشور
بسیاری از شخصیت‌ها و فعالان سیاسی تا شب پیش از آغاز رأی‌گیری بر تحریم انتخابات تأکید کردند.
خانواده‌های دادخواه کشته‌شدگان اعتراضات سال‌های گذشته ایران از جمله فاطمه حیدری، سعید افکاری و محمد هاشمی با انتشار تصویری از انگشت رأی خونین در صفحات خود در شبکه‌های اجتماعی اعتراض خود را به انتخابات و افرادی که در آن شرکت می‌کنند اعلام کردند.
مهدی محمودیان، فعال سیاسی و زندانی سیاسی سابق، پنج‌شنبه شب با بیان این که «همچنان برای ایران رأی نمی‌دهم»، در شبکهٔ اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «باید اجازه بدهیم با رأی‌مان ج.ا بحران عدم مشروعیت را که حاصل سه سال مقاومت مدنی مردمی است که بابت آن هزینه‌های بسیار داده‌اند پشت سر بگذارد.»
ابوالفضل قدیانی از اعضای مؤسس سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و منتقد آیت‌الله خامنه‌ای نیز روز گذشته با بیان این که «در مرحله دوم این نمایش انتخاباتی نیز بر تحریم اصرار می‌ورزم» در بیانیه‌ای اعلام کرد: «نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳ مانند سه انتخابات گذشته گواه عدم مقبولیت و مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران و رأس آن، علی خامنه‌ای، بود.»
سپیده قلیان، زندانی سیاسی، نیز روز پنج‌شنبه با تأکید بر این که شرکت در انتخابات به جمهوری اسلامی اجازه می‌دهد «چهره‌ای از مشروعیت جعلی خود» را به نمایش بگذارد، در نامه‌ای از زندان اوین نوشت: «رأی ندادن در چنین شرایطی نوعی از مقاومت مدنی است که به عدم وجود مکانیسم‌های دموکراتیک اعتراض می‌کند.»
بهاره هدایت، دیگر زندانی سیاسی که اکنون در مرخصی درمانی به سر می‌برد نیز شب گذشته در مصاحبه‌ای با بیان اینکه بخش بزرگی از شهروندان ایرانی بدون داشتن هیچ رسانه‌ای توانستند انتخابات را تحریم کنند، گفت: «من اعتراضم را نسبت به روشنفکرانی اعلام می‌کنم که در این چند روز تلاش کردند از یکی از کاندیداهای انتخاباتی حمایت کردند.»
در این میان فاطمه سلحشوری، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و فعال سیاسی تحول‌خواه در ایران، در حساب خود در شبکه ایکس خبر داد که به رغم عدم شرکت در دور نخست انتخابات ریاست جمهوری، در دور دوم شرکت و از پزشکیان حمایت می‌کند.
این فعال سیاسی به رادیوفردا می‌گوید که رأی‌ندادن در دور اول انتخابات «کنش‌گری معقول و بی‌هزینه برای نشان دادن اعتراض به حوادث ۱۴۰۱، و گسترش فقط، فساد گسترده، و سایر آسیب‌ها و نابسامانی‌های اجتماعی» بود.
او می‌گوید اعتراض‌های ۱۴۰۱ از دلایلی است که «اجماع ۶۰ درصدی» در دور اول برای شرکت نکردن در انتخابات شکل گرفت و «در دور اول این ثابت شد که مردم رضایت ندارند»، اما تأکید کرده «نیاز به اثبات آنچه ثابت شده» در دور دوم نیست.
او به در ادامه می‌گوید، «چه رأی بدهیم و یا رأی ندهیم این را بپذیریم که جامعه‌ای متکثر با آرای گوناگون داریم، پذیرش این نکته حداقل شرط تغییر در جامعه است».
احمدی‌نژاد از هیچ یک از نامزدها حمایت نمی‌کند
کانال «دولت بهار» نزدیک به محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور سابق، روز پنج‌شنبه نوشت: «هرگونه ادعایی دایر بر حمایت و جانبداری خادم ملت ایران از هر یک از دو کاندیدای انتخابات جعلی است و قویا تکذیب می‌شود.»
