سال ۱۳۹۶ و در فوتبال، تیم ملی ایران کم دردسرتر از همیشه به جام جهانی صعود کرد.
این پنجمین صعود فوتبال ایران است اما ایران برای نخستین بار، دو دوره متوالی در جام جهانی حضور خواهد یافت.
شاگردان کارلوس کی‌روش که رویای نخستین صعود به دور دوم را دارند، همگروه‌های قدرتمندی خواهند داشت: مراکش، اسپانیا و پرتغال.
در جام جهانی نوجوانان، پیروزی ۴-۰ مقابل آلمان و غلبه بر مکزیک، نتایج موفقیت‌آمیز و بی سابقه‌ای برای ایران بود. تیمی که در یک چهارم نهایی به اسپانیا باخت.
تیم‌های ملی جوانان و امید در سالی که گذشت، با ناکامی مواجه شدند. در رده باشگاهی هم ایران از سال ۱۹۹۳ تاکنون، موفق به قهرمانی در آسیا نشده.
پرسپولیس به نیمه نهایی لیگ قهرمانان آسیا رسید. تخلف مهدی طارمی و محرومیت چهار ماهه‌اش از سوی فیفا، همچنین محرومیت پرسپولیس از دو پنجره نقل و انتقالاتی، بزرگترین بحران فوتبال ایران در سال ۹۶ را رقم زد.
در لیگ برتر فوتبال زنان شهرداری بم اول شد. در لیگ برتر مردان، پرسپولیس در سال جدید و در نهم فروردین با یک مساوی مقابل سایپا، می‌تواند قهرمانی‌اش را در لیگ برتر تکرار کند.
مسعود شجاعی و احسان حاج صفی به دلیل همراهی تیم باشگاهی‌شان در لیگ اروپا مقابل مکابی تل آویو، با دستور محمدرضا داورزنی معاون وزیر ورزش از حضور در تیم ملی محروم شدند.
حاج صفی با انتشار توبه نامه در اینستاگرام، به تیم ملی برگشت اما شجاعی از درج توبه نامه خودداری کرد و با وجود انتقال به باشگاه بزرگ‌تر، دیگر به تیم ملی دعوت نشد.
انتقادات علی کریمی از مسئولین فدراسیون فوتبال، از مهم‌ترین حاشیه‌های فوتبالی در سال ۹۶ بود.
کریمی در کانال تلگرام خود، فدراسیون را فاسد نامید و افشاگری‌های گسترده‌ای علیه مهدی تاج، علی کفاشیان و محمدرضا ساکت انجام داد.
بحث ورود زنان به ورزشگاه، بیش از همیشه مطرح شد. اصرار و اقدام عملی دختران برای شکستن این سد سی و چند ساله نیز بیشتر از همیشه بود.
دخترانی که با تغییر چهره و گذاشتن ریش و سبیل، بارها تبعیض جنسیتی را به سخره گرفته و وارد ورزشگاه شدند.
در کشتی آزاد، حسن یزدانی تنها مدال آور جهانی ایران بود. یزدانی هم طلای جهانی گرفت و هم قهرمان آسیا شد.
کشتی آزاد ایران در رده نهم مشترک دنیا قرار گرفت تا یکی از ضعیف‌ترین نتایج تاریخ کشتی آزاد ایران رقم بخورد.
در قهرمانی آسیا هم کشتی آزاد موفق به کسب قهرمانی نشد. نتایج ضعیفی که در نوجوانان و جوانان جهان نیز تکرار شد.
مهم‌ترین حاشیه ورزشی ایران در سالی که گذشت، رقابت‌های کشتی امیدهای جهان در لهستان بود. جایی که علیرضا کریمی مقابل روسیه، شکست عمدی را پذیرفت و در برابر اسراییل هم روی تشک نرفت.
کریمی شش ماه و مربی‌اش به خاطر صدور فرمان باید ببازی، دو سال از حضور در میادین بین‌المللی محروم شدند.
رییس فدراسیون کشتی، خطاب به مسئولین جمهوری اسلامی گفت توان مردانه ایستادن پای اعتقاداتتان را ندارید.
خادم گفت: ناراستی در رفتار و گفتارتان که هم شعار خط قرمز سر می‌دهید و هم تلاش می‌کنید ورزشکاران از طریق گواهی پزشکی ببازند، آدمی را به این نتیجه می‌رساند که شما به آنچه می‌گویید اعتقاد ندارید.
رسول خادم در بیانیه‌اش تاکید کرد اگر قرار به باختن است، همه باید با هم ببازیم. نه اینکه مربی، ورزشکار و فدراسیون را سپر بلا کنیم.
