کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو اعلام کرد که مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور ایران در نشست آتی سران کشورهای عضو گروه بریکس حضور خواهد یافت.
ریاست دوره‌ای بریکس را اکنون روسیه برعهده دارد و اعلام حضور پزشکیان در این نشست در روز یکشنبه ۲۵ شهریور، در بحبوحه تنش‌ها میان تهران و غرب بر سر همکاری نظامی جمهوری اسلامی و روسیه صورت می‌گیرد.
نشست بریکس قرار است روزهای یکم تا سوم آبان در شهر کازان روسیه برگزار شود، حضور خواهد یافت.
گروه بریکس شامل برخی کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور است که روسیه و چین بر آن تسلط دارند.
این گروه را ابتدا برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی دو دهه پیش شکل دادند و نخستین اجلاس آن در سال ۲۰۰۹ در روسیه برگزار شد.
مطالبه مشترک اعضای بریکس که یک چهارم ثروت جهان را تولید می‌کنند و ۴۲ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند، «تعادل سیاسی و اقتصادی جهانی فراگیرتر به ویژه در مقابل آمریکا و اتحادیه اروپا» است.
بریکس پیشتر با درخواست عضویت ایران به این گروه موافقت کرده و عضویت ایران در بریکس از ابتدای سال جاری میلادی آغاز شد.
پیشتر سفیر ایران در مسکو به رسانه‌های روسیه گفته که پزشکیان قرار است در جریان این سفر با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نیز دیدار کند.
پوتین چند روز پیش و در دیدار با دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در مسکو به دیدار آتی خود با پزشکیان اشاره کرد و گفت که این احتمال هست که توافق جامع میان دو کشور در حاشیه این دیدار امضا شود.
روسیه و ایران در سال ۲۰۰۱ یک توافقنامه راهبردی ۲۰ ساله امضا کردند که به گزارش خبرگزاری دولتی تاس روسیه، در سال ۲۰۲۰ به‌طور خودکار برای پنج سال تمدید شد.
هر دو طرف همچنین در سال ۲۰۲۰ توافق کردند که روی یک پیمان جدید کار کنند که جایگزین سند قدیمی شود.
در سپتامبر ۲۰۲۲ و در جریان دیدار ولادیمیر پوتین با ابراهیم رئیسی نیز دو طرف از امضای توافقنامه جدید بزرگی بین مسکو و تهران خبر دادند.
در سال‌های اخیر، هر دو طرف در مورد جزئیات این توافقنامه شفاف نبوده‌اند.
سفر پزشکیان به روسیه در حالی انجام می‌شود که آمریکا و سه کشور اروپایی گفته‌اند در واکنش به ارسال موشک‌های بالستیک ایران به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین اقدام به تحریم‌هایی از جمله علیه شرکت ایران‌ایر خواهند کرد.
روسیه و ایران در سال‌های اخیر و به‌ویژه پس از تهاجم مسکو به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، روابط نظامی خود را گسترش داده‌اند و جمهوری اسلامی پهپادهای انتحاری زیادی را در اختیار روسیه قرار داده که همین موضوع موجب تشدید تحریم‌ها علیه تهران شده است.
همچنین این سفر در شرایطی است که در روزهای اخیر مقام‌های جمهوری اسلامی بارها مخالفت خود را نسبت به همراهی روسیه با جمهوری آذربایجان و ترکیه در زمینه گشایش کریدور زنگزور بیان کرده‌اند. جمهوری اسلامی نگران است که با ایجاد این مسیر ارتباطی، مرز زمینی میان ایران و ارمنستان از بین برود.
این اولین بار نیست که روسیه در معادلات بین المللی طرف مقابل ایران می‌ایستند.
پیشتر و همزمان با آغاز عضویت ایران در بریکس روابط تهران مسکو تحت تاثیر پشتیبانی روسیه از موضع امارات متحده عربی در مورد جزایر سه‌گانه در خلیج فارس قرار گرفت.
مسکو از ابوظبی در این زمینه حمایت کرده و خواستار ارجاع پرونده این جزایر به دیوان بین‌المللی دادگستری شده است.
با این حال، علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی بر نزدیکی تهران به روسیه و چین و کشورهای همسو با پکن و مسکو برای مقابله با تحریم های غرب و به ویژه آمریکا تاکید دارد.
ابراهیم رئیسی در دوران ریاست جمهوری خود برای اجرای این سیاست تلاش بسیاری کرد و پس از مرگ او و آغاز ریاست جمهوری پزشکیان، پوتین گفت که اطمینان دارد روابط میان مسکو و تهران طی دوران جدید نیز کماکان گسترش یابد.