در این پیام آمده است: «همان طور که بارها تصریح و تاکید شده است دکتر احمدی‌نژاد در انتخابات پیش رو مطلقا و قطعا از هیچ فرد و هیچ جریانی حمایت نکرده و نخواهد کرد.»
صلاحیت احمدی‌نژاد برای شرکت در این انتخابات به عنوان یکی از نامزدها بار دیگر توسط شورای نگهبان رد شد.
اعتماد: اخراج اساتید دانشگاه در دوران رئیسی با محمد فاضلی آغاز شد
روزنامه اعتماد می‌گوید پس از روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی دست‌کم ۳۵۷ استاد از دانشگاه‌های مختلف کشور اخراج یا با بازنشستگی اجباری روبه‌رو شده‌اند و این روند با محمد فاضلی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه بهشتی و مشاور مسعود پزشکیان، آغاز شد.
اعتماد در واکنش به تکذیب اخراج اساتید از سوی وزارت علوم و بهداشت، روز پنج‌شنبه آمار اساتید اخراج‌شده از دانشگاه‌های مختلف ایران را منتشر کرد.
این روزنامه با بیان این که «اولین قرعهٔ حذف در دولت سیزدهم به نام استادان دانشگاه‌های بهشتی و صنعتی شریف افتاد» نوشت «کمتر از یک ماه بعد از آغاز فعالیت» این دولت حکم اخراج محمد فاضلی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه بهشتی امضا شد.
اعتماد در ادامه با بیان این که «خبر حذف این استاد دانشگاه از تدریس پنج ماه بعد به گوش دانشجویان و دانشگاهیان رسید» نوشت: «بهمن ۱۴۰۰ به دنبال افشای اخراج فاضلی از تدریس و موج گسترده اعتراضاتی که در واکنش به حذف این استاد ایجاد شد.»
آقای فاضلی، مشاور مسعود پزشکیان، یکی از دو نامزد نهائی انتخابات ریاست جمهوری، است که اعتراض او در جریان کارزار تبلیغاتی تلویزیونی آقای پزشکیان در شب ۳۱ خرداد خبرساز شد.
محمد فاضلی پس از آن از سوی طرفداران آقای پزشکیان مورد حمایت قرار گرفت اما از آن رو که یکی از امضاکنندگان بیانیه جنجالی معروف به «روزنه‌گُشایی» نیز هست، از سوی افرادی که مخالف شرکت در انتخابات و هوادار تحریم هستند مورد انتقاد قرار گرفت.
محمد خاتمی رأی داد؛ با صداوسیما «مصاحبه نکرد»
محمد خاتمی که از مسعود پزشکیان اعلام حمایت کرده بود روز جمعه با شرکت در دور دوم انتخابات رأی خود را به صندوق انداخت.
او هفته گذشته با انتشار پیامی ضمن اشاره به لزوم اصلاح «جامعه بحران‌زده» و با تأکید بر آن که براندازی جمهوری اسلامی «نه ممکن است و نه مطلوب»، از مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست‌جمهوری حمایت کرد.
روز جمعه ویدئویی در شبکه ایکس منتشر شد که نشان می‌دهد او پس از انداختن رأی خود از پاسخ دادن و مصاحبه با خبرنگار تلویزیون حکومتی طفره می‌رود.
دو روایت از میزان «استقبال» مردم از دور دوم انتخابات
در حالی که رسانه‌های حکومتی از اولین دقایق آغاز رأی‌گیری در ایران از «استقبال پرشور» و «صف کشیدن» مردم حتی پیش از باز شدن حوزه‌های رأی‌گیری گزارش می‌دادند، کاربران شبکه‌های اجتماعی در مقابل ساعاتی است که تصاویر شعب خلوت اخذ رأی در شهرهای مختلف ایران را منتشر می‌کنند.
این تصاویر از مناطق مختلف تهران مانند نارمک، جنت‌آباد، مختاری و هفت‌حوض و همچنین شهرهایی چون ایلام، کهنوج، فومن، اصفهان، تبریز، کرمان، اندیمشک و شهرکرد توسط کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شد.