او با بی نتیجه بودن انتقاداتش، تصمیم گرفت استعفا کند. اتحادیه جهانی کشتی نیز بلافاصله واکنش نشان داد و میزبانی جام جهانی کشتی فرنگی را از ایران گرفت.
نناد لالوویچ رییس اتحادیه جهانی و عضو IOC گفت: «ایران ریگی است در کفش ما. به کمک سایر فدراسیون‌های جهانی نیاز داریم. همه باید متحد، به ایران توضیح دهند که دیگر نمی‌تواند به این وضع ادامه دهد. بازنده نهایی، فقط ورزشکاران ایرانند.»
تکواندو در مسابقات جهانی بدون مدال طلا ماند. پولادگر به رغم انتقاد گسترده رسانه‌ها و نخبگان این رشته ورزشی، مجدداً عنوان ریاست را نصیب خود کرد.
نامزدهای رقیب گفتند انتخابات مهندسی شده است و وزارت ورزش از آنان خواسته در انتخابات حاضر باشند اما فکر رقابت را از سرشان بیرون کنند.
فوتسال ایران غلبه بر ژاپن برای دوازدهمین بار قهرمان آسیا شد. حسین طیبی آقای گل شد و علی‌اصغر حسن‌زاده عنوان با ارزشترین بازیکن را نصیب خود کرد.
فوتسال زنان ایران در داخل سالن قهرمانی آسیا به میزبانی عشق آباد، با پیروزی مقابل چین به نشان برنز دست یافت.
دیدارهای دوستانه در تهران مقابل ایتالیا و روسیه با تدابیر شدید شرعی و انضباطی، از سایر اتفاقات مهم برای فوتسال زنان ایران بود.
در جودو، سعید ملایی توانست نشان برنز جهانی را در بوداپست به گردن بیاویزد. او با قهرمانی در جایزه بزرگ دوسلدورف، موفق‌ترین جودوکار سال ایران بود.
پناهندگی محمد رشنونژاد در هلند، جنجالی‌ترین رویداد جودو در سال ۹۶ بود. دارنده شش مدال آسیایی در گفتگوی اختصاصی با رادیوفردا، از «فساد مالی و اداری و باندبازی» در فدراسیون و تیم ملی جودو صحبت کرد.
در بسکتبال، دوران ریاست طولانی محمود مشحون در ۷۷ سالگی به پایان رسید و رامین طباطبایی جای او را گرفت.
در قهرمانی آسیا، ایران به استرالیا باخت و نایب قهرمان شد. حامد حدادی عنوان MVP یا ارزشترین بازیکن آسیا را برای سومین بار نصیب خود کرد.
در مقدماتی جام جهانی، شکست ایران در بازی رفت مقابل عراق نتیجه‌ای بی‌سابقه بود. این شکست در دیدار برگشت و برای نخستین بار با حضور پرتعداد تماشاگران زن در ورزشگاه آزادی، جبران شد.
صمد نیکخواه بهرامی پس از دو سال به تیم ملی برگشت. مهران حاتمی از سرمربیگری تیم ملی رفت و دیگر مهران بسکتبال یعنی مهران شاهین طبع جای او را گرفت.
عنوان قهرمانی لیگ برتر بسکتبال به تیم شگفتی‌ساز شهرداری تبریز با سرمربیگری مهران حاتمی رسید.
در آخرین روز از رقابت‌های والیبال جام قهرمانان ۲۰۱۷ در ژاپن، ایران با سرمربیگری کولاکوویچ به نشان برنز دست یافت.
فینالیست شدن خاتم اردکان در لیگ برتر، ناکامی والیبال زنان در آسیا و کنار گذاشتن برخی بازیکنان شاخص تیم ملی به بهانه شرایط سنی، همچنین انتخاب ضیایی به جای داورزنی به عنوان رییس فدراسیون، از دیگر رخدادهای مهم والیبال ایران بود.
در شمشیربازی جام جهانی به میزبانی لهستان، علی پاکدامن روی سکوی سوم ایستاد. ایران نقره تیمی را هم به خود اختصاص داد تا پیمان فخری سرمربی موفق شمشیربازی، باز هم سالی موفقیت‌آمیز را سپری کند.
وزنه برداری قهرمانی جهان در آمریکا برگزار شد و با قهرمانی ایران به پایان رسید. محرومیت ۹ کشور مدعی، از کیفیت فنی اغلب وزن‌ها کاسته بود.
سه طلای سهراب مرادی، باعث شد این قهرمان المپیک موفق‌ترین نماینده ایران باشد. مرادی دو رکورد جهانی را هم ترقی داد.
یک نقره و دو برنز سعید علی حسینی در دسته فوق سنگین نیز پس از هشت سال محرومیت، از وقایع جالب توجه این رقابت‌ها بود.
