خبرگزاری دولتی ایرنا به نقل از یک «منبع آگاه» خبر داد که عربستان سعودی برای سرپرست و کادر دفتر حفاظت منافع ایران در این کشور روادید صادر کرده است.
در حالیکه که این خبرگزاری این اقدام را «یک گام مثبت دیپلماتیک در روابط تهران-ریاض» ارزیابی کرده، مجید تخت روانچی، معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور ایران روز دوشنبه، ۱۵ مرداد، گفت که فشارهای عربستان سعودی علیه ایران پس از ریاست جمهوری دونالد ترامپ افزایش یافته است.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، محمد علیبک، رئیس اداره عمان و یمن وزارت خارجه ایران، به عنوان سرپرست دفتر حفاظت منافع جمهوری اسلامی ایران در جده انتخاب شده و برای شروع کار خود از عربستان روادید دریافت کرده است.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز ۱۳ مرداد در مصاحبه با خبرگزاری پانا گفته بود که تیم کنسولی ۱۰ نفره ایران برای انجام امور کنسولی به عربستان سفر کرده است.
به گفته آقای قاسمی، ایران تمایل داشته که این تیم در سفارت ایران در عربستان سعودی مستقر شوند اما در نهایت مقامات عربستان تصمیم گرفتهاند که آنان در «بعثه» حج مستقر شوند.
«بعثه» رهبر جمهوری اسلامی در عربستان سعودی مدیریت حج زائران ایرانی را بر عهده دارد.
خبرگزاری ایرنا و سخنگوی وزارت خارجه ایران جزئیات بیشتری درباره وضعیت آینده دفتر حفاظت منافع ایران در عربستان سعودی بیان نکردهاند.
پس از قطع روابط دو کشور، سفارتخانههای سوئیس در ایران و عربستان روز چهارشنبه، سوم آبان ۹۶، به عنوان حافظ منافع دو کشور تعیین شدند.
در همان روز خبرگزاری ایسنا خبر داد که قرار است دفتر حفاظت منافع ایران با حضور دیپلماتهای ایرانی در آینده نزدیک در جده گشایش یابد.
عربستان سعودی پس از حمله به اماکن دیپلماتیکش در تهران و مشهد در دی ماه ۹۴، روابط خود با ایران را قطع کرد.
در همین حال جدالهای لفظی مقامهای ایران و عربستان سعودی پس از حادثه منا و به توافق نرسیدن آنان درباره شرطهای طرفین، مانع حضور زائران ایرانی در حج ۹۵ شد.
پس از آن در روز پنجشنبه ۱۲ مرداد ۹۶، یک گروه ۱۰ نفره از دیپلماتهای ایرانی برای پیگیری امور مربوط به حج عازم عربستان سعودی شدند و روز جمعه ۲۰ مرداد ۹۶ نیز ساختمان «بعثه» رهبر جمهوری اسلامی افتتاح و تابلوی آن از سوی عربستان سعودی نصب شد.
پس از آن نیز مقامات وزارت خارجه ایران از احتمال بازدید هیاتهای دیپلماتیک دو کشور از سفارتخانههای خود خبر دادند اما گزارشی درباره انجام این بازدیدها منتشر نشده است.
روابط ایران و عربستان سعودی در سالهای اخیر و بهدنبال درگیریها در سوریه و یمن، افزایش رقابتهای منطقهای دو کشور و همچنین مخالفت عربستان سعودی با برجام تیرتر شده است.
پیش از این برخی از مقامات دو کشور درباره بهبود روابط ابراز امیدواری کردهاند. با این حال مجید تخت روانچی، معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور ایران، روز دوشنبه در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم گفت که فشارهای عربستان سعودی علیه ایران پس از ریاست جمهوری دونالد ترامپ افزایش یافته است.
وی اضافه کرد: «توهمی در مسئولین سعودی فعلی است که با آمدن ترامپ این توهم تشدید شد. یعنی چون خود آقای ترامپ آدم متوهمی است و فکر میکند که از طریق ایجاد فشار و سیاست مهار میتواند با ایران برخورد کند توهمش به مسئولین سعودی هم افتاده که فکر میکنند این روش جواب میدهد. در حالی که اشتباه میکنند».
در همین حال بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نیز در مصاحبه با خبرگزاری پانا گفته بود که پس از مواضع دونالد ترامپ درباره ایران مقامات عربستان سعودی فکر میکنند که با ادامه وضعیت فعلی میتوانند «امتیاز بیشتری را از ایران دریافت کنند» و برای برقراری روابط اقدام نمی کنند.
خبرگزاری رویترز هفته گذشته خبر داده بود که دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده در تلاش است برای مقابله با جمهوری اسلامی، ائتلافی سیاسی-امنیتی با حضور عربستان، امارات، قطر، بحرین، عمان، کویت، مصر و اردن تشکیل دهد.