کانال تلگرامی «اعتراض مدنی بازار» صبح جمعه با انتشار عکس‌هایی از مناطق مختلف تهران مانند خیابان عمرانی، شعب مختلف محلهٔ نارمک و یکی از شعب شرق تهران از خلوت بودن بسیاری از شعب اخذ رأی در این شهر خبر داد.
چند صفحه دیگر در شبکه ایکس هم علاوه بر تهران تصاویری از شعب خالی رأی در شهرهای شهرکرد، کهنوج و خراسان رضوی را منتشر کرده‌اند.
در مقابل محمد مخبر، سرپرست ریاست جمهوری، صبح جمعه در وزارت کشور و در نخستین ساعت آغاز رأی‌گیری ادعا کرد که «نسبت به مرحله اول افراد بیشتری در انتخابات مشارکت کرده‌اند».
سعید جلیلی و مسعود پزشکیان رأی خود را به صندوق انداختند
رسانه‌های ایران از حضور سعید جلیلی و مسعود پزشکیان، دو نامزد دور دوم انتخابات ریاست جمهوری، در شعب اخذ رأی خبر داده‌اند.
خبرگزاری ایسنا روز جمعه با انتشار تصاویری از حضور سعید جلیلی، نامزد اصولگرا، نوشت که او «با همراهی هواداران خود وارد مسجد جامع قرچک شد».
این خبرگزاری همزمان خبر داد که مسعود پزشکیان، نامزد مورد نظر طیف اصلاح‌طلب، با همراهی محمدجواد ظریف، وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی، در مدرسه عاشورای قلعه حسن‌خان برای رأی دادن حاضر شده است.
دو نامزد این انتخابات در حالی رأی خود را به صندوق انداختند که پیش از این علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، حسن روحانی و محمد خاتمی، دو رئیس جمهور پیشین، علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی و محمدباقر قالیباف، رئیس فعلی مجلس، نیز در انتخابات شرکت کرده‌اند.
هشدار سازمان حقوق بشر ایران در مورد احتمال «موج اعدام» در هفته‌های پس از انتخابات
سازمان حقوق بشر ایران مستقر در نروژ می‌گوید جمهوری اسلامی همواره «بلافاصله پس از پایان انتخابات» به روند اجرای اعدام در کشور «سرعت بخشیده است».
این سازمان روز جمعه همزمان با برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در ایران با انتشار ویدئویی اعلام کرد: «همواره در روزهای قبل از انتخابات، حکومت برای کشاندن مردم به پای صندوق‌های رأی و کسب مشروعیت، اعدام‌ها را به مدت دو هفته متوقف می‌کند.»
آمار منتشرشده در این گزارش نشان می‌دهد در حالی که پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ که به ریاست جمهوری حسن روحانی انجامید، تعداد شهروندان اعدام‌شده نزدیک به صفر است، در فاصلهٔ کوتاهی پس از آن تعداد اعدام در ایران به نزدیک «۶۰ نفر» رسیده است.
همچنین تعداد آمار اعدام در هفته‌های پس از انتخابات ۱۳۹۶ به «۹۰ نفر» و پس از انتخابات ۱۴۰۰ به «۴۰ نفر» رسیده است.
سازمان حقوق بشر ایران با ارائه آمار افراد اعدام‌شده در هفته‌های گذشته که بسیار کم است اعلام کرد احتمال افزایش اعدام‌ها در روزهای آتی پس از پایان انتخابات بسیار زیاد است.
مجاهد کورکور، عباس دریس، رضا رسایی، کامران شیخه، جمشید شارمهد، محمود مهرابی و احمدرضا جلالی از جمله زندانیان سیاسی هستند که در خطر اجرای حکم اعدام قرار دارند.
تجمع مخالفان جمهوری اسلامی در برابر حوزه بیرمنگام
همزمان با برگزاری دور دوم رأی‌گیری برای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران، شماری از ایرانیان مخالف در مقابل «دفتر فرهنگی» جمهوری اسلامی در شهر بیرمنگام در بریتانیا تجمع کردند و شعار سر دادند.