المپیک زمستانی باز هم با ناکامی کامل کاروان کوچک ایران به پایان رسید. جنجال بر سر تلفن‌های همراه اهدایی شرکت سامسونگ، پای دخالت مقامات عالیرتبه ایران را هم به میان کشید.
رییس کمیته برگزاری المپیک زمستانی از ناهماهنگی رخ داده عذرخواهی کرد و در جلسه‌ای با ورزشکاران ایران، هدایا را حضوری اهدا کرد.
احمد ناطق نوری پس از ۲۸ سال از ریاست فدراسیون بوکس کناره‌گیری کرد. اما از فدراسیون نرفت و اتاق خود را تحویل حسین ثوری (رییس جدید) نداد. موضوعی که انتقاد ثوری را در پی داشت.
پس از ۲۸ سال، مصطفی میرسلیم از فدراسیون نجات غریق رفت و ایلخان نوری جای او را گرفت.
در دوومیدانی حسن تفتیان با کسب مقام پنجم داخل سالن قهرمانی جهان در ماده ۶۰ متر، نتیجه‌ای جالب توجه را به جا گذاشت.
رقابت‌های داخل سالن زنان و مردان قهرمانی آسیا هم با تدابیر شدید شرعی برگزار شد. به نحوی که حتی شرکت کنندگان خارجی هم حق ضبط یا عکسبرداری مسابقات‌شان را نداشتند.
سپیده توکلی موفق‌ترین نماینده زن ایران گفت به خاطر ممنوعیت تلفن همراه، حتی نمی‌توانسته با مربی مرد خود که بیرون از سالن بود در ارتباط باشد.
در چوگان گلنار وکیل گیلانی رییس فدراسیون از سمت خود برکنار شد و گفت داورزنی معاون وزیر ورزش، او را تهدید کرده بود که در صورت عدم استعفا، عکس‌های خصوصی‌اش را در شبکه‌های اجتماعی منتشر خواهند کرد.
در شطرنج، کشمکش با فدراسیون جهانی بر سر بدهی ایران مدت‌ها ادامه داشت و با تعلیق موقت رتبه ایران در رده‌بندی جهانی همراه بود.
درسا درخشانی که سال گذشته به دلیل عدم رعایت حجاب اسلامی در خارج از کشور، از عضویت در تیم ملی محروم شده بود، در سال ۹۶ با اخذ پذیرش از تیم شطرنج دانشگاه سنت لوئیس به آمریکا رفت.
در سنگنوردی، رضا علیپور توانست عنوان بهترین ورزشکار جهان در رشته‌های غیر المپیکی را نصیب خود کند.
در کبدی، میزبانی جنجالی ایران در قهرمانی آسیا و استفاده سرمربی مرد تایلند از روسری و پوشش سر، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهانی یافت.
با وجود تاکید مسئولین فدراسیون مبنی بر خودسرانه رفتار سرمربی تایلند، او در مصاحبه اختصاصی با رادیو فردا تاکید کرد که برای ورود به سالن از خواسته‌اند سرش را بپوشاند و او نیز به «فرهنگ ایران» احترام گذاشته‌است.
در هندبال، مردان ایران در قهرمانی آسیا از کسب موفقیت بازماندند اما تیم زنان لارستان، در اردن به قهرمانی غرب آسیا دست یافت.
عطا بهمنش چهره نام‌آور گزارشگری ورزشی، ناصر گیوه‌چی نایب قهرمان کشتی آزاد المپیک، عباس زندی قهرمان کشتی آزاد جهان، منوچهر برومند و محمدعلی فلاحتی‌نژاد قهرمان جهان در وزنه برداری چشم از جهان فرو بستند.
حمیدرضا کشانی در پرورش اندام، محمد صالحی داور فوتبال، حمید احتشام‌زاده در تنیس روی میز، قربان توسن و آشور طاغن نافعی در والیبال، امیرحسین نبی‌ئی در کاراته، پریسا خدری در ژیمناستیک، بیژن زرنگار در شمشیربازی، ابوالفضل دباغی، ضیاء زنده‌شو و رکن‌الدین دبیر در کشتی و مجید نایینی در فوتبال از جمله درگذشتگان ورزش ایران در سال ۱۳۹۶ بودند.
مهشید جان‌محمدی، اکرم حقانی، مرتضی غلامپور، امان‌الله جوکار، ناصر اکبری، علی قاسم‌زاده، علیرضا عاملی، مجید زاده تراب و علی حسینی نیز کوهنوردانی بودند که در مسیر بازگشت از قله کول جنو، به دلیل شرایط جوی، جان خود را از دست دادند.
